Borsa İstanbul’da 2021’de 52, 2022’de 40, 2023’te 54 şirket halka arz edildi. Toplam halka arz büyüklükleri 2021’de 22,4 milyar TL, 2022’de 19,6 milyar TL, 2023’te 79,9 milyar TL’ye ulaştı. Toplam 34 halka arzın yapıldığı 2024’te ise halka arz sayısı son dört yılın en düşük seviyesine geriledi. Bu 34 şirketin toplam halka arz büyüklüğü ise 58,9 milyar TL oldu.
Ekonomist’in 2 - 15 Şubat 2025 tarihli sayısından
ForInvest’in hesaplamasına göre; 2024 halka arzları, yatırımcılara ortalama yüzde 37 kazanç sağladı. Ancak tüm şirketler yatırımcılarını sevindiremedi; 20 şirket kazandırırken, 13 şirket kaybettirdi. 2024’te talep toplayan ancak ilk işlem görme tarihi 2025 olduğundan Armada Gıda bu hesaplamada yer almadı.
ORTA ÖLÇEKLİ SANAYİ ŞİRKETLERİ
Akalın Finans’ın Halka Arz Eğilimleri 2024 Raporu’na göre, halka arz sayılarında ve gelirlerinde 2024’teki düşüşte, artan reel faiz oranlarının borçlanma enstrümanlarını daha cazip hale getirmesi ve bu durumun hisse piyasalarının performansı üzerindeki olumsuz etkisi önemli bir rol oynadı. 2024’te orta ölçekli sanayi şirketlerinin halka arzlarda öne çıktığını ortaya koyan rapora göre; halka arzlara katılan bireysel yatırımcı sayısı 2024’ün ilk yarısında 2,5 milyon kişiyle güçlü seyretse de ikinci yarıda ortalamada 500 bin kişiye geriledi. Bu düşüş, hisse piyasalarındaki durgunlukla yatırımcı risk iştahındaki azalmanın yansıması olarak değerlendiriliyor.
BAŞVURU YOĞUNLUĞU DİKKAT ÇEKİYOR
2025 Ocak’ta Armada Gıda, Egeyapı Avrupa GYO, Gülermak Ağır Sanayi, Akfen İnşaat ve Mopaş Marketçilik borsada işlem görmeye başladı. Seranit, Birleşim Grup Enerji, Destek Finans Faktoring geçen hafta talep topladı. Vişne Madencilik’te 3-4-5 Şubat’ta, Enda Enerji Holding’de 5-6-7 Şubat’ta talep toplandı.
2025’te geniş bir sektörel çeşitlilikle 100’den fazla şirketin halka arz için sıraya girdiği tahmin ediliyor. Aracı kurumlardan aldığımız bilgilere göre ocak sonu itibarıyla halka arz taslak izahnamesini hazırlamış 113 şirket var. 10 şirketin ise halka arz için başvuru kararı verse de şu an beklemede olduğu aktarılıyor. Son dört yılın ortalama halka arz sayısının 45 olduğu göz önüne alındığında kabul sürecinin en az iki yıl alacağı başvuru yoğunluğu şimdiden oluşmuş durumda.
FIRSATLAR KADAR RİSKLER DE VAR
Akalın Finans Kurucu Ortağı Alper Akalın, faizlerdeki kademeli indirimlerin halka arz piyasası açısından fırsatların yanında riskleri de beraberinde getireceği görüşünde. Akalın, “2025’te borçlanma maliyetlerindeki düşüş ve kurun dengeli seyri, bazı şirketler için borçlanmayı halka arza kıyasla tercih edilebilir hale getirebilir. Ancak reel faiz oranlarının hala yüksek seyredeceği bir ortamda halka arzlar cazip bir finansman yöntemi olarak önemini korur” diyor. Alper Akalın, faiz indirimlerinin bireysel yatırımcı ilgisini artırsa da yatırımcıların temkinli bir değerleme yaklaşımıyla halka arz işlemlerinde seçici olacağını tahmin ediyor.
YATIRIMCI SAYILARI DÜŞÜYOR
Yatırımcıların 2025’teki halka arzlara ilgisinde belirgin bir azalma var. Toplam katılımcı sayısı; Armada Gıda’da 436 bin 160, Egeyapı Avrupa GYO’da 348 bin 119, Gülermak Ağır Sanayi’de 598 bin 266, Akfen İnşaat’ta 261 bin 72, Mopaş Marketçilik’te 236 bin 848 oldu. 22-23-24 Ocak’ta talep toplaması planlanan Dünya Varlık ise halka arzını olumsuz piyasa koşulları gerekçesiyle ileri bir tarihe erteledi. Bu kararda, Akfen İnşaat hissesinin halka arz olduktan hemen sonra çok hızlı düşmesinin etkili olup olmadığı da merak ediliyor.
“İVME, İKİNCİ YARIDA YAVAŞLAYABİLİR”
Destek Yatırım Araştırma Müdürü Onur Altın; Akfen İnşaat’ın halka arzdan gelecek gelirin yüzde 35-40’ını finansal borçluluğun azaltılmasında, yüzde 55-65’ini yatırım finansmanında, yüzde 0-10’unu işletme sermayesi ihtiyaçlarında kullanacağını söylediğini aktarıyor. “Arzda son iki yılın en düşük katılımcı sayılarından biri gerçekleşti. Toplanan paranın yüzde 35-40’ının borçluluğun kapatılmasında kullanılması yatırımcıyı muhakkak tedirgin etmiştir” diyen Altın’a göre; bu durum da Dünya Varlık’ın halka arzı erteleme nedenlerinin başında gelmiş olabilir. İlk yarı hızlanan halka arz ivmesinin yılın ikinci yarısında biraz yavaşlayacağı kanaatindeki Onur Altın; “Eğer tahmin ettiğimiz gibi bu yıl da 30-35 arası şirket halka arz olursa 2025’te toplam halka arz büyüklüğünün 2 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz” diyor.
FON ETKİN KULLANILACAK MI?
Yeni arzlara ilginin artmasında piyasa kadar şirketler de belirleyici olacak. Ahlatcı Yatırım Araştırma Uzmanı Ahmet Deniz Yağbasan, ilgi artışının büyük ölçüde arz edilen şirketlerin özelliklerine ve performansına bağlı olduğuna dikkat çekiyor. Ahmet Deniz Yağbasan, şöyle devam ediyor: “2024’te borsaya açılan 33 şirketin 15’inin halka arz fiyatının altında işlem görmesi, yatırımcıların ‘seçici’ olmaya başladığını gösteriyor. Bu durum yatırımcıların halka arz edilen şirketi; finansal performansı, fonun kullanım amacı ve gelecek hedefleriyle de değerlendirdiğini ortaya koyuyor. İş modeli, büyüme potansiyeli, halka arz gelirinin etkin kullanılıp kullanılmayacağı, yatırımcıların şirkete güvenini ve kararlarını doğrudan etkiliyor. Halka arz süreci sonrası şirketin piyasa değerinin pozitif ya da negatif yönde hareket etmesi de büyük ölçüde bu faktörlere bağlı.”
CEMAL DEMİRTAŞ / ATA YATIRIM GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
“Büyük ölçekli halka arzlar için yabancı ilgisinde artış olmalı”
“Önümüzdeki dönemde yine başarılı ve başarısız olarak kabul edilebilecek halka arzlar olmaya devam edecek. Ancak yatırımcılar geçmişe göre çok daha ‘seçici’ olacaklar. Faiz indirim süreciyle hisse yatırımlarına ve halka arzlara ilginin artacağını düşünüyoruz. Yabancı yatırımcı ilgisinin artması durumunda ise özellikle büyük ölçekli halka arzlar da gündeme gelebilir.”
