Türkiye’de üç fabrikası olan ABD’li Cargill, dördüncü fabrika için düğmeye bastı. Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye ve Kuzey Afrika CEO’su Murat Tarakçıoğlu, “Yağ ve nişasta tatlandırıcılarda Türkiye’de aktif bir üreticiyiz. Kakao ürünlerinde ise üretimimiz olmasa da yüzde 20’ye yakın pazar payına sahibiz.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Yeni dönemde tüm MENA ülkeleri için Türkiye’den kakao ve çikolata üretimine geçeceğiz” diyor. Dünya genelinde 70 ülkede gıda, tarım ve endüstriyel ürün sektörlerinde faaliyet gösteren ABD merkezli Cargill, son yıllarda şirket satın almalarıyla hız verdiği Türkiye operasyonunda yeni bir aşamaya geçiyor. Geçen yılı küresel ölçekte 120 milyar doları aşan ciroyla kapatan şirket, 2014 yılında gerçekleştirdiği Alemdar Kimya ve Turyağ satın almalarının ardından Türkiye’de dördüncü üretim tesisini kurmak için harekete geçti.
Yeni fabrika yatırımının ayrıntılarını ilk kez Ekonomist ile paylaşan Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye ve Kuzey Afrika CEO’su Murat Tarakçıoğlu, 2019 sonrası için planladıkları fabrika yatırımı ile Türkiye’den MENA Bölgesi’ne kakao ve çikolata ürünleri satacaklarını söyledi. Murat Tarakçıoğlu’na sorularımız ve aldığımız yanıtlar şöyle: Son 2 yıl Türkiye’de hem ekonomide hem de siyasette zor geçti.
Siz küresel bir şirket olarak son 2 yılınızı Türkiye’de nasıl geçirdiniz?
Açıkçası biz son 2,5 yılı bünyemize kattığımız Alemdar Kimya ve Turyağ ile Suudi Arabistan’daki Arasco ortaklığımız nedeniyle, kurum içinde bir entegrasyon süreci ile geçirdik. Çünkü hacim olarak iki kat, çalışan sayısı olarak 2 kattan fazla büyüdük. Bütün bu yeni şirketleri kendimize adapte edebilmek, hazmetmek ile geçti. Bu yıldan itibaren tekrar gaza basacağız. Çünkü biz Türkiye’den Cargill’in faaliyette olduğu 19 ülkeyi kapsayan MENA bölgesini yönetiyoruz. Bu bölgede durduğunuz an geri gitmeye başlıyorsunuz. Bu yüzden yeni yatırımlarımızı bünyemize kattıktan sonra yeniden gaza basacak noktaya geldik.
MENA Bölgesi, Cargill’in küresel çaptaki operasyonları içerisinde ne kadar paya sahip?
Cargill’in cirosu geçen yıl 120 milyar dolar civarındaydı. Bunun içerisinde bizim yönettiğimiz Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye ve Kuzey Afrika’nın büyüklüğü kabaca 700 milyon dolar diyebiliriz. Bizim hedefimiz 2 yıl içinde organik ve inorganik büyümeye devam ederek 1 milyar dolar büyüklüğe ulaşmak. Zaten baktığınızda Cargill’in küresel cirosunun hala yüzde 75’e yakını Kuzey Amerika ve Avrupa’dan geliyor. Geri kalanı ise Güney Amerika ve bizim de olduğumuz Asya’dan geliyor. Ama bu orantının zamanla değişeceğini göreceğiz.
Peki yalnızca Türkiye operasyonu olarak ele aldığımızda 2016 cironuz ve ihracatınız nasıl sonuçlandı?
Ciro olarak geçen yılı 1 milyar TL’yi geçerek kapattık. İSO 500 listesinde 155’inci sırada yer alıyoruz. Son yatırımlarımızla listede daha da yukarılara çıkacağız. Ciromuzun yaklaşık yüzde 15’i ihracattan geliyor. Ancak bu konuda belirtmeliyiz ki, bizim alanımızda ihracat yapmak hem lojistik maliyetler hem de hammadde maliyetleri nedeni ile fazla kolay değil. Yine de yakın çevre ülkelere bu miktarda ihracatımızı sürdürüyoruz.
Yaptığınız satın almaların ardından, 2017 ve sonrası için yatırım planlarınız neler?
Bizim ana iş kolumuz gıda. Bunun da üç kolu var: yağlar, nişasta tatlandırıcılar ve kakao-çikolata. Yağ ve nişasta tatlandırıcılarda Türkiye’de aktif bir üreticiyiz. Kakao ürünlerinde ise üretimimiz olmasa da yüzde 20’ye yakın pazar payına sahibiz. Bu yüzden kakao ve çikolatada ithalatçılığın ötesinde daha kalıcı bir çözüm bulmamız gerekiyor hem Türkiye hem bölge pazarları için. Bu nedenle Türkiye’de önümüzdeki birkaç yıl içinde bu alanda bir fabrika kurma planımız var.
Bu yeni fabrika yatırımı için bölge seçtiniz mi? Ne zaman faaliyete alınması planlanıyor?
Biz tüm planlarımızı 5 yıllık yapıyoruz. 2014-2019 dönemi için örneğin, Alemdar Kimya ve Turyağ’ın Cargill bünyesine katılması ve karşılıklı uyumun sağlanması vardı. Kakao ve çikolata üretimi ise 2019 sonrası 5 yıllık plan içinde olacak diyebilirim. Şu an için fabrikayı nerede kuracağımız ve yatırımın büyüklüğü üzerine çalışıyoruz. Ama şunu söyleyebilirim ki, biz Cargill olarak Türkiye’de perakendeye girmeyi hiç düşünmedik ve düşünmüyoruz. Müşterilerimize rakip olmak gibi bir düşünce içinde değiliz.
Peki MENA Bölgesi’nin geneli düşünüldüğünde, kendi markanızla perakende ürün üretmeyi planlıyor musunuz?
Cargill bugüne kadar dünyada yalnızca üç ülkede perakende pazarına girdi. Bunlar da Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika. Yeni dönemde Türkiye’de olmasa da örneğin Afrika’da henüz pazarı oluşmamış ürünlerde böyle bir yola gidebiliriz. Bu konuda planlarımız var.
Türkiye’de yağ ve nişasta tatlandırıcılar konusunda pazar payınız nedir?
Biz 2014’te Turyağ’ı aldığımızda pazarın üçüncüsü konumundaydı. Hala üçüncüyüz ama pazar payımız giderek artıyor. Pastacılık yağlarında, yani yaklaşık 30 bin pastane ve börekçinin kullandığı yağlarda, Turyağ olarak yüzde 14 olan pazar payımız yüzde 20’ye dayandı. Endüstriyel yağlarda, ki tüm marketlerde satılan bütün ambalajlı gıda ürünlerinde kullanılan yağlardan bahsediyoruz, pazar payımız yüzde yüzde 25-27 bandında. Dolayısıyla endüstriyelde iki katına çıktık, pastacılıkta ise yüzde 40-45 gibi bir büyüme kaydettik. Bu arada şunu da söylemek lazım, son 3 yılda yaşanan pek çok olumsuzluğa rağmen hem endüstriyel hem pastacılık yağları pazarı büyümeye devam etti. Bizim de hedefimiz bu iki pazarda liderliğe ulaşmak.
Pazar liderliği için nasıl bir strateji izleyeceksiniz? Kapasite artırımı planlıyor musunuz?
Pazar lideri olmak Türkiye’de belli bir hacme ulaşmayı gerektiriyor. Çünkü yağ endüstrisi, ölçek ekonomisinin ağırlıklı olduğu bir alan. Bu nedenle önce pazar payı artışı, sonra da ürün geliştirmeye ağırlık vermek gerekiyor.
Biz de son birkaç yılda pazara pek çok farklı ürün kazandırdık. Yakında piyasaya yine çok çeşitli ve daha önce olmayan ürünler sokacağız. Bizim Bursa’da mısır işleme tesisimiz, Balıkesir’de yağ fabrikamız, Gebze’de ise kimya fabrikamız faaliyetlerine devam ediyor. Aynı zamanda tedarik zincirimiz çok önemli. Çünkü dünyadan da aldığımız çok farklı yağlar var.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Yeni dönemde tüm MENA ülkeleri için Türkiye’den kakao ve çikolata üretimine geçeceğiz” diyor. Dünya genelinde 70 ülkede gıda, tarım ve endüstriyel ürün sektörlerinde faaliyet gösteren ABD merkezli Cargill, son yıllarda şirket satın almalarıyla hız verdiği Türkiye operasyonunda yeni bir aşamaya geçiyor. Geçen yılı küresel ölçekte 120 milyar doları aşan ciroyla kapatan şirket, 2014 yılında gerçekleştirdiği Alemdar Kimya ve Turyağ satın almalarının ardından Türkiye’de dördüncü üretim tesisini kurmak için harekete geçti.
Yeni fabrika yatırımının ayrıntılarını ilk kez Ekonomist ile paylaşan Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye ve Kuzey Afrika CEO’su Murat Tarakçıoğlu, 2019 sonrası için planladıkları fabrika yatırımı ile Türkiye’den MENA Bölgesi’ne kakao ve çikolata ürünleri satacaklarını söyledi. Murat Tarakçıoğlu’na sorularımız ve aldığımız yanıtlar şöyle: Son 2 yıl Türkiye’de hem ekonomide hem de siyasette zor geçti.
Siz küresel bir şirket olarak son 2 yılınızı Türkiye’de nasıl geçirdiniz?
Açıkçası biz son 2,5 yılı bünyemize kattığımız Alemdar Kimya ve Turyağ ile Suudi Arabistan’daki Arasco ortaklığımız nedeniyle, kurum içinde bir entegrasyon süreci ile geçirdik. Çünkü hacim olarak iki kat, çalışan sayısı olarak 2 kattan fazla büyüdük. Bütün bu yeni şirketleri kendimize adapte edebilmek, hazmetmek ile geçti. Bu yıldan itibaren tekrar gaza basacağız. Çünkü biz Türkiye’den Cargill’in faaliyette olduğu 19 ülkeyi kapsayan MENA bölgesini yönetiyoruz. Bu bölgede durduğunuz an geri gitmeye başlıyorsunuz. Bu yüzden yeni yatırımlarımızı bünyemize kattıktan sonra yeniden gaza basacak noktaya geldik.
MENA Bölgesi, Cargill’in küresel çaptaki operasyonları içerisinde ne kadar paya sahip?
Cargill’in cirosu geçen yıl 120 milyar dolar civarındaydı. Bunun içerisinde bizim yönettiğimiz Cargill Gıda Ortadoğu, Türkiye ve Kuzey Afrika’nın büyüklüğü kabaca 700 milyon dolar diyebiliriz. Bizim hedefimiz 2 yıl içinde organik ve inorganik büyümeye devam ederek 1 milyar dolar büyüklüğe ulaşmak. Zaten baktığınızda Cargill’in küresel cirosunun hala yüzde 75’e yakını Kuzey Amerika ve Avrupa’dan geliyor. Geri kalanı ise Güney Amerika ve bizim de olduğumuz Asya’dan geliyor. Ama bu orantının zamanla değişeceğini göreceğiz.
Peki yalnızca Türkiye operasyonu olarak ele aldığımızda 2016 cironuz ve ihracatınız nasıl sonuçlandı?
Ciro olarak geçen yılı 1 milyar TL’yi geçerek kapattık. İSO 500 listesinde 155’inci sırada yer alıyoruz. Son yatırımlarımızla listede daha da yukarılara çıkacağız. Ciromuzun yaklaşık yüzde 15’i ihracattan geliyor. Ancak bu konuda belirtmeliyiz ki, bizim alanımızda ihracat yapmak hem lojistik maliyetler hem de hammadde maliyetleri nedeni ile fazla kolay değil. Yine de yakın çevre ülkelere bu miktarda ihracatımızı sürdürüyoruz.
Yaptığınız satın almaların ardından, 2017 ve sonrası için yatırım planlarınız neler?
Bizim ana iş kolumuz gıda. Bunun da üç kolu var: yağlar, nişasta tatlandırıcılar ve kakao-çikolata. Yağ ve nişasta tatlandırıcılarda Türkiye’de aktif bir üreticiyiz. Kakao ürünlerinde ise üretimimiz olmasa da yüzde 20’ye yakın pazar payına sahibiz. Bu yüzden kakao ve çikolatada ithalatçılığın ötesinde daha kalıcı bir çözüm bulmamız gerekiyor hem Türkiye hem bölge pazarları için. Bu nedenle Türkiye’de önümüzdeki birkaç yıl içinde bu alanda bir fabrika kurma planımız var.
Bu yeni fabrika yatırımı için bölge seçtiniz mi? Ne zaman faaliyete alınması planlanıyor?
Biz tüm planlarımızı 5 yıllık yapıyoruz. 2014-2019 dönemi için örneğin, Alemdar Kimya ve Turyağ’ın Cargill bünyesine katılması ve karşılıklı uyumun sağlanması vardı. Kakao ve çikolata üretimi ise 2019 sonrası 5 yıllık plan içinde olacak diyebilirim. Şu an için fabrikayı nerede kuracağımız ve yatırımın büyüklüğü üzerine çalışıyoruz. Ama şunu söyleyebilirim ki, biz Cargill olarak Türkiye’de perakendeye girmeyi hiç düşünmedik ve düşünmüyoruz. Müşterilerimize rakip olmak gibi bir düşünce içinde değiliz.
Peki MENA Bölgesi’nin geneli düşünüldüğünde, kendi markanızla perakende ürün üretmeyi planlıyor musunuz?
Cargill bugüne kadar dünyada yalnızca üç ülkede perakende pazarına girdi. Bunlar da Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika. Yeni dönemde Türkiye’de olmasa da örneğin Afrika’da henüz pazarı oluşmamış ürünlerde böyle bir yola gidebiliriz. Bu konuda planlarımız var.
Türkiye’de yağ ve nişasta tatlandırıcılar konusunda pazar payınız nedir?
Biz 2014’te Turyağ’ı aldığımızda pazarın üçüncüsü konumundaydı. Hala üçüncüyüz ama pazar payımız giderek artıyor. Pastacılık yağlarında, yani yaklaşık 30 bin pastane ve börekçinin kullandığı yağlarda, Turyağ olarak yüzde 14 olan pazar payımız yüzde 20’ye dayandı. Endüstriyel yağlarda, ki tüm marketlerde satılan bütün ambalajlı gıda ürünlerinde kullanılan yağlardan bahsediyoruz, pazar payımız yüzde yüzde 25-27 bandında. Dolayısıyla endüstriyelde iki katına çıktık, pastacılıkta ise yüzde 40-45 gibi bir büyüme kaydettik. Bu arada şunu da söylemek lazım, son 3 yılda yaşanan pek çok olumsuzluğa rağmen hem endüstriyel hem pastacılık yağları pazarı büyümeye devam etti. Bizim de hedefimiz bu iki pazarda liderliğe ulaşmak.
Pazar liderliği için nasıl bir strateji izleyeceksiniz? Kapasite artırımı planlıyor musunuz?
Pazar lideri olmak Türkiye’de belli bir hacme ulaşmayı gerektiriyor. Çünkü yağ endüstrisi, ölçek ekonomisinin ağırlıklı olduğu bir alan. Bu nedenle önce pazar payı artışı, sonra da ürün geliştirmeye ağırlık vermek gerekiyor.
Biz de son birkaç yılda pazara pek çok farklı ürün kazandırdık. Yakında piyasaya yine çok çeşitli ve daha önce olmayan ürünler sokacağız. Bizim Bursa’da mısır işleme tesisimiz, Balıkesir’de yağ fabrikamız, Gebze’de ise kimya fabrikamız faaliyetlerine devam ediyor. Aynı zamanda tedarik zincirimiz çok önemli. Çünkü dünyadan da aldığımız çok farklı yağlar var.
