Pandemi, küresel ekonomik krizler, politik liderlerin kararları gibi nedenler gelişmiş ülkeleri daha içe kapalı bir hale getirdi. Bu durum diğer ülke vatandaşlarının bu ülkelere olan dolaşımını, oturum süreçlerini ve sermaye transferini zorlaştırıyor, kısıtlıyor. Buna karşı ise küresel ölçekte birçok insan gayrimenkul yatırımlarıyla birlikte verilen oturum, vatandaşlık programlarıyla bu kısıtlamaları aşıyor. Bu programların en önemlilerinden biri Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde geçerli olan Golden Visa. Programla ilgili en çok merak edilen soruları, uluslararası gayrimenkul pazarında pazarlama ve satış danışmanlığı veren Vesta Global’in kurucu ortakları Teuta Narazan ve Armağan Akyüz’e sorduk.
Golden Visa nedir? Sahip olanlar için ne gibi avantajlar sağlıyor?
“Golden Visa’yı, AB üyesi olmayan bir ülkenin vatandaşı için yatırım yoluyla oturma izni ve vatandaşlık hakkına sahip olma programı olarak niteleyebiliriz. AB’de başlayan ve özellikle İspanya, Portekiz, Yunanistan gibi ülkeleri olumsuz bir şekilde etkileyen ekonomik krizin ardından yine bu üç ülke ve Malta’nın Golden Visa programında öncü ülkeler olduğunu söyleyebiliriz.
Golden Visa programı, öncelikle seyahat özgürlüğü tanıyor. Program sadece AB ülkelerinde değil, 150’den fazla ülkeye vizesiz seyahat imkanı tanıyor. Gayrimenkul yatırımınızdan euro bazlı kira elde etme imkanının yanı sıra AB ülkelerinde ticaret ve çalışma hakkı da tanıyor.
Golden Visa’nın sunduğu haklardan yatırımcının eşi, 21 yaşına kadar veya okuyan çocukları ile bakmakla yükümlü oldukları ebeveynleri de faydalanabiliyor. Çocuklarınız için AB ülkelerinde eğitim olanağını sunarken, bu eğitim için diğer ülke vatandaşlarına göre daha uygun ekonomik koşullar elde edebiliyorsunuz.
Golden Visa’nın maliyeti nedir?
Sabit bir maliyetten bahsedemeyiz, zira koşullar ülkeden ülkeye değişiyor. Yunanistan için 250 bin euro değerinde yapılacak bir gayrimenkul yatırımıyla AB serbest dolaşımı elde edebiliyorsunuz. Bu yatırım miktarı Portekiz’de 280 bin eurodan başlarken, İspanya’da 500 bin euroyu buluyor. Bu maliyetlerin üzerine avukatlık, alım satım masrafları gibi maliyetleri de ekleyebiliriz.
Ne kadar zamanda alınabiliyor?
Bunun için de genel bir zaman değerlendirmesi yapamıyoruz, yine ülkeden ülkeye değişkenlik gösterebiliyor. Yunanistan için bu iki ay gibi kısa bir sürede tamamlanabiliyor. Malta’da 4-6 ay gibi bir sürede oturum izniniz çıkarken bu süre Portekiz’de bir yıla yaklaşıyor.
Serbest Dolaşım için Yeşil Pasaport yeterli değil mi? Niçin Golden Visa’yı tercih edeyim?
İş insanları ve kamu görevlilerine verilen yeşil pasaport sanıldığının aksine dolaşımda tam anlamıyla özgür kılmıyor. Pasaportun sağladığı dolaşım sadece görev odaklı hizmetlerde sınırlı kalıyor. Oysa Golden Visa programıyla oturum izni alanlar çok daha özgür bir dolaşım sağlıyor.
Golden Visa sahibi olduğum ülkede ikamet zorunluluğum var mı? Golden Visa alırsam vatandaş da olabiliyor muyum?
Oturum ve vatandaşlık programları dolaşımdaki vize engelini ortadan kaldırırken, sermeye ve insan hareketliliğini daha kolay kılıyor. Bütün bu programlarda vatandaşlık ya da oturum izni alınan ülkelerde yaşamanın zorunlu olmaması göç olgusunu ortadan kaldırıyor. Bu programlarla yatırım yapanlar işlerinin olduğu şehirlerde yaşamaya devam ediyor. Yine bazı ülkelerin yılda bir kez ülkeyi ziyaret zorunluluğu bulunurken Yunanistan’da böyle bir zorunluluk yok.
Avrupa Birliği ülkesi vatandaşı olmayan kişilerin belirli ülkelerde oturma izni ve vatandaşlık elde etmesini sağlayan bir programdır. Örneğin, beş yılın sonunda Portekiz'de daimî ikamet veya vatandaşlık başvurusu yapma hakkını da veriyor.
