Son iki yılda pandemi nedeniyle küresel çapta ortaya çıkan enflasyon tehlikesi, Türkiye'nin 'düşük faiz-yüksek kur' politikası ile son 20 yılın en yüksek seviyelerini görmüştü.
Tüm bunların üstüne bir de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali eklenince, başta petrol ve buğday olmak üzere fırlayan fiyatlar, Türkiye'de enflasyonu zapt edilemez noktaya getirmiş oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, şubatta tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre ise yüzde 4,81 artış gösterdi ve yıllık enflasyon şubatta yüzde 54,44 seviyesine yükseldi.
Üretici enflasyonunda ise son 27 yıldır ilk kez yıllık bazda üç haneli bir oran görüldü. Buna göre üretici fiyat endeksi (ÜFE) şubatta bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde
105,01 arttı. Aylık üretici enflasyonu ise yüzde 7,22 oldu. Aynı dönemde yıllık çekirdek enflasyon ise yüzde 44,05 olarak gerçekleşti.
Böylelikle TÜFE ile ÜFE arasındaki fark 50 puanın üstüne çıkarken, politika faizi ile enflasyon arasındaki makas da 40 puanı aşarak rekor kırmış oldu.
Enflasyon verilerinin alt kırılımlarına baktığımızda, şubatta bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 75,75 ile ulaştırma, yüzde 64,83 ile ev eşyası, yüzde 64,47 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Yıllık en düşük artış ise yüzde 11,89 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 22,24 ile eğitim, yüzde 26,87 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 32,86 ile sağlık oldu.
Aylık olarak bakıldığında ise ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Şubat ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 8,41 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 7,00 ile ev eşyası, yüzde 6,39 ile sağlık oldu.
KDV İNDİRİMİ FAYDA ETMEDİ
Şubat ayında enflasyon görünümü açısından en kritik gelişmelerden biri temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e düşürülmesi olmuştu. Ancak son enflasyon verileri gösteriyor ki söz konusu KDV indirimi beklentilerin aksine etiketlere yansımadı.
Zira TÜİK verilerine göre, temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e düştüğü şubat ayında gıda fiyatlarında aylık bazda yüzde 8,41'lik artış yaşandı. Şubat ayının son haftasında patlak veren Ukrayna krizinin enflasyon üzerinde yaratacağı etkiyi mart ayında daha net göreceğiz.