InvestAZ Araştırma ve Strateji Birim Müdürü Mehmet Bilal Bircan, jeopolitik risklere paralel piyasalarda volatilitenin arttığı konjonktürde yatırımcıların finansal enstrümanlara yönelik arayışının sürdüğüne işaret ederek, "Risk iştahının baskılandığı bu gibi durumlarda, yatırımcılar ağırlıklı olarak güvenli liman diye tabir edilen altın vb. varlıklara yönelirken borsadan ise hızla çıkışlar yaşanır. Ancak jeopolitik risklerin arttığı, belirsizlik durumunun öne çıktığı dönemlerde belirli temel kriterlere göre oluşturulacak bir portföy yatırımcıya risk ve getiri açısından daha fazla avantaj sağlayabilir" dedi.
Borsada orta ve uzun vadeli trendin hala yukarı yönlü olduğunu ancak jeopolitik risklere bağlı risk iştahının azaldığı mevcut ortamda hisse senedi seçiminin önemine dikkat çeken Bircan, bu kapsamda hisse senedi değerinin doğru hesaplanması gerektiğini söyledi.
Bircan, borsada potansiyel yatırım fırsatlarını belirlemek için Fiyat/Kazanç (F/K) ve Piyasa Değeri/Defter Değerinin (PD/DD) en sık kullanılan çarpanlar arasında yer aldığını kaydetti.
Peki, Fiyat/Kazanç (F/K) ve Piyasa Değeri/Defter Değeri (PD/DD) nedir? Nasıl hesaplanır?
Bircan, şu bilgileri verdi:
"Hisse senedinin iskontolu olup olmadığını anlamak için kullandığımız Fiyat/Kazanç (F/K), yatırımcının ilgili şirketin bir birimlik karına karşılık kaç birim ödemesi gerektiğini gösterir. Örneğin; F/K oranı 20 olan bir şirket ile F/K oranı 5 olan bir şirketi kıyaslayalım. F/K oranı bize ilk şirketimiz için şirketin 1 birimlik karı karşılığında 20 birim ödememiz gerektiğini, diğer şirket için ise 1 birimlik kar için 5 birim ödeme yapmamız gerektiğini ifade eder. F/K oranı şirketin piyasa değerinin yıllık kara bölünmesi ile hesaplanabileceği gibi hisse senedi fiyatının hisse başı kara bölünmesi ile de hesaplanabilmekte. F/K oranı ile analiz yaparken şirketin geçmiş F/K ortalamasına göre analiz yapılabileceği gibi ilgili şirketin F/K oranı ile sektör ortalaması kıyaslanarak da şirketin ucuz ya da pahalı olduğu şeklinde yorum yapılabilir. Yüksek bir F/K şirketin pahalı olduğunu, düşük F/K oranı ise şirketin ucuz olduğunu gösterir.
Piyasa Değeri/Defter Değeri (PD/DD) oranı ise şirketin piyasa değerinin özkaynaklarına oranı olup burada piyasa değeri, bir hisse senedinin piyasada arz ve talebine göre belirlenen değeridir. Firmanın muhasebe kayıtlarına göre ortaya çıkan değeri olan özkaynakları ise defter değeri olarak ifade edilir. Etkin bir piyasada hisse senedinin defter değeri ile piyasa değerinin birbirine eşit olması ve PD/DD oranının 1 çıkması beklenir. PD/DD oranı 1’den küçük ise hisse senedinin piyasa fiyatının düşük olduğu ve dolayısıyla alınabilir olduğu anlaşılır. "
InvestAZ Yatırım, ekonomist.com.tr için BİST-Tüm endeksinde yer alan ve son 1 yıllık ortalama F/K ve PD/DD çarpanlarına göre yüzde 10’un üzerinde iskontolu olan şirketleri sıraladı.
İŞTE BORSA İSTANBUL'DA F/K VE PD/DD ÇARPANLARINA GÖRE UCUZ KALMIŞ 32 ŞİRKET:
