Dolarizasyon

Merak edilen ekonomi terimleri arasında dolarizasyon da var. Peki, dolarizasyon nedir, nedenleri ve sonuçları nelerdir? 100 soruda Merkez Bankacılığı kitapçığında dolarizasyon nedir sorusu özetle şöyle yanıtlanıyor: Dolarizasyon, bir ülkede yerleşik ekonomik birimlerin, yüksek enflasyon ve belirsizlik ortamı yüzünden ulusal paranın muhtemel değer kaybından korunmak için yabancı para ve yabancı para cinsinden varlık tutmaları şeklinde tanımlanır. Merkez Bankası’nın 2007 tarihli bülteninde tam dolarizasyon ve kısmı dolarizasyon şöyle tanımlanıyor:

Tam dolarizasyon, bir ülkenin ulusal parasını tamamen terk ederek yabancı bir para birimini resmi para birimi olarak kullanmasıdır.
Kısmi dolarizasyon ise, bir ülkedeki yerleşiklerin ulusal para cinsinden finansal varlıklar yerine yabancı para cinsinden finansal varlıkları seçmeye başlamasıyla ortaya bir olgudur.

DOLARİZASYON NEDENLERİ NELERDİR?

Dolarizasyonun ortaya çıkmasında iki temel unsur dikkat çeker. Bunlardan ilki, makroekonomik istikrarsızlık ve ekonomik birimlerin istikrarsızlığa karşı yabancı para birimine yönelerek korunma istekleridir. Dolarizasyonun ortaya çıkmasında etkili olan ikinci temel unsur, düzenleyici çerçevedeki aksaklıklar ve piyasa eksiklikleridir.

DOLARİZASYONUN SONUÇLARI NELERDİR?

Aynı kitapçıkta dolarizasyonun bazı sonuçları da şöyle yer alıyor:

Ülkenin ekonomik şoklara karşı kırılganlığı artar.
Ödeme yeteneğine yönelik riskler nedeniyle finansal kesimlerde kırılganlık artar.
Gelirinin önemli kısmı ulusal para cinsinden olan kamunun yabancı para cinsinden borçları nedeniyle borçluluğun sürdürülebirliği konusunda sıkıntı yaşanır.
Döviz kurununun fiyatlara etkisi yüksek olur.
Dolarizasyon, firmaların bilançolarında kur uyumsuzluklarına neden olarak kırılganlığın artmasına yol açabilmektedir