Pandeminin ardından bireysel ulaşım ve mobilite kavramlarının öne çıkmasıyla hareketlenen motosiklet pazarı, yakaladığı büyüme ivmesini tam gaz sürdürüyor. Yükselen enflasyon, otomobil ve yakıt fiyatlarındaki artış, büyükşehirlerdeki trafik sorunu gibi nedenlerle tercih edilen motosikletler Türkiye’de üretimden yan sanayiye büyük bir ekosistem yaratmaya başladı. 2024 ocak-eylül döneminde 931 bin 890 motosikletin tescili yapıldı.
27 Ekim - 9 Kasım tarihli sayıdan
Pazar geçen yıla göre yüzde 27,3 büyüdü. Yıl sonunda 1 milyon 200 bine ulaşması beklenen pazarın yıldızı ise elektrikli motorlar oldu. 2022 yılında 30 bin adet olan satışlar 2024 yılında 185 bin 331 adete ulaştı. Uzmanlara göre, bu satış patlamasında 4 Kw’ya kadar olan araçların direkt olarak B sınıfı ehliyetle kullanılabilmesi etkili oldu. Yeni yasa ile 11 Kw’ya kadar olan modellere de B sınıfı ehliyet ile kullanma imkânı getirilmesi de bu alanda bir fırsat yarattı. Sürücü kurslarına kayıt olup 12 saat eğitim yerine altı saat eğitim alarak sınavdan geçilmesi halinde, ehliyeti değiştirmeden bu araçlar kullanılabiliyor.
Türkiye Motosiklet Federasyonu As Başkanı Mahmut Nedim Akülke, “Ehliyet ücreti eğitim saati ile belirleniyor ayrıca ehliyet değişim ücreti de yok, dolayısı ile yüzde 60 daha ucuz ehliyet alınması sağlanmış olundu. Bu da satışları olumlu etkiledi” diyor.
Pazardaki büyümenin ardındaki temel dinamiklerden biri de E5’den E5+’ya emisyon geçiş süreci oldu. Hava kirliliğini azaltmak amacıyla AB tarafından geliştirilen yeni emisyon standardı 2025’ten itibaren piyasada bulunan motosikletler için de zorunlu olacak. Bu nedenle motosiklet markaları yeni emisyon standartlarına uygun olmayan modelleri elinden çıkartmak için kampanyalar yapmaya başladı. Sahada 300 bin adet stok olduğunu tahmin ettiklerini söyleyen Motosiklet Endüstrisi Derneği (MOTED) Genel Koordinatörü Remzi Öztürk, kampanyaların da pazarın hareketliliğinde etkili olduğunu belirtiyor.
PAZAR TRENDLERİ DEĞİŞİYOR
Son dönemde attığı adımlarla pazarın hareketlenmesine katkı sağlayan Doğan Trend, 2024 yılında ekim ayı ortası itibarıyla 13 bin adet motosiklet sattı. Yıl sonuna kadar ise hedef 15 bin adet ürünün tescilini gerçekleştirmek. Önümüzdeki dönemde 125 cc pazarının büyüyeceğini söyleyen Doğan Trend Otomotiv Motosiklet Markaları Direktörü Mustafa Cem Kaplan, “50 cc’lik ürünlerin tercih edilmesindeki önemli sebeplerden biri de MTV’den muaf olmasıydı. Bunun yanında 125 cc’den ayrıştığı en önemli noktalardan biri de B sınıfı ehliyet ile kullanılabiliyor oluşuydu. 2024 yılında yürürlüğe alınan 125 cc motosikletlerin kullanımı için A2 ehliyet alımının kolaylaştırılmasından sonra 50 cc’ler için de MTV ödenmesi gerekliliğinin 50 cc pazarının daha da küçülüp 125 cc pazarının büyümesine sebep olacağını düşünüyoruz” diyor.
47’den fazla ülkede 115 milyondan fazla kullanıcıya sahip olan Hindistan merkezli Hero Motor, 2014 yılında Soysal Holding bünyesinde Türkiye pazarına girdi. 2024 yılının dokuz ayında satışları 30 bin adete kadar ulaşan şirketin hedefi bu yılı 35 bin adet perakende satış ile kapatmak. Ayrıca şirket, önümüzdeki yıl gelecek modellerinden Xoom 160 Maxi Scooter modeliyle pazar payını yüzde 3 daha artırmayı planlıyor. Şirketin, son dönemde popüler olan elektrikli modellere yönelik çalışmaları da sürüyor. Hero Motor Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yusuf Soysal, Hero Motor Hindistan tarafından geliştirilen VIDA marka elektrikli motosiklet için altyapı hazırlıklarının devam ettiğine dikkat çekiyor. Soysal Holding Grup Şirketler bünyesinde Hero Motor için Türkiye’de kurulan fabrikada üretim yapan şirket, önümüzdeki dönemde Balkan ve Ortadoğu ülkelerine ihracat yapmayı planlıyor. Hero Motor’un Hindistan’da Harley-Davidson Motor ile üretim ve distribütörlük anlaşması sağladığını söyleyen Mehmet Yusuf Soysal, “Hero Motor ilerleyen yıllarda yüksek cc motosikletler ile piyasada etkinliğini artırmaya devam edecek” diyor.
Pazarın önemli oyuncularından Honda Türkiye de büyümeye devam ediyor. 2023’te 100 bin adete yakın motosiklet satan Honda Türkiye, bu rakamı 150 bine ulaştırmayı hedefliyor. 500 cc hacimli pazardaki büyüme potansiyelini gören marka, 2025 yılında 500 cc hacimli yeni modellerini Türkiye’ye getirmeye hazırlanıyor. Şirketin Türkiye’de üretim için araştırma sürecinde olduğu ifade ediliyor.
YERLİ ÜRETİM ARTIYOR
Büyüme trendi üretim tarafını da hareketlendirmiş durumda. Remzi Öztürk, pazarda 20 civarında üretici firma varken bu rakamın 70’e yaklaştığını belirtiyor. Şirketler özellikle Anadolu’nun teşvik olan bölgelerinde üretime yönelmiş durumda. Bunlardan biri olan CSN MOTOR Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesi’nde 22 bin metrekare alanda motosiklet-scooter ve üç tekerlekli araçlar üretimi yapmak üzere 2023 yılında kuruldu. Adanalı Cantech Motorlu Araçlar, elektrikli bisiklet ve benzinli motosiklet montaj tesisi kurmak için harekete geçti. Proje kapsamında ihtiyaca göre yıllık 9 bin 500 adet elektrikli bisiklet ve benzinli motosiklet üretilmesi planlanıyor. Otomotiv satış, servis, yedek parça, inşaat gibi sektörlerde faaliyet gösteren Çakır Grup da kısa bir süre önce Roadpeker markasıyla elektrikli motor pazarına girdi.
Elektrikli bisikletlerden, scooter’lara, ATV’lerden gezi motosikletlerine kadar ürün segmentinde faaliyet gösteren ve 1991 yılında bu yana üretim yapan Adana merkezli Arora Motosiklet de yeni yatırım planı yapan şirketlerden biri. 62 bin metrekarelik üretim tesisini büyütmeye hazırlanan şirket, yılı yüzde 25’lik büyümeyle kapatmayı hedefliyor.
KİBAR PAZARA GİRDİ
Pazardaki potansiyel yeni markaların da girmesini sağlıyor. Otomotiv sektörü deneyimini, mobilite altında genişletip çeşitlendirme hedefiyle yola çıkan Kibar Holding, yılın başında yeni şirketi K-RIDES şirketi ile dünyanın en köklü motosiklet markası Royal Enfield’i Türkiye pazarına getirdi. Motor hacimlerinin 250cc ile 750cc arasında değiştiği motosiklet segmentinde dünya lideri olan Royal Enfield’in ve K-RIDES iş birliğinin ilk mağazası İstanbul, Ataşehir’deki Watergarden AVM’de açıldı. K-RIDES sadece müşteri odaklı satış ve satış sonrası hizmetler değil, birbiriyle entegre işleyen ve çeşitlenen topluluk etkinlikleri, sürüş deneyimleri, sürücü eğitimleri, sadakat programları gibi alanları da kapsayan deneyim odaklı bir ekosistem kurmayı amaçlıyor.
REMZİ ÖZTÜRK / MOTED GENEL KOORDİNATÖRÜ
“Üç yılda 2 milyon yeni kullanıcı geldi”
“Motosiklet pazarındaki büyümenin arkasında ilgili bakanlıklarla birlikte yapılan bir çalışma var. Beş yıllık bir çalışma sonucunda sektörün önemli sorunları aşıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile birlikte 2022 yılında İstanbul’da motosiklet çalıştayı yapıldı. Burada sektörde oluşan güvenle önemli yatırımlar başladı. Yan sanayi giderek büyüyor. Dünyanın önemli üreticileri ülkemizde üretime başladı. Bu üretim yatırımları diğer markalarda da devam ediyor. Motosiklet endüstrisi önemli bir iş gücü haline geldi. Burada hedefimiz Avrupa ülkelerine ihracat. Uzun yıllardır bekleyen ehliyet yasası, Artes gibi uygulamalar devreye alındı. Motosiklete kolay ulaşmanın önü açıldı. Son üç yılda 2 milyon yeni kullanıcı motosikletle tanıştı. Daha birçok çalışma devam ediyor. 2025 yılı beklentimiz 1 milyon adet civarında.”
