9 Ağustos’taki Erdoğan-Putin zirvesinin üzerinden neredeyse bir ay geçti. Bu zirvede ilişkilerin düzeltilmesi için bazı kararlar alınmıştı. Ancak Rusya ile ekonomik ilişkilerde yaşanması beklenen ‘ikinci bahar’ yavaş ilerliyor.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Turizmde beklenen adımlar atılmış olsa da vize muafiyeti, gümrük denetimleri, Türk TIR’larına yasak ve dev enerji projelerinde henüz somut bir gelişme yok. Türkiye ile Rusya arasındaki buzları eriten 9 Ağustos zirvesinin ardından neredeyse bir ay geçti.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Bu süre zarfında ekonomik ve ticari işbirliği konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından belirtilen alanlarda beklenen hızda gelişme sağlanamadı.
İki ülkenin ekonomik ilişkileri düşünüldüğünde turizmde arzu edilen tabloya ulaşılmaya başlansa da hala pek çok konu başlığı belirsizliğini koruyor. Özellikle Rusya’nın uçak krizi sonrasında Türk vatandaşlarına uygulamaya başladığı vize koşulu, Türk TIR’larının Rusya’ya girememesi, Rus gümrüklerinde Türk mallarına uygulanan ağır denetim koşulları ve elbette dev enerji projelerinin geleceği gibi konularda hala somut mesafe kaydedilmiş değil.
Bu nedenle bir yandan turizmciler yılın son çeyreğinde Rusya ile charter uçuşların başlamasına sevinirken; diğer yandan nakliyecilerin, gıda ihracatçılarının ve müteahhitlik şirketlerinin Rusya’da yaşadığı sorunlar devam ediyor. Akkuyu Nükleer Santrali ve Türk Akımı projesinin akıbeti de henüz netleşmiş değil.
HAFTADA 63 CHARTER UÇUŞ
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı temmuz ayında yüzde 93azaldı. Yılın ilk yedi aylık dönemindeki düşüş de yüzde 89’u buldu. Bu dönemde gelen Rus turist sayısı, 2 milyon 140 binden 232 bin kişiye geriledi.
Turizmdeki bu kara tabloyu tersine çevirebilecek haber geçen hafta Rusya’dan geldi. Türkiye Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, Rusya’daki havaalanlarından Antalya’ya haftada 63 sefer charter uçuşu gerçekleştirilmesinin onaylandığı duyuruldu.
Rus havacılık ajansı Rosaviatsiya’nın Türkiye’ye ilk charter seferlerinin 3 Eylül’de düzenleneceğini ilan etmesinin ardından gelen bu açıklama, iki ülke arasındaki turizm hareketliliğinin eski hızına kavuşabileceğini gösteriyor.
Rusya’nın Türkiye’ye Aralık 2015’te getirdiği charter yasağının kalkmasıyla birlikte, çoğunluğu eylül ve ekim aylarında olmak üzere, yıl sonuna kadar yaklaşık 1 milyon Rus turistin Türkiye’yi ziyaret etmesi bekleniyor. Rus-Türk İş Adamları Birliği (RTÍB) Başkanı Naki Karaaslan, charter yasağının kaldırılmasının özellikle gelecek yıl açısından çok önemli bir adım olduğunu belirtiyor.
2016 yılında iki ülke arasında ticaret yapan tüm şirketlerin büyük ölçüde zarar ettiğini dile getiren Karaaslan, “Henüz çözüme kavuşturulması gereken çok konu var. Charter yasağının kalkmasının ardından bazı sektörlerde de sorunların çözülmesini umuyoruz” diye konuşuyor.
STA İÇİN GÖRÜŞME TRAFİĞİ
Bu arada Ankara-Moskova hattında yeni bir işbirliğinin de kapısı aralandı. İki ülke arasındaki ticarette Ruble ve TL kullanılması için merkez bankaları arasında görüşmeler başladı. Ticarette ortak para kullanımı ile birlikte iki ülke arasında serbest ticaret anlaşması için de teknik görüşmelerin başlatılması kararı alındı.
Öte yandan 8 Ekim’de Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ile bir araya gelerek, Akkuyu Nükleer Santrali’nin finansmanı için Türk-Rus ortak yatırım fonu kurulması önerisini iletecek.
Rusya Ekonomi Bakan Yardımcısı Aleksey Lihaçev ise konuyla ilgili açıklamasında, “Türkiye ile ortak yatırım fonu oluşturulmasını görüşüyoruz” dedi. Türkiye’yle yapılan görüşmelerde nasıl bir aşamaya gelindiğine dair bilgi vermeyen Lihaçev, fonun finan-sal kapasitesinin de henüz belirlenmediğini söyledi.
İKİNCİ ZİRVENİN GÜNDEMİ
Türkiye açısından Rusya ile enerjide işbirliği öncelikle ele alınması gereken konuların başında geliyor. Mersin Akkuyu Nükleer Santrali ve Rus gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştıracak Türk Akımı projesi, uçak krizi sonrasında geleceği belirsiz iki dev proje olarak kalmıştı.
9 Ağustos zirvesinin ardından Türkiye her iki projenin de hayata geçmesi için harekete geçti. Rusya tarafı ise uluslararası güvenilirlik açısından özellikle nükleer santral projesinden vazgeçen taraf olmak istemiyor.
Geçen hafta Putin’in yardımcısı Yuriy Uşakov, “Zarar gören ilişkilerin normalleşme süreci devam ediyor" sözleri ile Rus tarafının işbirliğine açık ancak temkinli duruşunu koruduğu mesajını verdi. Türk Akımı’nın hayata geçmesinde Ankara ve Moskova ile birlikte Avrupa’nın talebi de belirleyici olacak.
Türkiye, projenin ilk ayağının hayata geçirilmesi için görüşmelere hazır olduğunu açıklarken, Rus tarafı Güneydoğu Avrupa’ya ilave gaz tedariki yapılması için Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aleksander Medvedev’i geçen hafta Türkiye’ye gönderdi.
Bu nedenle hafta sonu Çin’deki G-20 Zirvesi’nde bir araya gelmesi beklenen Erdoğan ve Putin’in gündeminde Suriye ile birlikte en önemli konunun enerji işbirliği olacağı söyleniyordu. Dergimizin baskıya gönderildiği 2 Eylül Cuma günü itibariyle Erdoğan-Putin görüşmesinde ekonomik işbirliğinde yeni adımların açıklanmasına dönük beklentiler varlığını koruyordu.
TÜRK ŞİRKETLERİ ATAKTA
Ankara-Moskova hattında buzların erimesiyle Türk şirketleri Rusya pazarına dönük yatırımlarına hız verdi. Çünkü Rusya’nın 143 milyonluk perakende pazarı, Türk şirketlerinin gelecek planlarında önemli yer tutuyor.
Örneğin bu şirketlerden biri olan Koton’un yönetim kurulu başkanı Yılmaz Yılmaz, Rusya’nın Koton için stratejik bir pazar olduğunu söylüyor. Yılmaz, şu an 34 olan Rusya’daki mağaza sayılarını 2020’ye kadar 100’e çıkarmayı hedeflediklerini kaydediyor. 2016 sonuna kadar Rusya’da üç ayrı şehirde beş yeni mağaza açacak olan Koton, Rusya’da beş yıl içinde 100 milyon dolar yatırımla 500 milyon dolarlık ciroya ulaşmayı hedefliyor.
Hayat Kimya ve Kastamonu Entegre de 700 milyon dolara yakın yatırımla girdikleri Rusya’da büyümeye devam kararı aldı. Hayat Holding İcra Kurulu Üyesi Onur Güven, Rusya pazarına girişlerinden sadece 1,5 yıl sonra Papia ve Familia markalarıyla en büyük ikinci oyuncu haline geldiklerini belirterek, yakın gelecekte yeni tesis yatırımlarına hız vereceklerini söylüyor.
TÜRKİYE İLE TİCARET ENFLASYON BEKLENTİLERİNİ DÜŞÜRDÜ
Son yıllarda 50 doların altına düşen petrol fiyatları ve AB ambargosu nedeniyle durgunluğa giren Rusya ekonomisi için Türkiye ile ticaretin yeniden hızlanması beklentisi hemen meyvelerini vermeye başladı. 2016'yı yüzde 1'lik büyüme ile kapatması beklenen Rusya'da enflasyon beklentisi, Türkiye'den ithalatın yeniden hız kazanacağı düşüncesiyle düştü.
Rusya Merkez Bankası'ndan Andrey Linin, Türkiye ile ekonomik ilişkilere yeniden başlanmasının ağustos ayında halkın enflasyon tahminlerinin düşmesinde etkili olduğunu söyledi. Linin, "Türkiye ile ekonomik ilişkilerin yeniden başlaması ve olumlu hasat perspektifleri tüketiciler üzerinde olumlu etki yarattı" dedi. Rusya Merkez Bankası, 2016 sonunda yıllık enflasyonun yüzde 5-6 oranında gerçekleşmesini bekliyor.
ARAM EKİN DURAN
[email protected]
Turizmde beklenen adımlar atılmış olsa da vize muafiyeti, gümrük denetimleri, Türk TIR’larına yasak ve dev enerji projelerinde henüz somut bir gelişme yok. Türkiye ile Rusya arasındaki buzları eriten 9 Ağustos zirvesinin ardından neredeyse bir ay geçti.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Bu süre zarfında ekonomik ve ticari işbirliği konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından belirtilen alanlarda beklenen hızda gelişme sağlanamadı.
İki ülkenin ekonomik ilişkileri düşünüldüğünde turizmde arzu edilen tabloya ulaşılmaya başlansa da hala pek çok konu başlığı belirsizliğini koruyor. Özellikle Rusya’nın uçak krizi sonrasında Türk vatandaşlarına uygulamaya başladığı vize koşulu, Türk TIR’larının Rusya’ya girememesi, Rus gümrüklerinde Türk mallarına uygulanan ağır denetim koşulları ve elbette dev enerji projelerinin geleceği gibi konularda hala somut mesafe kaydedilmiş değil.
Bu nedenle bir yandan turizmciler yılın son çeyreğinde Rusya ile charter uçuşların başlamasına sevinirken; diğer yandan nakliyecilerin, gıda ihracatçılarının ve müteahhitlik şirketlerinin Rusya’da yaşadığı sorunlar devam ediyor. Akkuyu Nükleer Santrali ve Türk Akımı projesinin akıbeti de henüz netleşmiş değil.
HAFTADA 63 CHARTER UÇUŞ
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’ye gelen Rus turist sayısı temmuz ayında yüzde 93azaldı. Yılın ilk yedi aylık dönemindeki düşüş de yüzde 89’u buldu. Bu dönemde gelen Rus turist sayısı, 2 milyon 140 binden 232 bin kişiye geriledi.
Turizmdeki bu kara tabloyu tersine çevirebilecek haber geçen hafta Rusya’dan geldi. Türkiye Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, Rusya’daki havaalanlarından Antalya’ya haftada 63 sefer charter uçuşu gerçekleştirilmesinin onaylandığı duyuruldu.
Rus havacılık ajansı Rosaviatsiya’nın Türkiye’ye ilk charter seferlerinin 3 Eylül’de düzenleneceğini ilan etmesinin ardından gelen bu açıklama, iki ülke arasındaki turizm hareketliliğinin eski hızına kavuşabileceğini gösteriyor.
Rusya’nın Türkiye’ye Aralık 2015’te getirdiği charter yasağının kalkmasıyla birlikte, çoğunluğu eylül ve ekim aylarında olmak üzere, yıl sonuna kadar yaklaşık 1 milyon Rus turistin Türkiye’yi ziyaret etmesi bekleniyor. Rus-Türk İş Adamları Birliği (RTÍB) Başkanı Naki Karaaslan, charter yasağının kaldırılmasının özellikle gelecek yıl açısından çok önemli bir adım olduğunu belirtiyor.
2016 yılında iki ülke arasında ticaret yapan tüm şirketlerin büyük ölçüde zarar ettiğini dile getiren Karaaslan, “Henüz çözüme kavuşturulması gereken çok konu var. Charter yasağının kalkmasının ardından bazı sektörlerde de sorunların çözülmesini umuyoruz” diye konuşuyor.
STA İÇİN GÖRÜŞME TRAFİĞİ
Bu arada Ankara-Moskova hattında yeni bir işbirliğinin de kapısı aralandı. İki ülke arasındaki ticarette Ruble ve TL kullanılması için merkez bankaları arasında görüşmeler başladı. Ticarette ortak para kullanımı ile birlikte iki ülke arasında serbest ticaret anlaşması için de teknik görüşmelerin başlatılması kararı alındı.
Öte yandan 8 Ekim’de Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak ile bir araya gelerek, Akkuyu Nükleer Santrali’nin finansmanı için Türk-Rus ortak yatırım fonu kurulması önerisini iletecek.
Rusya Ekonomi Bakan Yardımcısı Aleksey Lihaçev ise konuyla ilgili açıklamasında, “Türkiye ile ortak yatırım fonu oluşturulmasını görüşüyoruz” dedi. Türkiye’yle yapılan görüşmelerde nasıl bir aşamaya gelindiğine dair bilgi vermeyen Lihaçev, fonun finan-sal kapasitesinin de henüz belirlenmediğini söyledi.
İKİNCİ ZİRVENİN GÜNDEMİ
Türkiye açısından Rusya ile enerjide işbirliği öncelikle ele alınması gereken konuların başında geliyor. Mersin Akkuyu Nükleer Santrali ve Rus gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştıracak Türk Akımı projesi, uçak krizi sonrasında geleceği belirsiz iki dev proje olarak kalmıştı.
9 Ağustos zirvesinin ardından Türkiye her iki projenin de hayata geçmesi için harekete geçti. Rusya tarafı ise uluslararası güvenilirlik açısından özellikle nükleer santral projesinden vazgeçen taraf olmak istemiyor.
Geçen hafta Putin’in yardımcısı Yuriy Uşakov, “Zarar gören ilişkilerin normalleşme süreci devam ediyor" sözleri ile Rus tarafının işbirliğine açık ancak temkinli duruşunu koruduğu mesajını verdi. Türk Akımı’nın hayata geçmesinde Ankara ve Moskova ile birlikte Avrupa’nın talebi de belirleyici olacak.
Türkiye, projenin ilk ayağının hayata geçirilmesi için görüşmelere hazır olduğunu açıklarken, Rus tarafı Güneydoğu Avrupa’ya ilave gaz tedariki yapılması için Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aleksander Medvedev’i geçen hafta Türkiye’ye gönderdi.
Bu nedenle hafta sonu Çin’deki G-20 Zirvesi’nde bir araya gelmesi beklenen Erdoğan ve Putin’in gündeminde Suriye ile birlikte en önemli konunun enerji işbirliği olacağı söyleniyordu. Dergimizin baskıya gönderildiği 2 Eylül Cuma günü itibariyle Erdoğan-Putin görüşmesinde ekonomik işbirliğinde yeni adımların açıklanmasına dönük beklentiler varlığını koruyordu.
TÜRK ŞİRKETLERİ ATAKTA
Ankara-Moskova hattında buzların erimesiyle Türk şirketleri Rusya pazarına dönük yatırımlarına hız verdi. Çünkü Rusya’nın 143 milyonluk perakende pazarı, Türk şirketlerinin gelecek planlarında önemli yer tutuyor.
Örneğin bu şirketlerden biri olan Koton’un yönetim kurulu başkanı Yılmaz Yılmaz, Rusya’nın Koton için stratejik bir pazar olduğunu söylüyor. Yılmaz, şu an 34 olan Rusya’daki mağaza sayılarını 2020’ye kadar 100’e çıkarmayı hedeflediklerini kaydediyor. 2016 sonuna kadar Rusya’da üç ayrı şehirde beş yeni mağaza açacak olan Koton, Rusya’da beş yıl içinde 100 milyon dolar yatırımla 500 milyon dolarlık ciroya ulaşmayı hedefliyor.
Hayat Kimya ve Kastamonu Entegre de 700 milyon dolara yakın yatırımla girdikleri Rusya’da büyümeye devam kararı aldı. Hayat Holding İcra Kurulu Üyesi Onur Güven, Rusya pazarına girişlerinden sadece 1,5 yıl sonra Papia ve Familia markalarıyla en büyük ikinci oyuncu haline geldiklerini belirterek, yakın gelecekte yeni tesis yatırımlarına hız vereceklerini söylüyor.
TÜRKİYE İLE TİCARET ENFLASYON BEKLENTİLERİNİ DÜŞÜRDÜ
Son yıllarda 50 doların altına düşen petrol fiyatları ve AB ambargosu nedeniyle durgunluğa giren Rusya ekonomisi için Türkiye ile ticaretin yeniden hızlanması beklentisi hemen meyvelerini vermeye başladı. 2016'yı yüzde 1'lik büyüme ile kapatması beklenen Rusya'da enflasyon beklentisi, Türkiye'den ithalatın yeniden hız kazanacağı düşüncesiyle düştü.
Rusya Merkez Bankası'ndan Andrey Linin, Türkiye ile ekonomik ilişkilere yeniden başlanmasının ağustos ayında halkın enflasyon tahminlerinin düşmesinde etkili olduğunu söyledi. Linin, "Türkiye ile ekonomik ilişkilerin yeniden başlaması ve olumlu hasat perspektifleri tüketiciler üzerinde olumlu etki yarattı" dedi. Rusya Merkez Bankası, 2016 sonunda yıllık enflasyonun yüzde 5-6 oranında gerçekleşmesini bekliyor.
