Hollanda’da kurulu Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis (CPB) isimli kurum her ay World Trade Monitor (WTM) adlı bir veri tabanı yayınlar. Bu veri tabanında küresel ticarete ve sanayi üretimine ilişkin aylık veriler yer alır.
DR. ORHAN KARACA
[email protected]
WTM’de haziran ayına ilişkin veriler önceki hafta yayınlandı. Böylece ikinci çeyrek döneme ilişkin veriler de ortaya çıktı. Buna göre küresel ticarette ve ekonomide son durumu şöyle özetlemek mümkün:
■ Küresel ticaret hacmi ikinci çeyrekte mevsimsel düzeltilmiş olarak önceki çeyrek döneme göre yüzde 0,8 geriledi. Küresel ticaret ilk çeyrekte ise yerinde saymıştı. Bu durum bir süredir zaten çok zayıf olan küresel ticarette işlerin giderek bozulduğunu düşündürüyor.
■ WTM’deki çeyreksel değişim oranlarında ciddi revizyonlar olabiliyor. Bu nedenle daha az değişkenlik
gösteren yıllık değişim oranlarına bakmak daha sağlıklı. Ancak bu bakış da içimizi rahatlatmıyor. Dünya ticaret hacmi ikinci çeyrekte geçen yıla göre sadece yüzde 0,3 artış gösterdi. Bu oran geçen yılın son çeyreğinden beri sıfıra çok yakın seyrediyor. Türkiye’nin ihracatının zayıf olmasında işte bu küresel tablonun önemli etkisi bulunuyor.
■ Küresel ticaretteki bu zayıflığın dünya ekonomisini nasıl etkilediğini sanayi üretimine ilişkin veriler gösteriyor. Küresel sanayi üretimindeki çeyreksel değişim 2015’in ilk çeyreğinden bu yana yüzde 0-0,5 arasında seyrediyor. Yıllık değişim de geçen yılın ikinci çeyreğinden bu yana yüzde 1-2 arasında salınıyor. Gerçi bu oranlar daha önce de çok yüksek değildi ama son iki yılda küresel sanayi üretimindeki büyüme iyice yavaşlamış bulunuyor.