Son dönemde halka arzlardaki gelişmeler dikkat çekiyor. BİST-100 2017 başından bu yana yüksek getiri elde ederken, halka arzlar da bu rüzgârı arkasına aldı.
CERAN ORAL
[email protected]
Özellikle Mavi Giyim’in başarıya ulaşan halka arzı sonrası önümüzdeki süreçte halka arz için Başkent Doğalgaz, Borsa İstanbul, Defacto, EnerjiSA, Memorial Sağlık Grubu, MLP Sağlık, Pana Yatırım Holding ve Şok Market’in ismi geçiyor.Geçen hafta piyasalar jeopolitik ve diplomatik gelişmelerle şekillenmeye devam etti.
Özellikle Kuzey Irak, Almanya ve ABD vize kriziyle ilgili haber akışları, BİST-100’de dalgalı seyre neden oldu. İş Yatırım analistleri, gelişmekte olan hisse senetlerine göre yüzde 38 iskontoya ve güçlü şirket kârlarına rağmen, kısa vadede Türkiye piyasalarının dünyaya göre kötü performans göstermesini bekliyor.
Piyasalarda görünüm böyleyken, son dönemde halka arzlarla ilgili artan haber akışları ise dikkat çekiyor. 2013’te 18, 2014’te 13 olan halka arz sayısı, 2015’te altı, 2016’da ise sadece bir adet olarak gerçekleşmişti. 2013’te halkla arz edilen şirketlerin toplam fon miktarı 1 milyar 374 milyon TL olurken, halka arzlardaki azalmaya bağlı olarak yıldan yıla bu rakam da gerilemiş ve 2016’da 37 milyon TL’ye kadar inmişti. 2017 ise halka arz piyasasında toparlanmanın başladığı yıl oldu.
Bu yıl şu ana kadar yapılan üç halka arzdan 1 milyar 407 milyon TL fon toplandı. Özellikle Mavi Giyim’in başarıya ulaşan halka arzı sonrası önümüzdeki süreçte halka arz için Başkent Doğalgaz, Borsa İstanbul, Defacto, EnerjiSA, Memorial Sağlık Grubu, MLP Sağlık, Pana Yatırım Holding ve Şok Market’in ismi geçmeye başladı.
BORSAYLA BAĞLANTILI
Peki, halka arzlar son yıllarda neden azaldı? Global Menkul Değerler Analisti Rıdvan Baştürk, halka arzlarda hem piyasanın hem de siyasi ve ekonomik konjonktürün etkili olduğunu söylüyor.
“Özellikle 2013’te borsadaki yükselişin ardından ABD Merkez Bankası’nın (FED) varlık alım programını azaltması ve faiz artırımlarına gideceği beklentisiyle gelişen ülkelerden sıcak para çıkışı yaşanmıştı” diyen Baştürk, iç gündemin de etkisiyle borsanın 2016 sonuna kadar cazip getiri sunamadığını aktarıyor.
2017’de ise durum tersine döndü. Halka arzlarda en önemli ölçütün borsada fiyatların ulaştığı seviye olduğunu kaydeden Integral Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu, BİST-100’ün yılbaşından bu yana yüzde 40’a yakın yükseldiğinin ve bunun 6-7 ay süren bir trend şeklinde oluştuğunun altını çiziyor.
Turşucu, “2017’de piyasalarda hisse senedi iştahı yüksek seyretti. Bu, halka arzları olumlu etkiledi. Siyasi arenada belirsizliğin olmaması ve erken seçimlerin masadan kalkması da uygun iklimin oluşması için önemliydi” diyor.
MAVİ GİYİM ÖRNEĞİ
Bu noktada, Mavi Giyim’in halka arzlar üzerindeki etkisi merak ediliyor. Gedik Yatırım Genel Müdürü Metin Ayışık, Mavi Giyim’de başarıya ulaşan halka arzın yabancı fonun ortak satışı şeklinde gerçekleştiğini aktarıyor. Ayışık, konu hakkında şu bilgileri veriyor: “Hisselerin yüzde 73,9'unu yurtdışı kurumsal yatırımcılar alırken, yurtiçi kurumsal yatırımcı yüzde 18,9'unu, yurtiçi bireysel yatırımcı yüzde 7,2'sini aldı.
Bu satışı Türkiye’den fon çıkışından ziyade yurtdışı sahiplik değişimi olarak değerlendirmek daha doğru. Bu durum Türkiye’de fırsatların devam ettiğine inanan ve yeni pozisyon alma iştahı olan yabancı kurumsal yatırımcıların olduğunun da işareti.”
Mavi’nin ardından benzeri ortak satışları da oldu. Telia’nın Turkcell ve Furniture Investments’ın Doğtaş Kelebek hisselerini BİST Toptan İşlemler Pazarı’nda satmaları buna örnek olarak gösteriliyor. Metin Ayışık, endeksin yükselişinin sürmesinin alıcı ve satıcı iştahının artması için zemin hazırlayacağını düşünüyor.
Ayışık, yenihalka arzların bilinen, güvenilen, marka değeri yüksek, büyük ölçekli şirketlerden oluşmasının yatırımcı tabanının genişlemesine katkı sağlayacağını da sözlerine ekliyor.
YATIRIMCILARA ÖNERİLER
Halka arzlar, yatırımcılar açısında da önem arz ediyor. Uzmanlar, yeni arzlarda fiyatı uygun, büyümeye açık ve güven veren şirketlerde uzun vadeli alım yapılmasını öneriyor. Alnus Yatırım Araştırma Uzmanı Vahap Taştan, “Halka arzlarda yatırımcılar açısından en önemli nokta, halka arzın gerçekten değerinde bir arz mı olduğudur.
İkinci konu ise şirketin düzenli faaliyet geliri sağlayıp sağlamadığıdır” diyor. Taştan’a göre, bir şirket yeni yatırımları için finansman ihtiyacına giriyorsa ve bu yatırımları için yatırımcıyı ikna edebiliyorsa, başarılı halka arz süreci geçirebilir.
VERGİ TEŞVİKİ OLACAK MI?
Orta Vadeli Program kapsamında, halka açık şirketlere vergi teşviki sağlanacağı yönündeki haber akışları da takip ediliyor. Bu uygulama hayata geçerse, şirketler için yüzde 20 olan kurumlar vergisinin halka açılma halinde yüzde 5'e kadar indirilebileceği belirtiliyor.
Gedik Yatırım Genel Müdürü Metin Ayışık, daha çok halka arzın gelmesinde, borsaya giren şirketlerin kurumlar vergisinde halka açılma oranlarına göre düşüş sağlanmasının etkili olacağını kaydediyor. Ayışık, temettü vergilendirilmesinde teşviklerin de gerekli olduğunu ifade ediyor.
YAKIN DÖNEMDE KİMLER HALKA ARZ PLANLIYOR?
BAŞKENT DOĞALGAZ
Torunlar Grubu bünyesindeki Başkent Doğalgaz halka arz için SPK'ya başvurdu. Ödenmiş sermayesi 700 milyon TL olan şirketin yüzde 25 payına denk gelen 175 milyon TL nominal değerli hissesinin halka arz edilmesi planlanıyor. Ek satış opsiyonuyla halka arzın nominal değerinin 201 milyon TL'ye, oranının ise yüzde 28,75'e çıkabileceği belirtiliyor.
BORSA İSTANBUL
Borsa İstanbul'un halka arzının 2018'in ikinci yarısında tamamlanması planlanıyor. Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Himmet Karadağ, arz için danışmanların yıl sonuna kadar belirleneceğini söyledi.
DEFACTO
Mark Mobius'un Templeton Fonu'nun da yatırımcıları arasında olduğu Defacto'nun uluslararası ve yerli beş yatırım bankasıyla 2018'de BİST'te halka arz için çalışmaya başladığı kaydediliyor. Halka arz, 2017 finansal sonuçlarına göre 2018 yılının ilk yarısında gerçekleşebilir.
ENERJİSA
EnerjiSA Enerji'de 2017 Ağustos'ta ‘kısmi bölünme' oldu. EnerjiSA Enerji, bünyesinde elektrik dağıtım ve perakende satış faaliyetlerini yürüten şirketlerin kaldığını, hissedarların diğer opsiyonların yanında EnerjiSA Enerji'nin gelecekte olası halka arzını değerlendirdiğini açıkladı. Geçen hafta EnerjiSA CEO'su Kıvanç Zaimler, dağıtım ve satış biriminin halka açılmak için 2009 başında hazır olacağını söyledi. Şirket, 2016'dan bu yana halka arz için 2018'in başına işaret ediyor.
MEMORIAL SAĞLIK GRUBU
Yüzde 60 hissesinin Turgut Aydın Holding'e, geri kalan yüzde 40 hissenin eşit şekilde Argus Capital Partners ve Qatar First Bank'e ait olduğu Memorial Sağlık Grubu'nun Borsa İstanbul'da halka arz düşündüğü belirtiliyor.
MLP SAĞLIK
Medical Park ve Liv Hospital hastanelerini bünyesinde barındıran MLP Sağlık, gelecekte olası halk arzı değerlendiriyor. MLP Sağlık'ın açıklamasında, ‘Olası halka arz işlemine ilişkin bağlayıcı karar alınmamış olmakla birlikte, arzın gerçekleşmesi piyasa şartlarına da bağlıdır" ifadeleri yer aldı. Medical Park, girişim sermayesi Turkven'in hastane zinciri olarak da biliniyor.
PANA YATIRIM HOLDİNG
Raci Şaşmaz, 55,4 milyon TL bedelle Denge Yatırım Holding'in yüzde 48,5'ini aldı ve Pana Yatırım Holding sermaye piyasalarına girdi. Şaşmaz, medya alanında ilerleyen dönemde halka arz düşündüklerini söyledi.
ŞOK MARKET
Şok Markette ortakların halka arz için çalışmalara başladığı bildiriliyor. Piyasaların iyi olması halinde arzın 2018'de yapılması planlanıyor.
CERAN ORAL
[email protected]
Özellikle Kuzey Irak, Almanya ve ABD vize kriziyle ilgili haber akışları, BİST-100’de dalgalı seyre neden oldu. İş Yatırım analistleri, gelişmekte olan hisse senetlerine göre yüzde 38 iskontoya ve güçlü şirket kârlarına rağmen, kısa vadede Türkiye piyasalarının dünyaya göre kötü performans göstermesini bekliyor.
Piyasalarda görünüm böyleyken, son dönemde halka arzlarla ilgili artan haber akışları ise dikkat çekiyor. 2013’te 18, 2014’te 13 olan halka arz sayısı, 2015’te altı, 2016’da ise sadece bir adet olarak gerçekleşmişti. 2013’te halkla arz edilen şirketlerin toplam fon miktarı 1 milyar 374 milyon TL olurken, halka arzlardaki azalmaya bağlı olarak yıldan yıla bu rakam da gerilemiş ve 2016’da 37 milyon TL’ye kadar inmişti. 2017 ise halka arz piyasasında toparlanmanın başladığı yıl oldu.
Bu yıl şu ana kadar yapılan üç halka arzdan 1 milyar 407 milyon TL fon toplandı. Özellikle Mavi Giyim’in başarıya ulaşan halka arzı sonrası önümüzdeki süreçte halka arz için Başkent Doğalgaz, Borsa İstanbul, Defacto, EnerjiSA, Memorial Sağlık Grubu, MLP Sağlık, Pana Yatırım Holding ve Şok Market’in ismi geçmeye başladı.
BORSAYLA BAĞLANTILI
Peki, halka arzlar son yıllarda neden azaldı? Global Menkul Değerler Analisti Rıdvan Baştürk, halka arzlarda hem piyasanın hem de siyasi ve ekonomik konjonktürün etkili olduğunu söylüyor.
“Özellikle 2013’te borsadaki yükselişin ardından ABD Merkez Bankası’nın (FED) varlık alım programını azaltması ve faiz artırımlarına gideceği beklentisiyle gelişen ülkelerden sıcak para çıkışı yaşanmıştı” diyen Baştürk, iç gündemin de etkisiyle borsanın 2016 sonuna kadar cazip getiri sunamadığını aktarıyor.
2017’de ise durum tersine döndü. Halka arzlarda en önemli ölçütün borsada fiyatların ulaştığı seviye olduğunu kaydeden Integral Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu, BİST-100’ün yılbaşından bu yana yüzde 40’a yakın yükseldiğinin ve bunun 6-7 ay süren bir trend şeklinde oluştuğunun altını çiziyor.
Turşucu, “2017’de piyasalarda hisse senedi iştahı yüksek seyretti. Bu, halka arzları olumlu etkiledi. Siyasi arenada belirsizliğin olmaması ve erken seçimlerin masadan kalkması da uygun iklimin oluşması için önemliydi” diyor.
MAVİ GİYİM ÖRNEĞİ
Bu noktada, Mavi Giyim’in halka arzlar üzerindeki etkisi merak ediliyor. Gedik Yatırım Genel Müdürü Metin Ayışık, Mavi Giyim’de başarıya ulaşan halka arzın yabancı fonun ortak satışı şeklinde gerçekleştiğini aktarıyor. Ayışık, konu hakkında şu bilgileri veriyor: “Hisselerin yüzde 73,9'unu yurtdışı kurumsal yatırımcılar alırken, yurtiçi kurumsal yatırımcı yüzde 18,9'unu, yurtiçi bireysel yatırımcı yüzde 7,2'sini aldı.
Bu satışı Türkiye’den fon çıkışından ziyade yurtdışı sahiplik değişimi olarak değerlendirmek daha doğru. Bu durum Türkiye’de fırsatların devam ettiğine inanan ve yeni pozisyon alma iştahı olan yabancı kurumsal yatırımcıların olduğunun da işareti.”
Mavi’nin ardından benzeri ortak satışları da oldu. Telia’nın Turkcell ve Furniture Investments’ın Doğtaş Kelebek hisselerini BİST Toptan İşlemler Pazarı’nda satmaları buna örnek olarak gösteriliyor. Metin Ayışık, endeksin yükselişinin sürmesinin alıcı ve satıcı iştahının artması için zemin hazırlayacağını düşünüyor.
Ayışık, yenihalka arzların bilinen, güvenilen, marka değeri yüksek, büyük ölçekli şirketlerden oluşmasının yatırımcı tabanının genişlemesine katkı sağlayacağını da sözlerine ekliyor.
YATIRIMCILARA ÖNERİLER
Halka arzlar, yatırımcılar açısında da önem arz ediyor. Uzmanlar, yeni arzlarda fiyatı uygun, büyümeye açık ve güven veren şirketlerde uzun vadeli alım yapılmasını öneriyor. Alnus Yatırım Araştırma Uzmanı Vahap Taştan, “Halka arzlarda yatırımcılar açısından en önemli nokta, halka arzın gerçekten değerinde bir arz mı olduğudur.
İkinci konu ise şirketin düzenli faaliyet geliri sağlayıp sağlamadığıdır” diyor. Taştan’a göre, bir şirket yeni yatırımları için finansman ihtiyacına giriyorsa ve bu yatırımları için yatırımcıyı ikna edebiliyorsa, başarılı halka arz süreci geçirebilir.
VERGİ TEŞVİKİ OLACAK MI?
Orta Vadeli Program kapsamında, halka açık şirketlere vergi teşviki sağlanacağı yönündeki haber akışları da takip ediliyor. Bu uygulama hayata geçerse, şirketler için yüzde 20 olan kurumlar vergisinin halka açılma halinde yüzde 5'e kadar indirilebileceği belirtiliyor.
Gedik Yatırım Genel Müdürü Metin Ayışık, daha çok halka arzın gelmesinde, borsaya giren şirketlerin kurumlar vergisinde halka açılma oranlarına göre düşüş sağlanmasının etkili olacağını kaydediyor. Ayışık, temettü vergilendirilmesinde teşviklerin de gerekli olduğunu ifade ediyor.
YAKIN DÖNEMDE KİMLER HALKA ARZ PLANLIYOR?
BAŞKENT DOĞALGAZ
Torunlar Grubu bünyesindeki Başkent Doğalgaz halka arz için SPK'ya başvurdu. Ödenmiş sermayesi 700 milyon TL olan şirketin yüzde 25 payına denk gelen 175 milyon TL nominal değerli hissesinin halka arz edilmesi planlanıyor. Ek satış opsiyonuyla halka arzın nominal değerinin 201 milyon TL'ye, oranının ise yüzde 28,75'e çıkabileceği belirtiliyor.
BORSA İSTANBUL
Borsa İstanbul'un halka arzının 2018'in ikinci yarısında tamamlanması planlanıyor. Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı Himmet Karadağ, arz için danışmanların yıl sonuna kadar belirleneceğini söyledi.
DEFACTO
Mark Mobius'un Templeton Fonu'nun da yatırımcıları arasında olduğu Defacto'nun uluslararası ve yerli beş yatırım bankasıyla 2018'de BİST'te halka arz için çalışmaya başladığı kaydediliyor. Halka arz, 2017 finansal sonuçlarına göre 2018 yılının ilk yarısında gerçekleşebilir.
ENERJİSA
EnerjiSA Enerji'de 2017 Ağustos'ta ‘kısmi bölünme' oldu. EnerjiSA Enerji, bünyesinde elektrik dağıtım ve perakende satış faaliyetlerini yürüten şirketlerin kaldığını, hissedarların diğer opsiyonların yanında EnerjiSA Enerji'nin gelecekte olası halka arzını değerlendirdiğini açıkladı. Geçen hafta EnerjiSA CEO'su Kıvanç Zaimler, dağıtım ve satış biriminin halka açılmak için 2009 başında hazır olacağını söyledi. Şirket, 2016'dan bu yana halka arz için 2018'in başına işaret ediyor.
MEMORIAL SAĞLIK GRUBU
Yüzde 60 hissesinin Turgut Aydın Holding'e, geri kalan yüzde 40 hissenin eşit şekilde Argus Capital Partners ve Qatar First Bank'e ait olduğu Memorial Sağlık Grubu'nun Borsa İstanbul'da halka arz düşündüğü belirtiliyor.
MLP SAĞLIK
Medical Park ve Liv Hospital hastanelerini bünyesinde barındıran MLP Sağlık, gelecekte olası halk arzı değerlendiriyor. MLP Sağlık'ın açıklamasında, ‘Olası halka arz işlemine ilişkin bağlayıcı karar alınmamış olmakla birlikte, arzın gerçekleşmesi piyasa şartlarına da bağlıdır" ifadeleri yer aldı. Medical Park, girişim sermayesi Turkven'in hastane zinciri olarak da biliniyor.
PANA YATIRIM HOLDİNG
Raci Şaşmaz, 55,4 milyon TL bedelle Denge Yatırım Holding'in yüzde 48,5'ini aldı ve Pana Yatırım Holding sermaye piyasalarına girdi. Şaşmaz, medya alanında ilerleyen dönemde halka arz düşündüklerini söyledi.
ŞOK MARKET
Şok Markette ortakların halka arz için çalışmalara başladığı bildiriliyor. Piyasaların iyi olması halinde arzın 2018'de yapılması planlanıyor.
