DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund: IMF), yılda iki kez açıkladığı World Economic Outlook (WEO) raporunun bu yılki ilk sayısını geçen hafta yayınladı. IMF’nin bu rapordaki tahminlerine göre, küresel ekonomi bu yıl yüzde 3,5 büyüyecek. Küresel ekonomi geçen yıl yüzde 3,1 büyümüştü. Buna göre küresel ekonomideki büyüme bu yıl bir miktar yükselecek.
VASATIN ALTINDA
Ancak bu büyüme oranı küresel ekonomi için çok yüksek değil ve orta karar bir büyümeye karşılık geliyor. Küresel ekonomi son beş yıldır da bu civarlarda büyüyor. Dünya ekonomisi 2008-2009 resesyonundan hızlı çıktı ama daha sonra resesyon öncesindeki performansına geri dönemedi. IMF’nin 2018 yılı büyüme tahmininin yüzde 3,6 olduğuna bakılırsa, küresel ekonomideki bu orta karar büyüme eğilimi bir müddet daha sürecek gibi de görünüyor.
Geçen yıl gelişmiş ekonomilerdeki büyüme yüzde 1,7’de kalmış, gelişmekte olan ülkelerdeki büyüme ise yüzde 4,1 olmuştu. IMF’nin tahminlerine bakılırsa, bu yıl ise gelişmiş ülkeler yüzde 2 ve gelişmekte olan ülkeler ise yüzde 4,5 büyüyecek. Gelişmiş ülkelerdeki büyümeyi büyük ölçüde ABD’nin performansının yükselmesi yukarıya çekecek.
Geçen yıl yüzde 1,6 olan ABD’deki büyüme bu yıl yüzde 2,3’e yükselecek. İhracat ve turizm gelirleri açısından bizim için daha çok önem taşıyan Euro Bölgesi’ndeki büyümenin ise geçen yılki düzeyinde kalması ve yüzde 1,7 olması bekleniyor.
Gelişmekte olan ülkelerdeki büyümenin yukarı çekilmesinde ise Hindistan’ın performansındaki yükseliş ve Brezilya ve Rusya’daki resesyonlarm sona ermesi etkili olacak. Son iki yılda küçülen Rusya ekonomisinin bu yıl yüzde 1,4 büyüyeceği tahmin ediliyor. İhracat ve turizm gelirlerimiz açısından bu iyi bir haber ama re-sesyon sona erse bile Rusya’da durgunluğun bir süre daha sürmesi bekleniyor.
IMF’nin raporunda Türkiye’ye ilişkin tahminler de var. Maalesef bu tahminler pek iç açıcı değil. IMF’nin tahminlerinegöre, geçen yıl yüzde 2,9 büyüyen Türkiye ekonomisi bu yıl biraz daha yavaşlayıp yüzde 2,5 büyüyecek. Bu yavaşlama işsizlik oranını yüzde 10,8’den yüzde 11,5’e çıkaracak. Ancak ekonomideki yavaşlamaya rağmen cari açığın milli gelire oranı yüzde 3,8’den yüzde 4,7’ye çıkacak. Geçen yılın sonunda yüzde 8,5 olan enflasyon ise bu yılı yüzde 10’da kapatacak.
IMF'nin bu tahminleri elbette hükümetin pek hoşuna gitmedi. Nitekim Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, twitter hesabında, “IMF'nin Türkiye ekonomisine ilişkin tahminleri muhtemelen yine yanlış çıkacak” mesajını paylaştı.
IMF’NİN TAHMİN PERFORMANSI
Mehmet Şimşek’in “yine” demesi, geçmişte IMF’nin Türkiye’ye ilişkin tahminlerinin pek başarılı olmamasından kaynaklanıyor. Geçmişte bu konuyu araştırıp bu sonuca ulaşmış ve bu sayfalarda da yazmıştık. Ancak son yıllarda durum değişmişe benziyor.
IMF’nin Türkiye ekonomisine ilişkin son beş yıldaki büyüme tahminleriyle gerçekleşmeleri karşılaştırınca birbirine çok yakın olduklarını görüyoruz. IMF özellikle 2016’daki büyümeyi tam 12’den vurmuş gibi. IMF, 2015 yılının sonbaharında Türkiye’nin 2016’da yüzde 2,9 büyüyeceği tahminini yapmıştı.
Gerçekleşme de tam o kadar oldu. Maalesef IMF’nin bu yılki büyüme tahmininin de tutması ihtimali var. Yılın ilk aylarında ekonomiden pek iyi sinyaller gelmiş değil. Türkiye’nin yaşamakta olduğu sorunlar, yılın kalan dönemi için de iyimser olmaya imkan vermiyor.
