Yapay zeka teknolojileri, günümüz iş dünyasında sadece bir yenilik olmaktan çıkarak, şirketlerin stratejik hedeflerini şekillendiren kritik bir güç haline geldi. Bu dönüşümle birlikte, finans, insan kaynakları ve pazarlama gibi yapay zeka alanında da üst düzey bir rol ortaya çıktı: Yapay Zeka Direktörü (CAIO)...
Ekonomist’in 19 Ocak - 1 Şubat 2025 tarihli sayısından
Dünyada da yeni yeni başlayan bu pozisyon için örnek vermek gerekirse GE Healthcare’de Parminder Bhatia, Intel’de Gila Kamhi, NASA’da David Salvagnini, Pfizer’de Berta Rodriguez Hervas, SAP’de Philipp Herzing, Tesla’da Adej Karpathy gibi isimler var.
Türkiye’de de Akbank, Borusan, İş Bankası, Yapı Kredi gibi şirketlerde yapay zeka direktörlüğü pozisyonu açılmaya başlandı ve yeni yeni şirketler de bu halkaya dahil olacak. Bankacılıktan e-ticarete, teknoloji şirketlerinden tüketici ürünleri sektörüne kadar birçok sektörden şirkette yapay zeka direktörlerinin sayısının artması bekleniyor.
YAPAY ZEKAYA YÖN VERECEK
Şirketlerdeki stratejik önemi giderek artan yapay zeka direktörlerinin öncelikli görevi, kuruluşun yapay zeka stratejisini ve vizyonunu oluşturmak. Bu rol, projelerin sadece teknik değil; aynı zamanda iş hedefleriyle uyumlu olarak yönetilmesini sağlıyor. Yapay zeka direktörlerinin AI projelerinin başarılı uygulamasından sorumlu olup, veri bilimi ve makine öğrenimi gibi alanlarda güçlü bir teknik bilgiye sahip olmanın yanı sıra stratejik düşünme becerisi de taşıması gerekiyor. Bu pozisyon, operasyonel süreçlerin dijitalleşmesinde olduğu kadar, karar alma süreçlerinin iyileştirilmesinde de büyük fark yaratıyor.
MURAT ÖZTÜRK / TRANSEARCH
Önümüzdeki yıllarda, yapay zeka direktörlüğünün tüm sektörlerde vazgeçilmez bir rol haline geleceğini söyleyen Transearch Türkiye Yönetici Ortak Murat Öztürk, “Bu rol, şirketlerin dijitalleşme yolculuğunda sadece verimlilik sağlamayacak, aynı zamanda müşteri deneyimini yeniden tanımlayacak ve yeni iş fırsatları yaratmada önemli bir katalizör olacak” diyor.
EGEHAN ASAD / NOVUS
Yapay zeka iş süreçleriyle daha iç içe hale geldikçe, yapay zeka direktörü stratejik bir güç merkezi haline dönüşerek yalnızca şirket içi operasyonları değil, endüstri standartlarını da şekillendirecek. Bu aşamada direktörler şirketlerde, insanlar ve yapay zekanın bir arada uyum içinde çalışmasını sağlayacak ve iş otomasyonu krizleri yaşanmadan sistemler oluşturulmasına yardımcı olacak. Novus Kurucu ortaklarından Egehan Asad’a göre, önümüzdeki 5-10 yıllık süreçte, bu rol CFO kadar vazgeçilmez ve CMO kadar stratejik bir hale gelebilir.
ÖZEL BÖLÜM KURDU
Bu sürece uyum sağlamaya çalışan şirketlerin bir kısmı özel yapay zeka bölümleri kurarken, bazıları ise yapay zeka direktörü pozisyonu oluşturuyor. Yapay zeka konusundaki çalışmalarını, farklı yetkinliklerde ve rollerde yaklaşık 80 çalışanın yer aldığı Yapay Zeka Bölümü altında sürdüren Türkiye İş Bankası; krediler, ödeme sistemleri, pazarlama, operasyonel verimliliğin artırılması, fiyatlama, izleme gibi alanlarda geleneksel yapay zeka projelerinin yanında üretken yapay zeka alanında çalışmalar da üretiyor.
Üretken yapay zeka tarafında, İşGPT büyük dil modelini bankanın bu alandaki ihtiyaçlarını karşılayacak yetkinliklerle kullanıma alındı. Ses ve video tabanlı üretken yapay zeka modellerini kullanan uygulamaları hayata geçiren banka, çalışanlara destek olacak asistanlar ve İşCep üzerinden hizmet verecek müşteri asistanları geliştiriyor. Ayrıca geliştirilen Mozaik Yapay Zeka Platformu ile hem geleneksel hem de üretken yapay zeka uygulamalarının yönetişimini sağlanıyor.
Softtech’te de yapay zeka çalışmaları uzun süredir devam ediyor. Bu alana özel faaliyet yürüten iki ayrı direktörlük, farklı tarihlerde kuruldu. ‘Veri ve Yapay Zeka Uygulamaları Direktörlüğü’ 2021 yılında hizmete başlarken, ‘AI Lab’ Mayıs 2023’te organizasyon şemasında yer aldı. AI Lab ekibi, Ekim 2023’ten itibaren ‘Yapay Zeka Yetkinlik Merkezi’ adı altında çalışmalarına devam ediyor. ‘Veri ve yapay zeka uygulamaları’ direktörü ve ekibi firmalara, veri ve yapay zeka alanında yenilikçi ürün ve çözümler sunuyor. ‘Yapay Zeka Yetkinlik Merkezi’ ise yapay zekanın etkinleştirebileceği yeni teknolojileri ve kullanım örneklerini takip ederek yenilikler yapıyor.
NERMİN YALÇI / BORUSAN CAT
Teknolojik değişime uyum sağlayacak şekilde yeniden yapılanan Borusan Cat’te ise yapay zeka direktörlüğü bölümü 2020 yılında kuruldu. Şu an üç bölümden oluşan bir birimi yöneten yapay zeka direktörü, şirketin yapay zeka ve yeni teknolojiler alanındaki tüm çalışmalarını stratejik bir vizyonla yönlendiren ve bu teknolojileri iş hedefleriyle uyumlu hale getiren kritik bir pozisyon. Borusan Cat Yapay Zeka ve Robotik Çözümler Lideri Nermin Yalçı, “Geleceğe yönelik öngörülerimiz doğrultusunda, yapay zeka direktörlüğünün kapsamı daha da genişleyecek ve şirketimizin stratejik karar mekanizmalarının ayrılmaz bir parçası haline gelecektir” diyor.
TUGRUL BAYINDIRLI / DOPING HAFIZA
MULTİDİSİPLİNER LİDERLİK
Yapay zeka direktörlüğü pozisyonu Doping Teknoloji’nin de yıllardan beri bir kültür olarak benimsediği inovatif yaklaşımının bir sonucu olarak Eylül 2023’te oluşturuldu. Bu yeni pozisyon, yapay zeka teknolojilerinin etkin bir şekilde yönetilmesi ve geliştirilmesi için kritik bir rol oynuyor. Doping Hafıza İnovasyon Direktörü Tuğrul Bayındırlı, bu rolü sadece mevcut teknolojileri optimize etmekle sınırlı düşünmekten ziyade yapay zekanın etik, toplumsal ve ekonomik boyutlarını değerlendirmek için bir mentörlük olarak da görmek gerektiğini söylüyor.
EY Türkiye ise yapay zeka direktörlüğü pozisyonunu 2023 yılında stratejik bir adım olarak hayata geçirdi. Bu adım, dijital dönüşüm ve veri odaklı iş süreçlerine verilen önem doğrultusunda atıldı. “Yapay zeka direktörü (CAIO), EY Türkiye’nin yapay zeka odaklı dönüşümünün lideridir” diyen EY Türkiye Danışmanlık Bölümü Şirket Ortağı, Data ve Analitik Hizmetleri Lideri Serter Baltacı, organizasyon içerisinde dijital dönüşüm yol haritası ve iş hedefleriyle uyumlu bir yapay zeka stratejisi geliştirip yönlendirdiğini söylüyor. Şirket ayrıca müşterilerine katma değerli hizmetler sunabilmek adına “Yapay Zeka ve Veri” birimi kurdu.
Yapay zekayı artık sadece deneysel projelerle sınırlı kalmayıp, daha kapsamlı ve uygulamalı alanlarda etkin bir şekilde kullanılmayı hedefleyen Pfizer’da CEO’ya bağlı çalışan Global Dijital Ekibi’nde 2022 yılından itibaren yapay zeka odaklı üst düzey pozisyonlar bulunuyor. Çalışanlarına, yapay zeka kullanımına yönelik araçlar ve eğitim sağlayan ödüllü Pfizer Global Dijital Ekibi, yapay zekayı iş yapış süreçlerine entegre etmenin ötesine geçerek, yeni ortaklıklar kurdu ve yeni bir dijital tüketici sağlığı platformu hayata geçirdi. Türkiye’de ise 2024 yılında farklı departmanlarda çalışan Pfizer’lıları bir araya getirerek oluşturulan Yapay Zeka Takımı, Pfizer’a özel geliştirilen yapay zeka çözümleriyle sadece bir yılda yaklaşık 5 bin saat tasarruf sağladı.
ZEYNEP DOĞRUL AŞAR / OXYGEN CONSULTANCY GENEL MD.
“İnsan-robot etkileşimini optimize edecek”
“Yapay zeka teknolojilerinin hızla gelişmesiyle birlikte, bu pozisyonun geleceği de önemli değişiklikler geçirecektir. Gelecekte, AI direktörlerinin sadece teknik değil, aynı zamanda iş dünyası, ekonomi ve etik gibi konularda da uzmanlaşması gerekecek. AI insanların iş yapma biçimlerini değiştirecek makine ve insan arasındaki iletişimi düzenlemek diğer bir deyişle makine öğrenimi ve insan iş gücü arasındaki iş birliği üzerine stratejiler geliştirmek, insan-robot etkileşimlerini optimize etme konusu da gündeminde yer alacaktır görüşündeyim.”
FATİH UYSAL / KARİYER.NET CEO’SU
“İşveren talebi yüzde 81 arttı”
“Yapay zeka rollerine talep her alanda artıyor. 2023’ten bugüne özellikle yapay zeka mühendisi rolü için açılan iş ilanlarının öne çıktığını görüyoruz. Bu rolü sırasıyla yapay zeka veri etiketleme uzmanı ve yapay zeka danışmanı takip ediyor. 2020’den 2023’e yapay zeka ile ilişkili pozisyonlarda işverenlerin talebinin yüzde 81 arttığını, bu roller için arzın ise yüzde 11 arttığını görüyoruz. Arada oluşan sekiz katlık fark, önümüzdeki dönemde de yapay zeka kullanma becerilerini geliştiren adaylara daha fazla ihtiyaç duyulacağını söylemek mümkün.”
