Halka arzlarda tarihi rekor kırılıyor (2021): Şimdiden tarihe geçti

27 Ekim 2022 | 23:08

Ceren Oral Balaban coral@ekonomist.com.tr

Halka arz furyası tüm hızıyla sürüyor. Kasım ortası itibarıyla borsaya 46 yeni şirket geldi. 2021'in yaklaşık 60 halka arzla tamamlanabileceği kaydediliyor. 20 milyar TL'ye ulaşan halka arz büyüklüğü ise yılsonunda 23-25 milyar TL bandında gerçekleşebilir.

14-27 Kasım 2021 tarihli sayıdan

Piyasalar için oldukça hareketli bir yıl olan 2021, birçok 'ilk'e de şahitlik ediyor. Ancak hiç kuşkusuz 2021 yılının 'ilk'leri arasında birinci sırada halka arzlar geliyor.

Piyasaların daha önce hiç görülmemiş bir hızda ve sayıda halka arza sahne olduğu 2021, şimdiden kayıtlara 'Borsa İstanbul (BİST) tarihinde en çok halka arz yaşanan yıl' olarak geçmiş durumda.

HAREKETLİLİK SÜRÜYOR

Türkiye'de 2020'de toplam 1,12 milyar TL büyüklüğünde sekiz halka arz gerçekleşirken, 2021 Ocak-Ekim'i kapsayan 10 aylık süreçte 41 şirketin halka açılma süreci başarıyla tamamlandı. Kasım ayı da hareketli başladı. 26-27 Ekim'de taleplerin toplandığı İhlas Haber Ajansı, 3 Kasım'da borsaya kote oldu.

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.

4-5 Kasım'da Ulusal Faktoring ve Doğu Aras Enerji Yatırımları şirketleri için talep toplandı. Pay sıraları 11 Kasım'da açılan bu iki hisse de borsada işlem gören şirketler arasında dâhil oldu.

İhlas Haber Ajansı'nın halka arz büyüklüğü 101,2 milyon TL, Ulusal Faktoring'in halka arz büyüklüğü 120,8 milyon TL olarak gerçekleşti. Doğu Aras Enerji Yatırımları; 1 milyar 474 milyon TL'lik büyüklükle Ziraat GYO ile Başkent Doğalgaz Dağıtım GYO'nun ardından 2021'in en büyük halka arzı olarak kayıtlara geçti.

Böylece toplam 44 şirketin borsaya kote olmasıyla halka arz büyüklüğü toplam 19 milyar TL tutarında gerçekleşti. Bu tutarın son dört yılın halka arz büyüklük toplamı olan 8 milyar TL'nin iki katından fazla olduğunu belirtelim. Tablomuzda 2021'deki halka arzlara ilişkin bilgileri görebilirsiniz.

46 YENİ ŞİRKET BORSADA

Bu hafta borsaya iki yeni şirket daha geliyor. İşbir Sentetik ve Elite Naturel Organik Gıda Sanayi'nin halka arz süreçleri geçen hafta itibarıyla tamamlandı. Elite Naturel 8-9 Kasım'da iki gün süreyle, İşbir Sentetik 10-11-12 Kasım'da üç gün süreyle talep topladı.

Bu iki şirketin de dâhil olmasıyla 2021 yılbaşından kasım ayının ortasına kadarki süreçte toplam 46 yeni şirket borsaya geldi ve halka arz büyüklüğü de 20 milyar TL'ye ulaştı.

Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan; küresel merkez bankalarının likiditeyi artırmasının yatırımcıların dünyada olduğu gibi Türkiye'de sermaye piyasasına ilgisini yükselttiğini söylüyor. 2021'nin özellikle ilk yarısında halka arzlara yüksek talep olduğunu, mevcutta da yatırımcı ilgisinin sürdüğünü kaydeden Erkan; şirketlerin ise fonlama kaynağına ulaşmak, kurumsallaşma, şeffaflık, marka bilinirliğinin ve değerinin artması gibi hedeflerle halka arzı tercih ettiğini aktarıyor.

TALEBİN DEVAMI ÖNEM ARZ EDİYOR

Borsada şirket sayısı uzun yıllar artmamıştı. 2014'te 422 şirketin işlem gördüğü borsada 2020'de bu sayının 395'e gerilediğini söyleyen Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, bu durumu 'finans merkezi olma hedefi olan İstanbul'a yakışmayan geri gidiş' olarak tanımlıyor.

Pandemi sonrasında borsaya ve kripto paraya artan ilginin arz yönünde de etkisini gösterdiğini ve halka arzların rekor sayılara yükseldiğini belirten Kaya; 46 arzda 20 milyar TL büyüklüğe ulaşılmasının 2021 başında asla beklenmediğinin altını çiziyor.

TALEP DEVAM ETMELİ

İşlem gören şirket sayısının borsa tarihinin en yüksek noktasına ulaştığı notunu da düşen Yunus Kaya; şu bilgileri veriyor: "Bu süreçte en önemli nokta, talep fazlalığı oldu. Talebin devamı, çok önemli. Nisan 2021'deki Matriks, Tureks, Qua Granite ve Galata Wind arzlarında toplam 3,1 milyon bireysel yatırımcıya dağıtım yapıldı, ortalamada 780 bin bireysel yatırımcı hisse aldı.

Ancak mayıs ve haziranda bireysel yatırımcı ilgisi 16 binlere düştü. Bu da bazı arzlarda tereddüt yarattı. Borsaların yükselişini sürdürmesi, yeni arzların işlemlere kazançlı başlamasıyla ise ilgi yeniden arttı ve ağustosta 100, eylülde 200 bin bireysel yatırımcının katıldığı arzlar görüldü.

İşbir Sentetik de piyasa koşulları müsait olunca, ertelediği arzını bu ay gerçekleştirdi. BİST ve SPK, yoğun halka arz talepleri sonrasında halka arzları biraz zorlaştırıcı tedbirler aldı. 2022’ye başlarken alt limitlerde yeni bir yukarı çekme göreceğiz. Buna rağmen halka arz rüzgârı

YÜZDE 10'LUK TAVAN SINIRI

Yeni halka arz başvuruları ve izinleri de sürüyor. 2021'in 60 civarında halka arz sayısıyla tamamlanmasını bekleyen İnfo Yatırım İcra Kurulu Başkanı ve CEO'su Ender Şahin, halka arz büyüklüğünün 23-25 milyar TL bandında gerçekleşeceğini öngörüyor.

Şahin, hem halka arz için SPK ve borsaya başvuran hem de halka arz ön aşaması olan esas sözleşme tadil sürecindeki şirketler göz önünde bulundurulduğunda halka arz sürecinin bir süre daha bu hızla ilerleyeceğini öngörüyor.

Halka arzların devamı, halka açılan şirketlerin gösterdiği performansa da bağlı. Hisselerin performansı iyi oldukça yatırımcıların da ilgi göstermeye devam edeceğini belirten Ender Şahin; performansın yüzde 10'luk tavan sınırına bağlı olduğu görüşünde.

"Eskiden olduğu gibi yüzde 20 günlük tavan ve taban kuralına dönersek halka arzların ilk gün performansları şu anki gibi olmayacak" diyen Ender Şahin; bunun yatırımcıların arzlara olan ilgisini, halka arz olmak isteyen şirketlerin ise iştahını azaltacağına dikkat çekiyor. Şahin; piyasalarda son dönemdeki yükselişin yatırımcıların ilgisini devam ettirecek nitelikte olduğunun da altını çiziyor.

ONUR TOPAÇ GEDİK YATIRIM CEO "YENİ ARZLARIN SEYRİNİ YATIRIMCILARIN İLGİ DÜZEYİ BELİRLEYECEK"

"2020'de pandemiyle borsadaki ve yatırımcı sayısındaki artışların yansıması olarak halka arzlar da arttı. Halka arzların sürdürülebilir büyümenin en önemli tetikleyici güçlerinden biri olduğunun daha net anlaşılmasıyla 2021'de Türkiye sermaye piyasalarında halka arz rekorları kırılıyor.

Bu gelişmeye halka açılmanın sağladığı faydaların tüm kesimlerce anlaşıldığı bir dönem olarak bakıyoruz. Halka arz olan payların borsa performansını etkileyen çok sayıda faktör var. Bunların bir kısmı şirketin halka açılma sonrasında faaliyet ve finansal durumunun nasıl geliştiğiyle ve halka arz yapısıyla ilgili.

Sektörel ve ekonomik durum da önemli. İstisnalar yaşansa da son halka arzların borsa performansları yatırımcıları memnun etti. Ulaşılabilir finansman kaynağı olması ve sağladığı birçok fayda nedeniyle şirketlerin halka açılma isteklerinin devamını bekliyoruz. Bundan sonraki gidişatı halka arzlara karşı ilginin düzeyi ve yapılan halka arzların yatırımcıları ne kadar memnun edeceği belirleyecek."