Askerlik için geldiği İstanbul’da iş hayatına genç yaşta terzi olarak başlayan Zeki Altun, babasının vefatı üzerine memleketi İskenderun’a dönerek, 1981 yılında yaş meyve ve sebze ticaretine başladı.
Ekonomist’in 2 - 15 Şubat 2025 tarihli sayısından
Girişimci Zeki Altun’un 44 yıl önce kurduğu Altun Gıda, bugün yıllık 100 bin tonluk üretiminin yüzde 98’ini ihraç eden küresel bir şirket haline geldi. Sektörde en fazla ihracat yapan şirketler sıralamasında 2024 yılında ilk beşe giren Altun Gıda, yeni dönemde halka arzla 10 kat büyüme hedefliyor. Başvuru izahnamesine göre şirketin çıkarılmış sermayesinin yüzde 14,08’ine denk gelen toplam 20 milyon adet payının halka açılması planlanıyor.
Özkaynakları 4,5 milyar TL’nin üzerinde
4,5 milyar TL’nin üzerinde özkaynağa sahip şirketlerinin finansal yapısının güçlü olduğunu vurgulayan Anıl Altun, şirketin finansallarına ilişkin şu bilgileri verdi: “2023 yılında net satışlarımız 2 milyar 22 milyon TL, net kârımız ise 360,7 milyon TL oldu. 2024’ün altı aylık döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34,3 artarak 1 milyar 445 milyon TL olarak gerçekleşti. 2024 yıl sonu da henüz kesinleşmedi ancak beklentilerimiz doğrultusunda büyüdük.”
TÜRKİYE DÜNYADA ÜÇÜNCÜ
Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin 2023 yılında yayınladığı Yaş Meyve Sebze Global Satış Raporu’na göre, dünyadaki toplam yaş ve meyve üretiminde Çin, 853 milyon ton ve yüzde 41 pazar payıyla en büyük üretici konumunda. Türkiye ise yüzde 2,5 payla dünya yaş sebze ve meyve üretiminde üçüncü sırada yer alıyor. Çin’i sırasıyla 245,8 milyon tonla Hindistan, 51,6 milyon tonla Türkiye, 50,7 milyon tonla ABD izliyor. Türkiye’nin 2024 yılı yaş sebze ve meyve ihracatı toplam 3 milyar 401 milyon dolar olarak gerçekleşirken, en fazla yaş meyve sebze ihracatı yapılan ilk üç ülke sırasıyla Rusya, Almanya, Romanya oldu. En fazla narenciye ihracatı yapan ilk üç il ise Mersin, Hatay ve Adana.
3,4 MİLYON METREKAREDE ÜRETİM
2011 yılında yaş meyve-sebze ticaretinin yanı sıra üretime de başlayan Altun Gıda, başta Avrupa Birliği olmak üzere Rusya, ABD, İngiltere, Kanada, Ukrayna, Uzak Doğu ve Ortadoğu pazarlarındaki dev market zincirlerine AB standartlarında ihracat yapıyor. Şirket başta narenciye ürün grubu içinde yer alan limon, portakal, mandalina, greyfurt olmak üzere üzüm, karpuz, çilek, kiraz, elma, kavun, şeftali, nektarin, kayısı, nar, armut, domates, pırasa, salatalık, kabak ve havuç üretimi yapıyor; aynı zamanda sözleşmeli üreticilerine ürettiriyor. Üretimin büyük bir bölümü şirketin kendi mülkiyetinde bulunan 3,4 milyon metrekare alanda gerçekleştiriliyor. Altun Gıda Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Altun, “Geldiğimiz noktada Türkiye’nin büyük sebze ve meyve ihracatçılarından biri olarak halka arz heyecanı yaşıyoruz” diyor.
100 BİN TONLUK TİCARET HACMİ
Türkiye’nin 2024 yılında toplam 3,4 milyar dolar olan yaş sebze ve meyve ihracatına önemli katkı yapan Altun Gıda, Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) verilerine göre sektörde en fazla ihracat yapan şirketler sıralamasında 2024 yılında ilk beşe girdi. Şirkette ikinci nesli temsil eden Altun Gıda Yönetim Kurulu Üyesi Anıl Altun, Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) halka arz için başvuru yaptıklarını belirterek, “Çukurova’da ve Hatay’da kendi tarlalarında yetiştirdiği, kendi tesislerinde paketleyerek, kendi tırlarıyla uluslararası market zincirlerinin manav reyonlarına ulaştıran ve yıllık konsolide olarak 100 bin ton yaş meyve sebze ticareti hacmine sahip olan Altun Gıda’nın önemli kilometre taşlarından birisi de halka arz olacak” diye konuşuyor.
101 MİLYON TL’LİK TEKNOLOJİ YATIRIMI
Altun Gıda’nın Hatay Dörtyol’da 32 bin metrekare alan üzerine 14 bin metrekare alanı kapalı kurulu tesisi ve 6 bin metrekare içerisinde bulunan 2 bin 200 metre kapalı alanlı soğuk hava ve şoklama odaları bulunuyor. Tesislerinde günümüzün en yüksek teknolojisini kullandıklarını belirten Anıl Altun, şu bilgileri veriyor: “2024 yılında tam robotik, otomasyon ve yapay zekâ destekli paketleme makinesi yatırımımızı devreye aldık. Tamamı özkaynaklarımızla gerçekleştirdiğimiz yatırımımızın tutarı 101 milyon 650 bin TL. 12 hatlı sistem, 108 kamerası, yakın ve uzak infrared görüşü sayesinde ürünlerin iç ve dış kalite kusurlarını tespit edip ayırabiliyor. infrared kameralarla ürünün 5 milim içini görüyor, şeker oranını ve içini tespit ediyor. Bu sayede de ürünün hangi ülkeye uygun olduğunu belirleyerek paketleme yapılıyor.” Şirket, teknoloji yatırımları sonrasında günde 200 ton olan paketleme hacmini bin 500 tona çıkardı. 2024’teki kapasite artırıcı yatırımları ile şirketin yıllık kapasitesi 10 kat artarak 93 bin 262 tondan 918 bin tona çıktı.
Kendi enerjisini üretiyor
Altun Gıda’nın halihazırda kendi elektrik ihtiyacına yönelik olarak 1 MW kapasiteli güneş enerji santrali yatırımı bulunuyor. Şirketin iştiraki olan Zada Enerji, depolamalı güneş ve rüzgâr enerjisi santralleri lisansları için görüşmeler yapıyor.
ROMANYA’DA İHRACAT ŞİRKETİ SATIN ALDI
Altun Gıda’nın 2004 yılında bünyesinde kattığı ve yüzde 100’üne sahip olduğu Romanya’daki iştiraki Unifrutti, Avrupa Birliği üyesi 27 ülkeye tek noktadan ihracat yapma konusunda şirketin operasyonunu yönetiyor. Avrupa’nın en büyük soğuk hava ve tedarik zinciri merkezlerinden biri olan Unifrutti, Türkiye’nin yanı sıra Yunanistan, Arjantin, Güney Afrika, İtalya ve Çin gibi dünya pazarlarından da yıl boyunca ürün tedarik ediyor.
“Bizim sektörümüzde sorumluluk ürünler tıra yüklenince bitmiyor, süreç ürünler rafa çıkınca tamamlanıyor” diyen Anıl Altun, şöyle konuşuyor: “Dünyanın en önde gelen market devleriyle çalışmak için ürün kalitesi yeterli değil. Sadece ürünlerimiz değil, üretim ve dağıtım da dahil olmak üzere tüm süreçlerimiz de uluslararası standartlara göre sıkı bir şekilde sürekli denetleniyor. Avrupa Birliği perakendecilerinin standardı olan Global GAP, GRASP belgesine sahibiz. Bu Avrupa Birliği (AB) perakendecilerinin tüketicisine sağladığı bir ürün izleme güvencesidir. Bunun yanında, İyi Tarım Uygulamaları, Gözetim Zinciri (CoC), Sedex ve BRCGS Gıda Güvenliği Sertifikası da üretim ve ürün kalitemizin standartlarını ortaya koyuyor.”
Organik ve inorganik büyüyecek
Altun Gıda, halka arz gelirleri ile şirket satın alımları gerçekleştirmeyi, işletme sermayesi olarak kullanmayı ve üretime yatırımlar yapmayı hedefliyor. Altun Gıda Yönetim Kurulu Üyesi Anıl Altun konuyla ilgili şöyle konuşuyor: “Halka arz gelirlerimizin önemli bir kısmı üretim için ayırmayı hedefliyoruz. Özellikle üretim ve tarım teknolojileri alanında çok fırsat görüyoruz. Jeotermal kaynağı kullanan seralar var, burada üretimi sürdürürken, yatırımlar da yapmayı amaçlıyoruz. Bu alanda şirket alımları da mümkün.”
