Milyonlarca öğrencinin başlayacağı yeni eğitim-öğretim döneminde aileleri de okul alışverişi telaşı sardı. Fiyatlarda yüzde 75'leri bulan artışların okula dönüş döneminde satışları olumsuz etkilemesi bekleniyor. Sektör, son kararla yüzde 20'ye çıkarılan KDV oranının düşürülmesini talep ediyor.
03-16 Eylül 22023 tarihli sayıdan
Yaz tatili biterken 2023- 2024 eğitim - öğretim dönemi için geri sayım başladı. Milli Eğitim Bakan-lığı'nın (MEB) yeni eğitim- öğretim takvimine göre okullar 11 Eylül Pazartesi günü açılacak. Yeni dönem, yeni heyecanlar ve yeni kırtasiye ürünleri demek.
Yaklaşık 19 milyon öğrenci okul sıralarındaki yerini alırken aileler de kırtasiye alışverişiyle ilgilenecek. Ancak bu yıl, kırtasiye malzemelerinin fiyatlarının geçen yıla göre ürün bazında yüzde 75'lere kadar artış göstermesi hem şirketleri hem de tüketicileri zorluyor.
Geçen yıl ile bu yıl kıyaslandığında genel olarak ürün bazında yüzde 40 ila yüzde 75 arasında bir fiyat artışı olduğunu dile getiren Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) Başkanı Vecdet F. Şendil, "Bu yıl bir çanta ortalama 900 ila bin 200 TL arasında dolacak. Ürün fiyatları, elbette alım gücüne ve tercihlere göre farklılık gösteriyor. Örneğin; 200 TL'ye de okul çantası alabilirsiniz, 800 TL'ye de" diyor.
MERDİVEN ALTI ARTTI
Kırtasiye ürünlerinin bazılarının Katma Değer Vergisi (KDV) oranının yüzde 20, bazılarının ise yüzde 10 olduğunu hatırlatan Şendil; “2004’te alınan kararla, kurşunkalem, boya kalemi, suluboya, pastel boya, okul defteri, silgi, kalemtıraş, cetvel, pergel, gönye, iletki gibi kırtasiye ürünlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmişti.
Buna karşın versatil kalem (mekanik kurşun kalem) gibi bazı ürünlerde oran yüzde 18 olarak kalmıştı. Resmi Gazete’de yayınlanan son kararlarla birlikte bu oran yüzde 20 olmuştu’’ diyor.
Bu oranın yüzde 10’a düşmesi gerektiğine dikkat çeken Şendil, şöyle konuşuyor: ‘’Silgi, kurşun kalem, defter,boya gibi kırtasiye malzemeleri de en az gıda kadar temel ihtiyaç. Dar gelirli kişilerin kırtasiye ürünlerine daha kolay ulaşımı ve sektörün önünün açılması için yüzde 10 olan KDV oranının yüzde 1'e düşürülmesini istiyoruz. En kısa sürede kırtasiyedeki KDV oranının makul seviyelere düşürülmesini bekliyoruz."
Öte yandan kırtasiye malzemelerinin büyük bir kısmını ithal eden Türkiye'de, son yıllarda artan fiyatların etkisiyle düşüş gözleniyor. Merdiven altı yerli üretim hızlanıyor. Öyle ki altı yıl önce 325 milyon dolar olan ithalat rakamı 200 milyon dolara kadar geriledi.
KIRTASİYE ESNAFI AZALIYOR
Sektörün en önemli oyuncuları olan kırtasiye esnafı sayısında son yıllarda ciddi bir düşüş yaşandığı da görülüyor. Son 10 yıla bakıldığında kırtasiye esnafının sayısı 40 binlerden 8 binlere kadar gerilemiş durumda. Çünkü tüketicilerin okul alışverişini kırtasiyelerden çok marketler ve internet siteleri kanalıyla yaptığı gözleniyor. Marketler ve online siteler de bu döneme özel kampanyalar düzenliyor.
Örneğin CarrefourSA'nın 20 Eylül'e kadar sürecek ve CarrefourSA Kart ile yapılan alışverişlerde geçerli olacak okula dönüş kampanyası kapsamında mağazalarında 3 bin, CarrefourSA Online Market ve carrefoursa. com'da 5 bine yakın kırtasiye ürününü Türkiye'nin her yerine kargo hizmetiyle sunuyor.
Metro Türkiye de fosforlu kalemden pastel boyaya, defterden silgiye, lisanslı ürünlere kadar 700'ü aşkın ürünü toplam 90 farklı parametrede test ettikten sonra yalnızca test sonucu uygun olan ürünleri raflarına taşıyor. Hopi ise okula dönüş döneminde son kampanyası ile tüm kullanıcılarına harcayabilecekleri 200'er paracık hediye ediyor.
LİSANSLI ÜRÜNLERE İLGİ YÜKSEK
Bu dönemde okul eşyalarında lisanslı ürünler yoğun ilgi görüyor. Yaklaşık 3,5 milyar TL'lik bir lisanslı ürün pazarında kırtasiye yüzde 10'luk bir pay alıyor. Çanta, kırtasiye, kağıt grubu ve matara ana kalemlerinde 40'tan fazla ürünleri bulunduğunu söyleyen Kral Şakir'in lisans acentesi AC Lisans Kurucu Ortağı Özlem Civelek, '''Sert kırtasiye' dediğimiz kalem grubu ciro olarak en yüksek getiriyi sağlıyor.
Bu yıl fuarlardan gördüğümüz kadarı ile geçen yılın minimum iki katı bir gelir beklentimiz var'' diyor. Civelek, artan ürün fiyatlarına rağmen Kral Şakir olarak büyüyerek devam eden popülariteleri ve lisansiyelerinin ürettikleri yeni tasarımlar ve inovatif ürünlerin satışlarını artıracağını kaydediyor.
YÜZDE 30'LUK ARTIŞ BEKLENİYOR
Okula dönüşte ihtiyaç listesinde öne çıkan ürünlere ağırlık veren Teknosa'da ise notebook ve tabletler öne çıkarken, mouse, notebook çantası, mousepad gibi tamamlayıcı ürünler de ilgi görüyor. Aynı zamanda bluetooth
kulaklıklar, kulak üstü kablosuz kulaklıklar, taşınabilir kablosuz projeksiyon cihazları, akıllı telefon ve akıllı saatler de tüketici tercihlerinde öne çıkıyor.
Okula dönüş döneminde satışlarda ağustos ayına göre yüzde 30 seviyesinde bir artış beklediklerini, en yüksek artışın ise bilgisayar kategorisinden olacağını öngördüklerini söyleyen Teknosa Kategori Yönetimi ve Tedarik Zinciri Genel Müdür Yardımcısı Cenk Yenginer, "Tüketici tercihlerinin daha yüksek özellikli ürünlere yöneldiğini söyleyebiliriz.
Telefonlarda yüksek hafıza ve hızlı işlemcilere, notebooklarda ise ekran kartı ve yine hafıza kapasitesi yüksek olan ürünlere olan taleplerde artış gözlemliyoruz. Özellikle notebook kategorisi ön plana çıkıyor. En çok 15-20 bin TL fiyat aralığındaki ürünler tercih ediliyor" diye anlatıyor.
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
• Tüketiciler aldıkları ürünlerin ambalajlarını dikkatle incelemeli.
• Kırtasiye ürünlerinde, imalatçı/ithalatçı açık isminin ve adresinin bulunduğu ürünler tercih edilmeli.
• Markası ve modeli belli olmayan, üzerinde Türkçe uyarılar bulunmayan ürünler satın alınmamalı.
• Boya malzemelerinde, oyuncak görünümlü silgilerde, kalemtıraşlarda, oyun hamurlarında ve parmak boyalarında CE işaretinin bulunup bulunmadığı kontrol edilmeli.
• Özellikle boya kalemlerinde 'CE' işareti ve 'EN71 standardına uygundur' ibaresinin bulunup bulunmadığına bakılmalı.
• Oyuncak şeklinde olan veya oyuncak niteliği taşıyan ürünlerin hangi yaş grubuna yönelik olduğuna dikkat edilmeli.
• Sprey boyalar ve yapıştırıcılarının su bazlı olması ve solvent içermemesi konusunda hassas davranılmalı.
• Eğer veliler satın aldıkları ürünün güvensiz olduğunu düşünüyor ve ürün kimliğinden şüphe ediyorlarsa tuketici.gov.tr adresli siteden veya ALO 175 tüketici hattından şikâyette bulunmalı.
SEMA YILDIZ ACER TÜRKİYE PAZARLAMA MÜDÜRÜ
"OKULA DÖNÜŞLE ADET BAZINDA BÜYÜME BEKLİYORUZ"
"Okula dönüş gibi kampanyalarının etkisiyle yılın ikinci yarısında adet bazında büyüme bekliyoruz. Dizüstü bilgisayar kategorisinde, 10 bin TL'ye kadar fiyatı olan bilgisayar modelleri en çok satış adedinin olduğu segment olarak karşımıza çıkarken oyuncu dizüstü bilgisayarlarında ise 20 bin TL'ye kadar fiyatı olan ürünler en çok rağbet görüyor.
Tüm dizüstü bilgisayar kategorilerini değerlendirdiğimizde farklı kullanım ve amaçlar için tasarlanmış 6 bin 999 TL'den 89 bin TL'ye kadar geniş fiyat aralığında ürünlerimiz var. Bu dönemde tüketicilerin özellikle gaming cihazlara yöneldiğini görüyoruz.
Geçen yıla göre bu yılın aynı dönemi karşılaştırıldığında oyuncu dizüstü bilgisayarları adet bazında yüzde 100'ün üzerinde arttı. Kullanıcıların uzun vadeli yatırım olarak yüksek maliyetli ancak daha yüksek donanım özelliklerine de sahip cihazları tercih ettiğini söyleyebiliriz."
