Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), piyasaların merakla beklediği faiz kararını açıkladı. Banka; Kasım 2023 Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini 250 baz puanlık genel piyasa beklentisinin üzerinde 500 baz puan arttırarak yüzde 40 seviyesine çekti. 750 baz puan faiz artışı kararı aldığı Ağustos 2023 toplantısıyla beraber sıkılaşmada agresif adımlar atan TCMB; eylül ve ekim aylarındaki gibi kasım ayı toplantısında da politika faizini 500 baz puan artırdı.
Böylece Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığındaki ilk toplantı olan haziran ayından bu yana son 6 toplantıda yapılan toplam artış 31,5 puana ulaştı, politika faizi de yüzde 8,5’tan yüzde 40’a yükseltildi. Kasım ayı karar metninde bazı ifade değişiklikleri de dikkat çekti. Biz de hem kararı hem de bu değişiklikleri önemli ekonomistleri sorduk. Ekonomistlerin TCMB faiz kararına ilişkin analizleri ve önümüzdeki sürece ilişkin beklentileri şöyle:
“TCMB, mevduat faizlerinde artışların sürmesini istiyor”
Serkan Gönençler/Gedik Yatırım Başekonomisti
“ENFLASYON BEKLENTİLERİNİ ÇIPALAMAYI HEDEFLİYOR” Piyasa anketlerine 250 baz puanlık artış beklentimizle katılmakla birlikte, TCMB’nin daha yüksek bir faiz artışıyla piyasa beklentilerinin önüne geçmek isteyebileceğini ve hatta geçmesi gerektiğini ifade etmiştik. Bu açıdan alınan kararı sürpriz olarak değerlendirmedik. TCMB’nin böyle bir adımla piyasadaki faiz beklentilerini bir miktar daha yukarı çekmeyi ve enflasyon beklentilerini çıpalamayı amaçladığını düşünüyoruz. TCMB karar metninde politika faizlerinin seyrine ilişkin net mesajlar veriyor. Şöyle ki, TCMB; dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını, bu kapsamda da parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılacağını ve sıkılaştırma adımlarının kısa bir zaman diliminde tamamlanacağını ifade ediyor. Bu ifadelere fiyat istikrarının kalıcı tesisi için gerekli parasal sıkılığın gerektiği müddetçe sürdürüleceği değerlendirilmesini de ekliyor.
“PARASAL SIKILIK GEREKTİĞİ MÜDDETÇE SÜRDÜRÜLECEK” TCMB’nin politika faizini muhtemelen 250 baz puanlık artış adımlarıyla yüzde 45 civarına getirdikten sonra enflasyona ve iç talebe ilişkin gelişmeleri izlemeye geçme niyetinde olduğunu söyleyebiliriz. ‘Gerekli parasal sıkılığın gerektiği müddetçe sürdürüleceği’ ifadesi, artışlar sonlandıktan sonra politika faizinin uzunca bir süre sabit tutulabileceğine işaret etmekle birlikte, gelişmelere göre ek faiz artışlarına açık kapı bırakıldığını da düşünüyoruz. TCMB’nin enflasyon görünümüne ilişkin değerlendirmesinde de önceki aylara göre çok daha iyimser mesajlara yer verdiğini gözlemliyoruz.
“KREDİ KARTI AZAMİ FAİZ ORANLARI ARTIRILMAYACAK” TCMB kredi faizlerinin hedeflenen finansal sıkılık düzeyiyle uyumlu olduğu değerlendirmesini yapmasının yanında, kredi kartı azami faiz oranlarının sene sonuna kadar artırılmaması kararını da açıkladı. Buna göre, TCMB’nin kredi ve kredi kartı faizlerinde mevcut seviyeleri iç talebi yavaşlatmak adına yeterli gördüğünü ve ek artışlar istemediğini söyleyebiliriz. TCMB bununla beraber TL mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemelerin ve parasal sıkılaşmanın (miktarsal sıkılaştırma kararlarının) devam edeceği mesajlarını vermeye devam ediyor. Buradan da TCMB’nin mevduat faizlerinde artışların sürmesini istediği sonucunu çıkarabiliriz. Bu kapsamda, önümüzdeki günlerde KKM hesapları için ZK oranlarına ve TL mevduat payına yönelik hedeflere ilişkin yeni güncellemeler görebileceğimizi düşünüyoruz
“TCMB, politika faizini yüzde 43,5-45’e taşıyarak faiz artış döngüsünü tamamlayabilir”
Erol Gürcan/Yatırım Finansman Başekonomisti
“GÜÇLÜ, AÇIK VE NET BİR MESAJ” TCMB’nin enflasyonla mücadelede kararlılığına ilişkin son derece güçlü, açık ve net bir mesaj vermesini son derece yerinde ve olumlu değerlendiriyoruz. Son artışla birlikte, TCMB’nin politika faizi yüzde 40 ile 2024 yıl sonu resmi enflasyon tahmini olan yüzde 36’nın üzerine yükseldi. TCMB’nin 2024 yıl sonu enflasyon tahmin aralığının yüzde 30-42 olduğunu, Piyasa Katılımcıları Anketi’nde 12 ay sonrasına yönelik enflasyon beklentisinin kasım ayında yüzde 45,3’ten yüzde 43,9’a gerilediğini hatırlatalım. Buradan hareketle, TCMB’nin gelecek 1-2 toplantı içinde politika faizini bu tahmin aralığı üst bandının üzerine, muhtemelen yüzde 43,5-45’e taşıyarak faiz artış döngüsünü tamamlamasını bekliyoruz.
“PORTFÖY GİRİŞLERİNE DAİR BEKLENTİLERİ GÜÇLENİYOR” Piyasadaki konsensüs beklenti faiz artış hızının yavaşlatılıp gelecek ay duracağı yönündeyken; TCMB’nin faiz artış hızını korumasının, enflasyonla mücadelede kararlılık açısından verilen son derece önemli ve güçlü bir mesaj olduğu kanaatindeyiz. Üstelik talepte yavaşlamaya ve enflasyon beklentilerinde iyileşmeye yönelik ilk sinyaller alınmışken bu yönde bir karar alınmış olması bu mesajın gücünü ve önemini artırıyor. Ayrıca geleceğe yönelik yapılan son derece yalın ve açık sözlü yönlendirmeye faiz artışlarının yavaşlayarak da bir süre daha devam edeceğinin işaret edilmesi de son derece yerinde bir adım olarak okunabilir. Bu karar ve iletişimin kredibilitenin daha da güçlenmesi, enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin güçlenerek sürmesi, beklenen dezenflasyon sürecinin düşünülenden daha hızlı gerçekleşmesi ve olası portföy girişlerine dair beklentilerin güçlenmesi gibi birçok farklı açıdan olumlu etkileri olabileceğini değerlendiriyoruz.
“Faiz indirim döngüsü 2024 ikinci yarısından itibaren başlayabilir”
Abdulkadir Doğan/Şeker Yatırım Ekonomisti
“SON BİR FAİZ ARTIŞI DAHA BEKLİYORUZ” TCMB; enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında sınırlı bir iyileşmenin başladığı ve enflasyon ana eğiliminde düşüş gözlendiğini ifade etti. Bu kapsamda, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığı da değerlendirildi. Kurul, bu gelişmeler sonucunda parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılması ve sıkılaştırma adımlarının kısa bir zaman diliminde tamamlanmasına karar verdi. Karar metninde sözle yönlendirmenin etkin bir şekilde kullanıldığını düşünüyoruz. Piyasalarda oluşan faiz artırım döngüsünün ne zamana kadar süreceği yönündeki belirsizlik de böylece giderildi. Enflasyon görünümündeki ve beklentilerindeki iyileşmeyle birlikte son bir faiz artışı daha yapılıp, sıkılaşma adımlarının birikimli etkilerinin takip edileceğini tahmin ediyoruz.
“POLİTİKA FAİZİ İLE PİYASA FAİZLERİ YAKINSIYOR” Kredi faizlerinde hedeflenen sıkılaşma düzeyine erişilmesi, piyasalardaki parasal sıkılaşma adımlarının önceden fiyatlanması şeklinde değerlendirilebilir. Buna ek olarak; aktarım mekanizmasındaki iyileşme, politika faizi ile piyasa faizleri arasındaki yakınsamayı iyileştirmeye devam ediyor. Miktarsal sıkılaşma adımlarının devam edecek olması, sterilizasyon yoluyla TL likiditenin çekilmeye devam edeceği mesajını veriyor. Beklenen enflasyon seviyesinin politika faizinin kalıcı bir şekilde altına düşmesiyle birlikte 2024 ikinci yarısından itibaren TCMB faiz indirim döngüsü başlayabilir. Yaşanacak arz ya da talep yönlü yeni şoklarda politika faizi duruşunda yeni güncellemelere gidilebileceğinin altını çizmek isteriz.
