Yeni nesil medya, dijitalleşme ve bilgisayar teknolojisindeki yenilikler ile beraber akla gelebilecek çeşitli elektronik iletişim türleri için kullanılan kapsayıcı bir terim. Gazeteler, dergiler, kitaplar, televizyon ve diğer etkileşimli olmayan medyayı içeren geleneksel medyanın aksine yeni medya; “web siteleri, çevrimiçi video/ses akışları, e-postalar, çevrimiçi sosyal medya platformları, video paylaşım platformları, çevrimiçi gazeteler, çevrimiçi topluluklar, çevrimiçi forumlar, bloglar, wiki'ler (wikipedia, wikihow, wikiart vb.), podcast'ler, vlog'lar, webinar’lar ve web reklamları” gibi dijital iletişim kanallarından oluşuyor.
GOOINN Yeni Nesil Medya Raporu, yeni nesil medyanın; dijital olması, iki yönlü iletişime olanak tanıyarak etkileşimli olması, köprü metinleri/bağlantılara sahip olması ile kullanıcılara kendilerine sunulan farklı bilgi kaynaklarında nasıl gezinecekleri konusunda daha fazla seçim özgürlüğü sağlaması, kültürel küreselleşmeyi kolaylaştıran küresel ağ bağlantılı olması, sanal ve simülasyona dayalı olması ile geleneksel medyadan ayrıldığını ve yükselişte olduğunu ortaya koyuyor.
Geçtiğimiz üç yılda hızlanan dijitalleşmenin değiştirdiği bilgiye ulaşma, eğlence ve alışveriş trendleri, markaların reklam harcamalarına da yansıdı. IAB TR tarafından yayımlanan veriler, Türkiye’de 2022’nin ilk yarısında dijital reklamlara yapılan yatırımların bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 78 büyüyerek 14,73 milyar TL’ye ulaştığını gösterdi. İnternetin giderek farklı konu başlıklarında bilginin merkezi haline gelmesi, içerik pazarlaması ve influencer pazarlaması gibi dijital pazarlama yöntemlerinin önemini de artırdı.
İÇERİK ÖNEM KAZANIYOR
Küresel veriler, influencer pazarlaması pazarının 2023’te 21 milyar dolar büyüklüğü aşacağını gösteriyor. Bugün internette her konu başlığında, her alt kırılımda içerik üreterek kendi hedef kitlesini oluşturan farklı ölçeklerden influencer’lara rastlamak mümkün.
InfluencerMarketingHub tarafından derlenen veriler, daha önce influencer pazarlaması için bütçe ayırmış markaların yüzde 71’inin, bu yıl bütçelerini artıracağını ortaya koyuyor. Öte yandan 5 şirketten birinin, pazarlama bütçelerinin yüzde 40'ından fazlasını influencer'larla yürüttükleri kampanyalar için kullandıkları görülüyor. Tüketiciye organik yollarla ulaşmanın giderek daha önemli hale geldiğini vurgulayan Kerdem Digital Kurucusu Kerim Demir, Influencer'ların ilk örneklerine rastladığımız dönemin üzerinden zaman geçmiş olsa da 5 şirketten dördü influencer pazarlamasının hâlâ etkili bir yöntem olduğunu düşünüyor. Zira sosyal medya fenomenleri, ürettikleri içeriklerle takipçi kitleleriyle güvene dayalı bir ilişki kurabiliyor. Markalar, gerçek kişiler tarafından üretilen gerçek içeriklerle bu güven duygusunu pazarlama aracına dönüştürebiliyor" diye konuşuyor.
Tüketiciler internette çok fazla vakit geçiriyor. Bu durumun içeriğe duyulan ihtiyacı artırıyor. Bugün tüketiciler satın alma kararlarını, izleyecekleri filmi, gidecekleri restoranı içerik üreticilerinin paylaşımlarına göre belirliyor. Ekonomi dijitalleştikçe pazarlama da dijitalleşiyor. Özellikle TikTok, YouTube ve Instagram gibi mecralarda üretilen dikey video içerikler, çok kolay alıcı bulabiliyor ve çok sayıda kişiye erişebiliyor. Bu anlamda özgün içeriklerin, markalara stratejik fırsatlar sunduğunu dile getiren Demir, “Pazarlama şekil değiştirirken tüketicilerin marka tercihlerini de onlarla iletişim kuran şirketlerin samimiyeti ve gerçekçiliği belirliyor. Hedef kitlelerin karşısına doğru içeriklerle çıkmak da giderek daha fazla önemli kazanıyor” diyor.
PODCASTING MARKETING
Büyük şirket ve kurumların pazarlamada farklı yenilikçi dijital ürünlere yönelimde artış söz konusu. Örneğin18-24 yaş grubunun yüzde 40’ının kullandığı TikTok özellikle genç kuşağı hedefleyen markalar için en etkili mecraların başında geliyor.
Dünya genelinde podcasts’a olan ilginin de arttığı görülüyor. 2021 yılında 15,62 milyar dolar olan küresel podcasts pazarının 2022 yılında 20,32 milyar dolara ulaştığı, 2026 yılında ise 58,31 milyar doları bulacağı bekleniyor. Türkiye’de de podcasts’a olan ilgi, diğer dijital medya kanallarına göre bilinirliği daha düşük olmasına rağmen artıyor. Öyle ki Ipsos’un 2021 yılında yaptığı araştırmaya göre Türkiye’de 650 bin podcast dinleyicisi bulunuyor. Ara sıra dinleyenlerin sayısı 2 milyona yakın. Statista’nın verdiği 2022 yılı verilerine göre ise en çok podcasts dinleyici kitlesi 18-34 yaş arası kişilerden oluşuyor. ‘Podcasting’ markalar arasında da bir pazarlama mecrası olarak gitgide popüler olmaya başladı. Gençlere ulaşıp onlarla konuşması gereken markalar her zaman pazarlama aktivitelerinde bir adım önde olmaya ve en doğru mecraları en erken kullanmaya başlamaya çalışırlar. Podcast de markaların kolaylıkla kullanabildiği, kendi içeriğini üretebildiği ve hedef kitlesi olan gençlere bu içeriği ulaştırabildiği bir mecra haline gelmiş durumda. Dünyada bu trendi yakalayan büyük markalar arasında Asos, Umpqua Bank, Netflix, General Electric var.
YENİ MECRA THREADS
Pazarlama dünyası yeni kanallarla da tanışıyor. Son olarak Facebook, Instagram ve Whatsapp uygulamalarının üst markası Meta, Twitter'a rakip olan Threads adlı uygulamayı kullanıma sunarak pazarlama dünyasına yeni bir soluk getirdi. Threads, Instagram ile entegre bir şekilde çalışan bir uygulama olarak dikkat çekiyor. Threads'in kolay aktivasyon özelliği sayesinde hızla kullanıcı yoğunluğuna ulaşabileceğini ifade eden Dijital Pazarlama Okulu Kurucusu Yasin Kaplan, “Threads özellikle hızlı tüketim alışkanlığına sahip kullanıcıları hedefleyerek markaların dikkatini çekebilecek ve bu aktif kullanıcılar pazarlama açısından önemli bir avantaj sağlayabilecek. Yakın zamanda metin, anahtar kelime ve hashtag odaklı hedeflemeler içeren reklamların Threads üzerinde yer alması bekleniyor” diyor.
Reklamların kısa bir süre sonra Threads'de de yer alacağını ve büyüdükçe platformun büyük bir reklam geliri elde edeceğini öngören Kaplan, “Zaten büyük bir veri tabanına sahip olan Instagram, WhatsApp ve Facebook'un, bu veriler sayesinde meta reklamları ve hedeflemelerinde başarılı. Bu kapsamda Threads'in eklenmesiyle yapay zeka odaklı reklam teknolojilerinin daha da güçleneceğini ve pazarlama alanında diğer platformlardan bir adım öne çıkacağını düşünüyorum. Markaların bu uygulamayı kullanarak hedeflenmiş iletişim stratejilerini geliştirmeleri mümkün. Markalar hedef kitlelerinin ilgi alanlarına ve tercihlerine göre özel içerikler sunarak daha kişisel ve etkileşimli bir iletişim kurulabilir. Threads, dijital pazarlama açısından farklı bir deneyime yol açacak ve klasik pazarlama teknikleri daha arka planda olacağa benziyor” diye anlatıyor.
SEKTÖRÜN 2024 BEKLENTİLERİ
Dijital pazarlamanın 2024’te de konvansiyonel pazarlama yöntemlerinden daha fazla bütçe kapmaya devam edeceğini belirten BAU Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Selçuk Tuzcuoğlu, “e-ticaret ve sosyal medianın bileşiminden doğan ‘s-ticaret’ yani sosyal medya platformlarının sadece pazarlama iletişimi amaçlı değil aynı zamanda alışveriş amaçlı da kullanımı gittikçe önem kazanıyor. GSM iletişiminde 5G’ ye geçilmesi işlem hızını arttıracağı için gerek alışverişlerde, gerek eğlence amaçlı kullanımda ve gerekse otonom araçların kullanımında büyük kolaylıklar yaşanacak. Öte yandan dijital pazarlamanın en önemli özelliği olan kişiselleştirilmiş mesajlar ve kampanyalar hazırlayıp sunma üstünlüğü önümüzdeki dönemde de dijital pazarlama araçlarını marka yöneticilerinin gözdesi yapacak” diye anlatıyor.
Siyasilerden gelen açıklamalara bakılırsa 2024 yılı da markalar ve tüketiciler açısından belirsizlikler ve ekonomik sıkıntılarla dolu bir yıl olacak. Bu sebeple pazarlama yöneticilerinin birinci önceliğinin, gelecekte olabilecek gelişmeleri önceden tahmin edebilecekleri indikatörlere sahip olmak olduğunu belirten Tuzcuoğlu, şunları ekliyor: “Yani en önemli konu geleceği öngörebilmek. Bu amaçla da ekonomik göstergeleri doğru anlamlandırmaları gerekiyor. Düşük maliyetli ve yüksek etkili pazarlama kampanyaları ile tüketicinin harcamalarından pay kapabilmeye çalışacaklar. Çünkü artık günümüzde markalar arası rekaber sadece aynı sektördeki markalarla sınırlı değil. Eğer bir ceptelefonu için büyük bir harcama yapılırsa tüketici bu sefer diğer ihtiyaçlarından kısıyor. Bu sebeple tüm markalar tüketicinin algısında bir numaralı ihtiyaç olarak konumlanmak için çaba gösteriyorlar.”
YAPAY ZEKA TEKNOLOJİLERİ KULLANILACAK
2024’te pazarlama sektörünün yapay zekâ (AI) teknolojilerini kullanacağını belirten Markamsen Kurucusu Nagihan Ünüvar ise, “Bu teknolojiler, veriye dayalı analiz, kişiselleştirilmiş kampanyalar ve mağaza deneyimi oluşturmak ve kampanyaların performansını izlemek için kullanılacak. Metaverse, artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) teknolojileri, tüketicilere daha etkileşimli deneyimler sunulması için yeni yollar sunacak” diyor.
Yeşil pazarlama ve sürdürülebilirliğin de markaların uzun vadeli pazarlama stratejilerinde yer alacağını vurgulayan Ünüvar, “Çevre dostu ve sürdürülebilir ürünler/hizmetlerin pazarlama planlarında yer aldığını ve eylem planlarının paylaşıldığını göreceğiz. Sadece kendi alanlarında değil, toplumun ihtiyaç duyduğu diğer alanlarda projeler geliştirildiğini göreceğiz. 2024’ün toplumsal duyarlılıkların artacağı bir yıl olacağını ve markalarında bu sorumluluğun içerisinde yer alacaklarını öngörebiliriz” diye ekliyor.
“DİJİTAL MEDYA YATIRIMLARI ARTIYOR”
HÜLYA CESUR / PUBLICIS GROUP TÜRKİYE CHIEF GROWTH OFFICER:
“Dijital medya yatırımları ciddi önem kazanıyor ve markalar bütçelerinin yarıdan fazlasını bu alana kaydırıyor. Bu noktada, değişen tüketici ve yaşam alışkanlıklarına paralel olarak; ajandamıza bir de insanların hayatlarını kolaylaştırması nedeniyle her gün daha fazla zaman harcadığı alanlar olan sosyal ticaret ve perakende medyası gibi kavramlar giriyor. Örneğin sosyal ticaret; Facebook, Instagram, Pinterest, TikTok, Whatsapp ve YouTube dahil olmak üzere, sosyal medya platformlarının her birinde akış içerisinden kopmadan yürütülen, ödemeyi de platform içerisinden aldıran bir deneyim sunuyor. Böylelikle, markaların sektör çapındaki hızlı ticaret değişimine hazırlanmalarına yardımcı olmak için geliştirilen, kullanıcının ürün keşfine ilham veren, markanın gelirini arttıran ve tüketiciye daha derin bir bakış açısı kazandıran yeni bir iletişim/ ticaret alanı olarak karşımıza çıkıyor.”
GELECEĞİN PAZARLAMA PLANLARINI ŞEKİLLENDİRECEK TRENDLER NELER?
*Story’ler gibi “geçici içerikler” etkileşimi daha da yükseltiyor,
*Kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler marka içeriklerinin önemli bir parçası olmaya başlıyor,
*Markalar video içeriğine daha fazla yönelmekte ve insanların ilgisini daha da arttırmak için birinci sınıf video tabanlı içerik sunmaya hazırlanıyor,
*Özgün içerikler daha fazla ön plana çıkmaya başlıyor,
*İnternet memes’leri önümüzdeki dönemlerde daha da artacak,
*Oluşturulması kolay ve oldukça ucuz olan kısa videolar özellikle genç kitleler arasında popüler bir fenomen haline geliyor,
*İş dünyasının yeni satış yerleri sunma yollarını denemeye başlaması sosyal ticareti artırmış durumda. Bu alana olan eğilimin artmasıyla birlikte markalar sosyal medya kanalları üzerinden hem yeni müşteri edinmeye hem de hedef kitlelerinin beklentilerini karşılamaya çalışıyor,
*İnsanların başkalarıyla etkileşime girme eğilimi ve sosyal yönelimli olmaları nedeniyle yeni nesil dijital medya kanallarında birbirleriyle etkileşime giren grup ve topluluk oluşturma sayısında artış görülüyor,
*Yeni nesil medyayı kullanan genç izleyiciler, iş aktivizmi trendini destekliyor ve markaların zor konularda da aktif olarak yer aldığını görmek istiyor,
*Yeni nesil medya alanında sosyal medya, reklam dünyasının kralı olmaya başlamış durumda. 2021 yılında dijital reklamlara 521 milyar dolardan fazla para harcandı. Bu rakamın 2026 yılında 876 milyar dolara ulaşabileceğini öngörülüyor,
*Sosyal medya, arama motorlarının yerini almaya başlamış bulunuyor,
*İnsanların yeni nesil dijital dinleme araçlarının piyasaya sürülmesiyle birçok içgörüye daha kolay erişiyor. Özellikle markalar bu araçlar sayesinde marka bilinirliklerini artırabildiği gibi oluşturdukları kampanya etkilerini anlamaktan insanların bir markayı nasıl algıladıklarını anlamaya kadar pek çok bilgi elde edebiliyor.
Öne Çıkan Global Pazarlama Trendleri
ÇEVİKLİK: Yaşanan pandemi süreci, markaların kitlesel değişimlere ne kadar hazırlıksız olduklarını ortaya koydu ve bu sebeple yaşanabilecek krizlere hızla cevap verebilme konusunda ‘çeviklik’ bir numaralı öncelik haline geldi. Çünkü kriz yokken gemiyi yürütmek kolay, gerçek kaptanlık ise dalgalı fırtınalı havalarda belli oluyor. Standart süreçler şirketlerin işlerini kolaylaştırırken, standart dışına çıkan şartlar oluştuğunda şirketrin hızlı bir şekilde duruma ayak uydurmaları gerekiyor.
YAPAY ZEKA: 2023 yılının başından bu yana yapay zeka uygulamalarını artması pazarlama iletişimin de büyük bir değişim başlattı. İçerik oluşturma, bilgi toplama, görsel yaratma, tasarım yapma gibi alanlarda yapay zeka algoritmaları insan zekasının becerilerinin önüne geçmeye başladı. Dijital ajanlar kepeng indirme ile karşı karşıya kalabilirler.
SOSYAL VE ÇEVRESEL SORUMLULUK: Tüketiciler özellikle giyim ve kozmetik gibi sektörlerde marka seçiminde markanın sosyal sorumluluk ve çevresel duyarlılık ölçülerine önem vermeye başladı. Sosyal anlamda kadın ve erkek çalışanlara eşit ücret verilmesi, çocuk işçi çalıştırılmaması, çalışanların iş / özel hayat dengesine saygı göstermesi gibi konular müşterilerin marka tercihini etkiliyor. Benzer şekilde markaların çevresel konulardaki duyarlılığı ve sürdürülebilirlik konusundaki titizliği de tüketiciler açısından belirleyici olmaya başladı.
NESNELERİN İNTERNETİ ve BÜYÜK VERİ: Eskiden markalar ‘müşteri odaklı’, ‘müşteri merkezli’ gibi kavramlarla anılırlardı. Günümüzde markalar ‘müşteri takıntılı’ hale geldiler. Müşterilere bireysel çözümler önerebilmek adına müşterilerinin attığı adımdan yediği lokmaya kadar her konuda bilgi sahibi olmak istiyorlar. Bu amaçla bilgi elde edebilecekleri Google aramaları, kredi kartı harcamaları, GSM bağlantıları, sosyal medya aksiyonları gibi birçok kaynaktan yararlanıyorlar. Yakın bir gelecekte kullandığımız tüm ürünler internete bağlanınca bu bilgi miktarının artması da markaların ekmeğine yağ sürecek.
INOVASYON: Bütün piyasaların en gözde müşteri grubu Z Jenerasyonu. Bu jenerasyon da sabırsızlığı, tatminsizliği ve hızla sıkılması ile meşhur. Bu sebeple tüm elektronikten, giyime tüm markalar yeni yeni ürünler ve sıradışı hizmetler geliştirerek Z Jenerasyonunu elinde tutmaya çalışıyor.
