Yurtiçinde kazandıkları başarıları global pazarlara da taşıyan Türk şirketleri, küresel ayak izlerini artırıyor. Yurtdışındaki cirolarını yükselten global Türk şirketleri, 2024 yılında da şube sayısını çoğaltmaya, uluslararası tesisler kurmaya hazırlanıyor.
29 Ekim -11 Kasım 2023 tarihli sayıdan
Cumhuriyetin 100'üncü yılında, Türkiye'de kazandıkları başarıları yurtdışında da hızla büyüten şirketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Türk şirketleri gerek doğrudan yatırım gerekse satın alma yoluyla global stratejilerini geliştiriyorlar.
Cumhuriyetin ikinci yüzyılına da yeni yatırım hedefleri ile giren şirketlerden bazıları dünya çağında şube sayısını artırmaya hazırlanırken, bazıları da kuracakları üretim tesisiyle küresel pazarda rekabetini hızlandıracak.
THY MİLLİ GURUR OLDU
1990'lı yıllara kadar daha çok içe kapalı olarak tanımlayabileceğimiz iç pazardaki büyümesini artık yurtdışına da taşımayı başaran Türk şirketleri, bugün küresel olarak bıraktıkları ayak izlerini büyütmüş durumda.
Örneğin Cumhuriyetin ilan edilişinin ardından 10 yıl sonra kurulan Türk Hava Yolları (THY), bugün 120'den fazla ülkede 300'den fazla noktaya uçuş gerçekleştiren dünyanın en büyük havayolları markaları arasında yer alıyor.
Türkiye'nin beyaz eşyada global büyüme hamlesi ise 1955 yılında kurulan Arçelik'in yurtdışına açılmasıyla başlıyor. Buzdolabı, çamaşır makinesi ve fırına kadar geniş bir yelpazede üretim yapan Arçelik ve Beko, bugün Avrupa'nın en büyük beyaz eşya üreticilerinden biri. Arçelik ve Beko ürünleri dünya çapında 140'tan fazla ülkede satılıyor.
İLK DECACORN GETİR
Türkiye'de girişimcilik ekosisteminin gelişmesiyle birlikte son yıllarda hızla yükselen markalara da tanık oluyoruz. Son yılların en yükselen markalarından biri, yurtdışında da her yerde motosikletlerini ve reklamlarını gördüğümüz Getir markası...
Yaptığı başarılı hamlelerle market ürünleri teslimatı sektöründe Avrupa'nın ilk decacorn şirketi olan Getir, bugün pek çok ülkede faaliyet gösteriyor. Türkiye haricinde sekiz ülkede daha faaliyet gösteren Getir, son bir yılda 2 milyar dolardan fazla yatırım aldı.
Türkiye'de başta bisküvi ve çikolata olmak üzere gıda sektöründe büyük bir payı elinde tutan Ülker ise, dünyaca ünlü Godiva çikolata firmasını satın alarak başarılarım globalde de sürdürüyor. Godiva'yı 850 milyon dolara satım alan Ülker'im cirosunun yaklaşık yüzde 38'lik kısmını yurtdışı satışları oluşturuyor.
Bu saydığımız şirketler, operasyonlarını yurtdışına genişleten başarılı Türk markalarından sadece birkaçı. Türkiye'de kazandıkları başarıları yurtdışında da hızla büyüten bu şirketler 2024 yılında yeni yatırımlar yapacak.
29 ÜLKEYE ULAŞTI
Örneğin TAV Havalimanları, 2005'te Gürcistan'ın başkent havalimanı Tiflis Havalimanı'nın işletme hakkı için açılan ihaleyi kazanarak yurtdı-şındaki ilk havalimanı operasyonunu portföyüne ekledi. Bugün TAV Havalimanları sekiz ülkede 15 havalimanı işletiyor.
TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, gümrüksüz mağazacılık, yiyecek-içecek, yer hizmetleri, bilişim, özel güvenlik ve ticari işler alanlarında hizmet veren iştirakleriyle birlikte küresel ayak izlerinin i 29 ülkede 108 havalimanına ulaştığını belirtiyor.
Konsolide gelirlerinin yüzde 64'ünün yurtdışı faaliyetlerinden geldiğinin altını çizen Kaptan, planlarını şöyle anlatıyor: "Kazakistan Almatı Havalimanı'nın kapasitesini iki katından fazlaya çıkarak olan yaklaşık 200 milyon dolarlık yatırımımız devam ediyor.
Haziran 2024'te Almatı'da yeni terminali açarak önemli bir kapasite artışı sağlayacağız. Yurtdışında ayrıca Karadağ, Kuveyt ve Nijerya'da takip ettiğimiz projeler bulunuyor. Nijerya Lagos Havalimanı için tercih edilen şirket seçildik ve idareyle görüşmelerimiz sürüyor. Karadağ ve Kuveyt'te de ihalelerin gerçekleşmesini bekliyoruz."
AVRUPA 8'İNCİSİ
2009 yılında Romanya'da ilk yurtdışı mağazasını açan LC Waikiki, ardından yakın coğrafyalardaki gelişmekte olan pazarları büyüme alanı olarak belirledi.
Bugün dört kıtada, 62 ülkede müşterilerine hizmet verdiklerini söyleyen LC Waikiki YK Üyesi & Mağazacılık Genel Müdürü Berna Akyüz Öğüt, bin 300'ü aşkın mağazanın 762'sinin yurtdışında bulunduğunu belirtiyor.
Avrupa'daki en büyük 8'inci giyim perakendecisi olduklarının altını çizen Öğüt, "Faaliyet gösterdiğimiz 23 ülkede de pazar lideriyiz. Satışlarımızın ise yaklaşık yüzde 50'si yurtdışından geliyor" diyor.
Bu yılı, yurtdışında yaklaşık 100 yeni mağaza açarak tamamlamayı planladıklarını ifade eden Öğüt, son yıllarda tüm dünyanın içerisinden geçtiği zor süreçlere rağmen net mağaza sayısında büyümeye devam ettiklerine dikkat çekiyor.
MISIR'DA ÜRETİME BAŞLAYACAK
İlk yurtdışı açılımını 2013 yılında ABD'de kendi şirketini kurarak yapan Kervan Gıda, burada yakaladığı başarının sonrasında İngiltere, Almanya ve son olarak Rusya'da kendi satış ofislerini açtı.
2021 yılında ise 2020 yılında yaptığı halka arzdan elde ettiği fon ile Polonya'da ZPC Otmuchow S.A. ve bağlı ortaklığı PWC Odra S.A.'nın satın alımını 17 milyon Euro karşılığında tamamladı. Bu yatırım Kervan Gıda'nın yurtdışında yaptığı ilk üretici şirket yatırımı oldu.
2023 yılının ikinci yarısında ise Mısır'da MCC for Confectionery Manufacturing isimli şirketin kuruluşunu gerçekleştiren Kervan Gıda, 2024 yılının başı itibarıyla bu tesisinde üretime başlayacak.
Şu anda ABD'deki bağlı ortaklıkları Kervan USA'in yıllık cirosunun 50 milyon dolar seviyesine ulaştığını ifade eden Kervan Gıda Genel Müdürü İdris Can, İngiltere'deki bağlı ortaklığı Kervan UK'inin de yıllık cirosunun 45 milyon dolar seviyesinde olduğunu belirtiyor.
Polonya'daki iştiraki ZPC Otmuchow S.A.'nın ise 75 milyon dolar ciroya ulaştığını kaydeden Can, "Rusya ve Almanya'daki şirketlerimizin toplam cirosu ise yaklaşık 17 milyon dolar seviyesinde. Bu 3 ülkede faaliyetlerimiz ciddi anlamda artmaya devam ediyor.
Konsolide bazda baktığımızda ise ciromuzun yaklaşık yüzde 75'i yabancı para birimlerinden oluşuyor. 2022 yıl sonu itibarıyla yabancı para cinsinden satışlarımız ise 216 milyon dolar" diyor.
MADO YÖNETİM KURULU BAŞKANI MEHMET SAİT KANBUR
“DÖRT KITADA 81 ŞUBEYE ULAŞTIK"
“Mado olarak yurtiçinde bünyemizdeki farklı markalarımız ile 53 şehirde toplam 305 şubemiz ile hizmet vermekteyiz. Yurtdışında ise dört kıtada 81 şubemiz ile Maraş dondurmasını ve geleneksel lezzetlerimizi dünyaya tanıtmaya devam ediyoruz.
Gelecek iki yıl içerisinde yurtdışında 30'un üzerinde yeni şube açmayı hedefliyoruz. Mevcut bulunduğumuz ülkelere ek olarak; Amerika, İngiltere, Bosna Hersek, İsrail, Kosova, Fas, Cezayir, Rusya, Tunus, Özbekistan, Kırgızistan, Tacikistan, Filistin, Endonezya, Malezya ve Singapur pazarlarına da girmeyi hedefliyoruz. Hatta bu ülkelerden bir kaçınca şu an inşaat süreci başlamış şubelerimiz yer alıyor.”
