Üretimden lojistik sektörüne kadar her alanda sürdürülebilir projeler geliştiren perakende şirketleri, 2024'te yeşil dönüşüm yatırımlarına hız verecek.
04-17 Şubat 2024 tarihli sayıdan
Tüm sektörlerin ajandasında ilk sıraya çıkan sürdürülebilirlik yatırımları, perakende sektöründe de hız kazandı. Yeşil dönüşüme uyum sağlamak isteyen perakende şirketleri üretimden lojistiğe kadar her alanda farklı projelere yatırım yapıyor.
Deloitte'un 2023 CxO2023 Sürdürülebilirlik Raporu'na göre perakendecilerin yüzde 59'u eskisine göre daha sürdürülebilir malzemeler kullanıyor, yüzde 49'u yeni iklim dostu ürün veya hizmetler geliştiriyor ve yüzde 50'si çalışanlara iklim değişikliği eylemleri ve etkileri konusunda eğitim veriyor.
Sürdürülebilirlik yönetimi şirketi Altensis'in kurucu ortağı Dr. Emre Ilıcalı, "Ambalaj azaltma stratejileri ve geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımı, tüketicilerin ve çevre bilincine sahip markaların tercihleri arasında yer alıyor" diyor.
Enerji verimliliğinin ise bir diğer önemli trend olduğunu kaydeden Ilıcalı, "Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, enerji tasarruflu aydınlatma ve cihazlar enerji tüketimini düşürmeye ve karbon ayak izini azaltmaya yardımcı oluyor" diye konuşuyor.
Ilıcalı ayrıca, sürdürülebilir malzemelerin kullanımı, atık yönetim sistemlerinin etkinliği ve yeşil alanların bina tasarımlarına entegre edilmesi gibi konuların perakende sektöründe bir standart haline geldiğini belirtiyor. Üretimden lojistiğe kadar her alanda sürdürülebilir projeler geliştiren perakende şirketleri, 2024'te de yeşil dönüşüm yatırımlarına devam edecek.
KOLEKSİYONU BÜYÜTECEK
DeFacto, LIFE çatısı altında geri dönüştürülmüş veya sürdürülebilir kaynaklardan elde edilmiş materyallerle üretilen, yeşil etiketli ürünlerini müşterileriyle buluşturuyor. Elma kabukları ve posalarından yapılan vegan elma derisi koleksiyonu, zeytin atıklarından elde edilen vegan deriyle hazırlanan zeytin derisi koleksiyonu da sürdürülebilirlik çalışmalarının örnekleri arasında yer alıyor.
Daha az su tükettiği tescillenmiş malzemeler kullanan Defacto'nun 2023 yılında hazır giyim koleksiyonlarındaki sürdürülebilir ürünlerin oranı yüzde 21'e ulaştı. 2024 yılında bu oranın yüzde 40'a çıkartılması hedefleniyor.
Sürdürülebilirlik konusundaki nihai hedef 2050 yılında emisyonları sıfırlayarak 'net zero' ve ilerleyen dönemlerde 'iklim pozitif' marka olmak. 2030 yılı için ara hedefleri olduğunu söyleyen DeFacto CPO'su Rahmi Say, 2030 yılına kadar hazır giyim koleksiyonlarının yüzde 90'ının sürdürülebilir olmasını sağlamayı hedeflediklerini belirtiyor.
Odağına sürdürülebilirlik ve dijitalleşmeyi alan Orka Holding de sıfır karbon hedefi doğrultusunda pek çok proje hayata geçiriyor. 2023 yılında Avrupa'nın lider döngüsel ekonomi girişimi seçilen Nivogo ile D'S damat markası arasında iş birliği yapıldı. Buna göre D'S damat'ın satışa sunulmayan ürünleri Gebze'deki Türkiye'nin en büyük Yenileme Merkezi'nde yenilenerek yeniden hayata döndürülüyor.
Orka Holding Yönetim Kurulu Üyesi Büşra Orakçıoğlu, "Yine geçen yıl müşterilerin mağazalarımızda kendilerine ayırdığı özel anları en kaliteli ve en iyi deneyimle geçirmelerini sağlamak amacıyla lüks mağazacılıkta 'Doğa, sanat ve teknoloji iç içe' konseptini hayata geçirdik" diyor. İstanbul Modern ile iş birliğinde Eco Art Lab projesine destek olan şirket, projede sanatçılarla iş birliğinde, sürdürülebilir gelecek, herkes için yaşamın devamlılığı ve çevresel değişim gibi konuları işleyen ileri dönüşüm atölyeleri çalışmaları gerçekleştiriyor.
KARBON NÖTR HEDEFİ
29 ülkede 433 mağazası olan Koton ise 2040 yılına kadar karbon nötr şirket olma hedefiyle yola çıktı. Koton, 2022'de cirosunun yüzde 25'ini sürdürülebilir ürünlerden elde etti. Kullandığı enerjinin yüzde 33'ünü yenilebilir kaynaklardan sağlayan şirket, plastik atıklarını yüzde 22 oranında azalttı. Türk perakende sektöründe ilk imzacısı olduğu Better Coton ile yaptığı üretimi genişleten şirketin toplam üretimin yüzde 15'i iyi pamuk uygulamalarından geldi.
Şirket, 2030'a kadar da tüm tesislerinde yenilenebilir enerji kullanmayı planlıyor. Ayrıca 2026 yılına kadar geri dönüştürülmüş ambalaj kullanımı oranının 2023'e kıyasla yüzde 50 oranında artırılması hedefleniyor. Genel müdürlük, lojistik merkezleri ve 41 mağazada Sıfır Atık Sertifikası alan şirket, diğer mağazalar için de sertifikalandırma sürecini sürdürüyor. Koton Yönetim Kurulu Üyesi ve Sürdürülebilirlik Komitesi Başkanı Gülden Yılmaz, sürdürülebilirliğin birinci gündem maddesi olmaya devam edeceğini söylüyor.
DOĞA DOSTU KOLEKSİYONLAR
Bugün hem yerel hem de global ölçekte 600'den fazla markaya ev sahipliği yapan Boyner, bugüne kadar döngüsel dönüşüm hareketi Nivogo X Boyner, Zanaat X Boyner, Askıda İyilik ve çok kullanımlı çanta uygulamaları gibi pek çok projeye imza attı. Üç yıldan bu yana devam eden Nivogo iş birliği ile yenilenen ürün sayısı 2023 yılı sonu itibarıyla 940 bini geçti. Böylece, 8 milyar litre su tasarrufu yapıldı ve 10 milyon kilogram karbon salınımının önüne geçildi. 2022 yılında mağazalarımızda plastik poşet kullanımını kaldıran şirket, 1,5 yıl gibi bir sürede 4 milyonu aşkın plastik poşet kullanımı önledi.
Boyner'de satışa sunulan ürünlerin yüzde 15'i sürdürülebilirlik ilkelerine uygun olarak üretilmiş ürünlerden oluşuyor. 2024 yılında bu oranının en az yüzde 20 olması hedefleniyor. Boyner Büyük Mağazacılık CEO'su Eren Çamurdan, "Markalarımız içindeki sürdürülebilir, doğa dostu koleksiyonların sayısını da her geçen gün artırıyoruz. Boyner Live Well bu amaçla hayata geçirdiğimiz bir platform. Bu koleksiyonda yoga taytından hayvanlar üzerinde test edilmeyen makyaj malzemelerine, doğal şampuanlardan sağlıklı atıştırmalıklara kadar insana ve doğaya iyi gelen birçok ürün bulunuyor" diyor.
Sektörün bir diğer önemli oyuncusu Mavi'nin de ana hedefi 2050 yılı itibarıyla iklim pozitif şirkethaline gelmek. Bu konuda önemli adımlar atan şirket, Borsa İstanbul tarafından oluşturulan BIST Sürdürülebilirlik 25 isimli endeksine dahil oldu. Daha az su harcayarak, sürdürülebilir ve yeniden hayat bulan malzemelerle üretilen Mavi All Blue koleksiyonunu günden güne genişleten şirket, 2030 yılına kadar tüm denim koleksiyonunun sürdürülebilir All Blue ürünlerinden oluşmasını hedefliyor.
Önümüzdeki dönemde sosyal girişim ecording ile iş birliği yaparak sürdürülebilirlik çalışmalarına yeni bir boyut ekleyeceklerini söyleyen Mavi CEO'su Cüneyt Yavuz, "Müşterilerimizin Akdeniz koleksiyonundan satın aldığı her ürün karşılığında bir tohum topu doğayla buluşacak; bu işlem, ecoDrone adı verilen insansız hava araçlarıyla havadan gerçekleştirilecek ve projemiz SS 24 döneminde başlatılacak" diyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRÜNE YATIRIM
Penti ise mağazacılık tarafında da özellikle 2023 yılında yeni projelere başladı. Devam eden projelere ek olarak enerji verimliliği, karbon ayak izi azaltımına yönelik yeni projelerini başlatan şirket, yeni konseptli mağazalarda daha sürdürülebilir malzemeler kullanıyor.
Su, enerji ve kimyasal kullanımını azaltmak amacıyla yeni teknolojileri üretim süreçlerine entegre eden şirket, bu doğrultuda, 2025 yılına kadar koleksiyondaki sürdürülebilir pamuk ve sürdürülebilir polyester kullanımını yüzde 45'e, 2027'ye kadar yüzde 60'a çıkarma hedefini belirledi. Penti Genel Müdürü Mert Karaibrahimoğlu, 2030 yılında ise bu rakamı yüzde 95'e çıkarma hedefleri olduğunu vurguluyor.
2040 HEDEFİ KARBON SIFIR
Ürünlerinde kullandığı pamuğun yüzde 100'ü sürdürülebilir kaynaklı olarak üretilen H&M de 2030 yılına kadar tüm materyallerin yüzde 100 oranında geri dönüştürülmüş veya daha sürdürülebilir kaynaklardan gelmesini sağlamayı hedefliyor.
H&M Türkiye Kurumsal İletişim Müdürü Melis Yayla, "Bugün itibarıyla kullandığımız materyallerin yüzde 84'ü geri dönüştürülmüş veya daha sürdürülebilir kaynaklardan elde ediliyor" diyor. Şirket, 2024 yılında, global bir girişimi olan Take Care projesini Türkiye'de lanse etmeyi planlıyor. H&M Take Care girişimi, müşterilerin kıyafetlerini daha uzun vadeli kullanmaları için onlara hizmet noktaları kurmak ve ilham vermek amacıyla 2018 yılında pilot bölgelerde başlatıldı.
Buna ek olarak mağazalarda kurulan Take Care alanları terzilik, onarım ve tadilat hizmetleri veriyor. H&M Group'un hedefi 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını yarı yarıya indirmek ve 2040 yılına kadar net sıfıra ulaşmak.
ELVAN ÜNLÜTÜRK / JIMMY KEY YÖNETİM KURULU BAŞKANI
“Yeşil lojistik sürecini başlattık”
"2023'te tedarik zinciri gelişiminde önemli AR-GE çalışmaları yürüttük. Bu doğrultuda sürdürülebilir ürün oranını kısa vadede yüzde 50'ye çıkartmayı hedefliyoruz. Depo operasyonlarımızın tamamında karton koli kullanımını sonlandırdık. Türkiye'de ilk Green Opening projesine imza atarak bu yıl tüm mağazalarımızı bu sürdürülebilirlik bilinciyle açtık.
2024 için bu yeşil lojistik sürecini tüm operasyonumuza entegre ediyor olacağız. Bir diğer önem verdiğimiz konu ise ambalaj atık yönetimi. Burada Mainetti iş birliği ile ürün plastik poşetlerinde yeni bir uygulamaya geçiyoruz.”
