Otomotiv pazarı ilk alti ayda kur kaynaklı fiyat artışlarının etkisiyle daraldı. Haziran ayında vergi teşviklerinin sona ermesiyle yılın ikinci yarısının da zorlu geçeceği öngörülüyor. Enflasyon ve faizlerdeki olası gerilemeler ise talebi bir miktar artırabilir.
CEREN ORAL BALABAN
[email protected]
Piyasalar geçen haftaya güçlü ABD tarım dışı istihdam verisi ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya'nın görevden alınması haberleriyle başladı.
Hafta başında dünya borsalarında kâr satışları ve güçlü dolar ile yükselen faizlerle son altı haftadır süren iyimser havanın bozulmaya başladığı görüldü. BİST-100 ise 96.000'lere kadar gerilese de gelen alımlarla yeniden 99.000'lere yükseldi.
İş Yatırım ekonomistleri; global risk iştahındaki güçlenmeyi, Avrupa Birliği (AB) ile petrol arama, ABD ile S-400 teslimatları konusundaki gerginliğin ve olası yaptırım risklerinin gölgelediğine dikkat çekiyor.
BİST-100'de yükselişin devamında 99.000 ile 100.000'in direnç noktaları olduğuna değinen İş Yatırım, 96.400'ü önemli destek seviyesi olarak görüyor.
OTOMOTİVDE DARALMA SÜRÜYOR
Piyasalarda görünüm böyleyken geçen hafta açıklanan ilk altı aylık otomotiv sektörü verileri de dikkat çekti.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce'nin verdiği bilgilere göre, yılın ilk altı ayında Türkiye otomobil ve hafif ticari araç (HTA) toplam pazarındaki satışlar, 2018 ilk altı aya göre yüzde 44,8 azalarak, 195 bin 144 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları yüzde 43,3 azalarak 156 bin 378 adet oldu.
HTA satışları da yüzde 45 azalarak 38 bin 766 adede geriledi. Haziran ayında ise binek otomobil satışları 26 bin 24, HTA satışları 6 bin 664 oldu. Bu rakamlar; binek otomobil ve HTA satışlarında Haziran 2018'e kıyasla yüzde 13 ve yüzde 32 gerilemeye işaret ediyor.
ORTALAMANIN GERİSİNDE
Ak Yatırım analistleri, "Ocak ayında önceki 10 yılın aylık ortalamasının yüzde 55 gerisinde kalan satış miktarları şubatta ortalamanın yüzde 43, martta yüzde 27 aşağısında gerçekleşmişti" diyor.
Nisan-mayıs aylarında bu iyileşme yönündeki trendin bozulduğunu ve aylık satış rakamlarının ortalamanın yüzde 56 gerisinde geldiğini aktaran Ak Yatırım; haziranda ise sapmanın yüzde 41 olduğu bilgisini veriyor.
Gedik Yatırım Araştırma Müdürü Emre Akyol, mevsimselikten arındırıldığında haziran verilerinin yıllık 470 binlik pazar büyüklüğü anlamına geldiğini ifade ediyor. Bu verilerin talepte yılbaşından beri hüküm süren zayıflığın azalmaya başladığını düşündürebileceğini de belirtiyor.
Ancak Akyol, "Ne var ki, haziran ayı vergi indirimlerinin sona erdiği ay olduğu için talep öne çekilmiş olabilir" diyor.
Emre Akyol, mevsimsel olarak satışların daha kuvvetli olduğu yılın ikinci yarısında, enflasyon ile faizlerdeki gerileme beklentisine ve baz etkisine bağlı olarak pazarın biraz daha canlı olabileceğini öngörüyor. Yılın tamamı için ise yüzde 35 gerilemeyle 400 binlik satış tahminini koruyor.
İHRACAT GELİRLERİ ÖNEMLİ
Otomotiv şirketlerinin 2019 ilk çeyrek finansal sonuçları parlak gelmedi. Borsadaki sekiz şirketten sadece Ford Otosan net kârını 2018 ilk çeyreğe göre artırabildi.
Tümosan, Otokar, Anadolu Isuzu, Karsan Otomotiv ve Doğuş Otomotiv ise bu çeyreği zararla kapattı. Otokar, Karsan Otomotiv ve Ford Otosan yıllık bazda net satışlarını artıran şirketler oldu.
GCM Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, bu tabloyu, kur kaynaklı fiyat artışlarına, güven endekslerindeki düşüşe ve satın alma gücünün azalmasına bağlıyor. Faiz artışlarının ardından taşıt kredi maliyetlerinin yükselmesinin de iç pazarı küçülttüğünü söylüyor.
"Ekonomi iyi olduğunda iyi olabilen bir sektörden söz ediyoruz" yorumunu yapan Erkan, şirketlerin hacim olarak azalan satış ve kârlarının yılın kalanı için olumsuz olacağı görüşünde.
Enver Erkan, dış pazarda ağırlığı olan ve Euro bazlı ihracat gelirleriyle iç ekonomiye tam olarak göbekten bağlı olmayan otomotiv şirketlerini biraz daha olumlu görüyor. GCM Yatırım'ın takip listesinde ise sektörden bir tek Tofaş var.
OLUMSUZ KATALİZÖR
Otomotivde KDV-ÖTV indirimleri de bitti. Ak Yatırım'a göre; haziran sonu itibarıyla vergi teşviklerinin sona ermesi, uzatma ya da yenilemenin ilan edilmemiş olması, ikinci yarı için sektör açısından daha zorlu bir sürece işaret ediyor.
İndirimlerin daha fazla daralmanın önüne geçtiğini ancak satışlarda net etkisi olmadığını belirten Global Menkul Stratejisti Rıdvan Baştürk ise indirimlerin sona ermesinin satışlar için olumsuz katalizör olduğunu kaydediyor.
"Mevcutta otomotiv sektörünün cazip olduğunu söylemek kolay değil" diyen Baştürk, yeni teşvik gelmedikçe yurtiçi talebin kısa vadede yükselmesinin zor olduğu görüşünü paylaşıyor.
Global Menkul'ün de otomotiv şirketleri arasında tercih ettiği şirket Tofaş. Rıdvan Baştürk, satışlarının çoğunluğunun ihracata yönelik olmasının, yurtiçinde ise ürettiği otomobillerin görece ucuz olmasının Tofaş'ı öne çıkardığını belirtiyor. Tofaş'ın hisse fiyatının iskontolu olduğunu da sözlerine ekliyor.
5 OTOMOTİV HİSSESİNİN ÖZEL ANALİZİ
1- DOĞUŞ OTOMOTİV
İlk çeyrekte bilanço operasyonel tarafta beklentilerden iyi gelse de yüksek finansman giderlerinden dolayı net zarar açıkladı. 2019'da markalı araç satışının 45-50 bin adet seviyesinde olmasını bekliyor. 2019 yatırım harcaması hedefi ise 60-70 milyon TL.
2- FORD OTOSAN
Daimi kâr payı ödeyen şirket konumunda. Son dört yılda net kârının ortalama yüzde 77'sini kâr payı olarak dağıttı. Üretim kapasitesini 10 yılda yaklaşık 10 katına çıkararak 455 bin adede taşıdı. İhracat ve ticari araç odaklı stratejisiyle, yurtiçi pazarda kârlılık odağını korumasıyla beğeniliyor.
3- OTOKAR
İlk çeyrekte ihracatın cirodaki payı 2018 ilk çeyrekteki yüzde 26'dan yüzde 73'e yükseldi. BAE'ye zırhlı araç teslimatları nedeniyle ikinci çeyrekte güçlü sonuçlar elde edeceği öngörülüyor.
4- TOFAŞ OTO
Üretim planlamasında verimliliği artırmak için 29 Nisan itibarıyla vardiya sayısını üçten ikiye indirdi. Bu karar sonrası üretimde düşüş beklenmediğini açıkladı, 2019 üretim beklentilerini 235-260 bin adetten 250-275 bin adede yükseltti. Başarılı iş modeliyle, güvenli nakit akışıyla beğeniliyor.
5- TÜRK TRAKTÖR
Yönetimin ilk çeyrekte 3,1x olan net borç/FVAÖK oranını 2,0x'in altına düşürme stratejisi geçerliliğini koruyor. 2020'de tekrar temettü dağıtmaya başlaması ve temettü veriminin yüzde 8,3 olması bekleniyor. Satış adetleri yurtiçi talepte yaşanacak düzelmeyle toparlanabilir.
