CAATSA
CAATSA yaptırımları nedir? (ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası) Bu maddede CAATSA'ya bakıyoruz. ABD Senatosu'nun (11.12.2020'da) savunma bütçesine 740 milyar dolar ayıran ve Başkan Donald Trump’ın “veto edeceğini” söylediği
Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı’nı kabul etmesinin ardından CAATSA nedir? CAATSA yaptırımları neler? soruları merak edilenler arasına girdi. Çünkü, tasarıda Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir bölüm de yer aldı.
TASARIDA TÜRKİYE BÖLÜMÜ
Tasarıda, Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının CAATSA kapsamında Rusya ile önemli bir işlem olarak kabul edildiği ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi. Tasarıda, başkanın CAATSA kapsamında belirtilen 12 maddeden en az 5’ini uygulaması, yaptırımların “ithal edilen malları” kapsamaması istendi. Bu mallar da “doğal ya da insan eliyle yapılmış maddeler, imal edilmiş erzak ve bunlara ilişkin denetim ekipmanı” şeklinde sıralandı.
Yaptırımların kaldırılmasının şartları ise şu şekilde belirtildi:
“Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongrenin gerekli komitelerine, Türkiye’nin veya yaptırım uygulanan kişilerin artık S-400’leri veya bunların yerine herhangi bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti veya şirketleri adına herhangi bir Rusya vatandaşının S-400’leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra, Türkiye’den Türk hükümetinin veya hükümet adına başka bir tarafın S-400 veya onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA’nın 231. bölümünün kapsamına girecek herhangi bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir.”
CAATSA YAPTIRIMLARI NEDİR?
Peki CAATSA nedir? CAATSA yasası esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyordu. (
Kaynak: AA)
2 Ağustos 2017'de yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor. Yasanın 231’inci maddesine göre Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor. Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek 'önemli işlem' yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
CAATSA YAPTIRIMLARI NEDİR?
CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın ilgili kişi ve kuruluşlara getirebileceği yaptırımları 12 maddede düzenliyor. Yasanın ilgili maddesine göre Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü. Peki, CAATSA yaptırımları neler? İşte 12 maddelik o liste
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması (Kaynak: AA)
