Düzce'de fındık verimini olumsuz etkileyen kahverengi kokarcayla mücadele kapsamında 8 bin samuray arısı doğaya bırakıldı.
Orman Genel Müdürlüğü ve Düzce Valiliği işbirliğiyle Aydınpınar köyünde düzenlenen programa katılan Vali Selçuk Aslan, Düzce'de ilk olarak 2018 yılında görülen, fındıkta kalite ve verimi düşüren kahverengi kokarca ile mücadele kapsamında çalışmaların sürdüğünü söyledi.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile kahverengi kokarcanın ana vatanı Uzak Doğu ülkeleri Çin ve Tayvan arasında yürütülen çalışmalar neticesinde üretilen samuray arısının Türkiye'de doğaya bırakıldığını dile getiren Vali Aslan, "Düzce sınırları içerisinde 672 bin dekar alanda fındık üretimi yapılıyor. Ülkemizde ilki 2018 yılında görülen Uzak Doğu, Çin, Tayvan menşeli kahverengi kokarca denilen bir zararlı söz konusu. Kahverengi kokarca, fındığın özünü sömüren, kalitesini düşüren günden güne ağaçlarda kurumaya sebep olan bir çeşit zararlı türü." dedi. Vali Aslan, Tarım ve Orman Bakanlığı enstitülerinde, kahverengi kokarca ile mücadele için samuray arısının geliştirildiğini aktararak, şunları kaydetti:
"Kahverengi kokarca bir günde 30 kilometre yol alabilmekte, 3 yıl içerisindeyse bir çiftten 30 bin çifte kadar üreyebilmekte. Sadece fındığımıza zarar vermemekte, onunla birlikte yetiştirdiğimiz diğer meyvelere de zarar vermekte. Mücadele kapsamında Düzce genelinde 8 bin samuray arısı doğaya bırakılacak. Samuray arısı, kahverengi kokarcanın yumurta bıraktığı larvalara yuvalanarak, oradaki yeni türeyecek zararlıları imha ediyor. İnşallah 2 yıl içerisinde samuray arılarının kahverengi kokarcayla mücadelesinde başarılı olacağına inanıyorum."
1 Kahverengi kokarcanın fındığa zararlı etkileri araştırılıyor
Öte yandan Giresun Üniversitesi Fındık İhtisas Koordinatörlüğünce, kahverengi kokarcanın fındığın fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerine olumsuz etkilerinin belirlenmesi ve giderilmesine yönelik araştırma projesi yürütülüyor.
2 Randımanı düşürüyor
Koordinatör Yardımcısı Doç. Dr. Ali Turan fındığın fiziksel özelliklerine yönelik yapılan çalışmalarda, kokarcanın fındığın randıman oranında ciddi kayıplara yol açtığının görüldüğünü belirterek şöyle devam etti: "Fiziksel özellikler yönüyle baktığımızda ciddi problemler oluşacağını öngörüyoruz. İlk yaptığımız çalışmalarda, fındığın randımanının 30'ların altına düştüğünü, küflü ve çürük oranının yüzde 30-40'lara çıktığını gördük. Fındık alım esaslarına göre, bu fındıkların alım ve satışlarında ciddi sorunlar ortaya çıkacaktır."
3 "Yağ asitlerinde oksidasyona sebebiyet veriyor"
Turan, fındığın kimyasal özellikleri açısından da incelendiğine işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu: "Zararlının, fındığın kimyasal özellikleri açısından da ciddi olumsuzluklar yaptığını ilk araştırma sonuçlarında tespit ettik. Kokarca emgi yaptıktan sonra yağ asitlerinde oksidasyona sebebiyet veriyor. Bu oksidasyon parametrelerine de baktığımızda, fındık için kabul edilebilir değerlerin üzerinde olduğunu gördük."
4 Böceğin emgi yaptığı yerde renk değişimi olduğunu anlatan Turan, şunları kaydetti:
"Aynı bahçeden kokarcanın zarar verdiği ve vermediği örnekler alınarak incelendi. Böcek emgi yaptığı yerde renk değişimi oluyor. Bu renk değişimi, limonlaşma adı ile fındık sektöründe bilinmektedir. Bu zarar görmüş fındıkların yağı incelendiğinde serbest yağ asitliğinin yüksek olduğu görülmektedir. Yani normal şartlarda yüzde 0,4'ün altında olması gereken serbest yağ asitliği yüzde 0,7 üzerine çıkmaktadır. Bu da yağın bozulduğunun göstergesidir. Dolayısıyla emgi sonrasında fındık yağ oksidasyonu olmaktadır."
