Bu yıl dünya çapında 22,2 milyar dolara ulaşan fintech yatırımları rekor kırdı. Türkiye'de ise erken aşama fintech şirketlerine sadece 8,7 milyon dolarlık yatırım yapıldı. Burada en çok ön muhasebe çözümleri ile blockchain ve kripto para girişimleri öne çıktı.
GÖZDE YENİOVA
[email protected]
Dijital bankacılığın, ödeme teknolojilerinin, finansal veri hizmetlerinin bireysel ve kurumsal ölçekte kabul görmesi ve daha fazla kullanılmaya başlanması finansal teknoloji (fintech) sektöründeki yatırımların da artmasını sağlıyor.
Dünyada erken aşama fintech start up'larına yapılan yatırımlar 2018 yılında rekor kırdı. İlk 10 ayda dünyada 22,2 milyar dolarlık fintech yatırımı gerçekleşti. Bu artışın en büyük nedeni olarak ise Çin'deki fintech yatırımlarının önceki yıla göre iki kattan fazla artması gösteriliyor.
Deloitte ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM) işbirliğiyle hazırlanan 'Türkiye Fintech Ekosistemi' raporuna göre, Türkiye'de ise fintech pazarı 200'ün üzerinde şirketle halihazırda yaklaşık 15 milyar dolar büyüklüğe sahip ve yılda ortalama yüzde 14 büyüyor.
Türkiye'de 2017 yılında iyzi-co'ya yapılan 15 milyon dolar değerindeki Seri C yatırımı, 2017'de fintech yatırımlarının rekor kırmasını sağlamıştı. 2018 yılında bu tip bir yatırım olmadığı için toplam fintech yatırımı 2017'nin gerisinde kaldı.
Ancak 2018 yılında Foriba ve Tar-fin yatırımları toplam erken aşama fintech yatırımlarının 8 milyon dolar civarında olmasını sağladı. 2018 yılının bir diğer dikkat çeken gelişmesi ise Joint Ventures'ın 1 milyon dolar değerinde ICO yapması oldu.
HANGİ ALANLAR İLGİ ÇEKİYOR?
Türkiye'de 2018 yılında 11 ayda dokuz girişim erken aşamada 7,7 milyon dolar yatırım alırken, bir girişim ICO ile 1 milyon dolar topladı. Bu yıl geç aşamada ise fintech'lere yatırım olmadı. Türkiye'de 2018 yılında BizimHesap, Coiny, EkoHesap, Foriba, GatePay, NKolayOfis, Tarfin ve Trusturk fintech girişimleri yatırım aldı.
Joint Ventures ise ICO ile para topladı. Yurtdışındaki Türk girişimlerinden Colendi 2,5 milyon dolar yatırım alırken, Creosafe ise tohum yatırım aldı. Dünyada en çok yatırımı finansman, ödeme ve bankacılık çözümleri alırken, Türkiye'de ise en çok yatırımı ön muhasebe ve blockchain girişimleri aldı.
YATIRIM ALANLAR
Türkiye'de en çok yatırım alan şirketlerden biri de Paraşüt oldu. Paraşüt Kurucu Ortağı Sean Yu, kuruldukları yıldan bugüne kadar dört farklı yatırım şirketinden toplamda üç tur yatırım aldıklarını söylüyor. Yu, "Bu yatırımların toplamı 4,5 milyon dolar oldu. Aldığımız yatırımı iki şey için kullandık. Bunlardan biri ürünümüzü daha kısa sürede pazara sunmamızı sağlayacak ekibi daha hızlı bir araya getirmek, diğeri ise pazarlama ve satış operasyonları oldu" diyor.
Bu alanda yatırım alan şirketlerden bir başkası olan 3 milyon kullanıcılı ininal'ın CEO'su Ömer Suner ise aldıkları yatırımları kendi geliştirdikleri teknik altyapıyı ve ekibi güçlendirmek için kullandıklarını söylüyor. Suner, bu konuda şöyle konuşuyor: "2012 yılında daha proje aşamasındayken önce melek yatırımcı dostlarımızdan destek gördük.
2013'te Aslanoba Capital'den yatırım aldık. 2016 yılında ise Multinet Up, ininal'ın çoğunluk hissesini satın aldı. Kullanıcı sayımızı arttırıp kullanım alanlarımızı genişlettikçe yatırımcıların dikkatini çekmeye devam edeceğimize inanıyorum. Ayrıca 2019 Ocak ayından itibaren duyurmaya başlayacağımız geliştirmelerimiz ve işbirliklerimizle varlığımızı güçlendireceğiz" diyor.
BKM'DEN DESTEK VAR
Yatırımları ve işbirlikleriyle ekosisteme katkı yapanlardan biri olan Bankalararası Kart Merke-zi'nin (BKM) genel müdürü Soner Canko, BKM Express için yeni çözümlerin geliştirilmesinde fintech'lerle birlikte çalışmaya özen gösterdiklerini söylüyor.
Canko, "Bir diğer ürünümüz olan TROY ise başta elektronik para kuruluşları ve finansal okuryazarlık üzerine hizmet veren finte-ch'ler olmak üzere yeni oyuncuları ekosisteme katmamıza yardımcı oluyor" diyor.
BLOCKCHAIN ÖNE ÇIKACAK
Geçmiş yıllarda yatırımlar bu yöndeyken sektör temsilcileri gelecek yıl için de umutlu. Startups.watch Kurucusu Serkan Ünsal, 2019 yılında Türkiye'deki fon sayısı artacağı için fintech yatırımlarına olan ilginin de artmasını beklediğini söylüyor.
Ünsal, "Blockchain konusunda 2018 yılında çok beklenti vardı. 2019 yılı artık Blockchain'in kendini ispatlama yılı olacak. 2019 yapay zeka konusunda özellikle bankacılık ve finans yönetimi alanıda çok daha büyük adımların atılacağı bir yıl olacak" diyor.
Core Strateji Kurucusu İhsan Elgin, blockchain ve kripto para şirketlerinin diğerlerinden ayrıştığı noktaların finansal hizmetleri daha demokratik hale getirmeleri, bankacılık sektörü ve P2P (eşten eşe) alanında yenilikçi çözümler üretmeleri olduğuna dikkat çekiyor.
Elgin, bankaların 2018 yılı içinde fintech dikeyinde kurduğu kurumsal girişim sermayeleri ve fintech'lere yapmaya başladığı yatırımların, önümüzdeki dönemde Türkiye'deki fintech ekosisteminin bankaların gücünü arkasına alarak daha hızlı gelişeceğini gösterdiğini söylüyor.
BARBAROS ÖZBUĞUTU IYZICO CEO'SU
"YÜZDE 150 ORANINDA BÜYÜDÜK1
"2013 yılından beri Türkiye'ye 24 milyon dolar yatırım getirdik. Bu yatırımlar dört turda gerçekleşti. İlk iki turda 2,8 milyon dolar, sonrasında aralarında IFC, Endeavor, Pahicle ve 212'nin bulunduğu bir yatırımcı grubundan 6,2 milyon dolar ve son turda 15 milyon dolar toplam yatırım aldık. 2016-2017 arasında iyzico olarak yüzde 150 oranında büyüdük.
2018'de yine üç haneli büyüme bekliyoruz. Yedi farklı yatırımcı grubumuz var. Yatırımcıları seçerken dikkat ettiğimiz en önemli şeylerden biri, gelişmekte olan ülkeleri ve piyasaları çok iyi bilmeleri, bu ülkelerin ve piyasaların inişli-çıkışlı dinamiklerine aşina olmaları, stres yönetimi yapabilmeleri. Şu an için yeni bir yatırım planımız yok fakat ihtiyaç olursa değerlendirebiliriz."
MEHMET MEMECAN TARFIN KURUCUSU
"7,7 MİLYON TL YATIRIM ALDIK"
"Tarfin, çiftçilere yüksek kaliteli tarım girdilerinin satışını uygun ödeme koşullarıyla gerçekleştiren Türkiye'nin ilk dijital platformu. Tarfin, Collective Spark Fund'ın önderlik ettiği ve yatırımcıları arasında Wamda Capital, Kerim Sengir, Cem Rona Ergin, Mehmet Onarcan ve diğer melek yatırımcıların da bulunduğu en son yatırım turunu 7,7 milyon TL ile kapattı.
Tedarik ve ödeme risklerini değerlendirirken geleneksel kredi bürosu verilerinin ötesine geçiyoruz. Geçmişe dönük ticaret verilerini ve tarımsal üretim verilerini de değerlendiren risk algoritmalarımız sayesinde, daha fazla müşteriye ihtiyaç duydukları tarım girdilerini daha uygun fiyatlarla sunabiliyoruz. Finans kurumlarına ve kurumsal yatırımcılara da tarım sektöründe finansman olanağı sunuyoruz."
GÖZDE YENİOVA
[email protected]
Dijital bankacılığın, ödeme teknolojilerinin, finansal veri hizmetlerinin bireysel ve kurumsal ölçekte kabul görmesi ve daha fazla kullanılmaya başlanması finansal teknoloji (fintech) sektöründeki yatırımların da artmasını sağlıyor.
Dünyada erken aşama fintech start up'larına yapılan yatırımlar 2018 yılında rekor kırdı. İlk 10 ayda dünyada 22,2 milyar dolarlık fintech yatırımı gerçekleşti. Bu artışın en büyük nedeni olarak ise Çin'deki fintech yatırımlarının önceki yıla göre iki kattan fazla artması gösteriliyor.
Deloitte ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM) işbirliğiyle hazırlanan 'Türkiye Fintech Ekosistemi' raporuna göre, Türkiye'de ise fintech pazarı 200'ün üzerinde şirketle halihazırda yaklaşık 15 milyar dolar büyüklüğe sahip ve yılda ortalama yüzde 14 büyüyor.
Türkiye'de 2017 yılında iyzi-co'ya yapılan 15 milyon dolar değerindeki Seri C yatırımı, 2017'de fintech yatırımlarının rekor kırmasını sağlamıştı. 2018 yılında bu tip bir yatırım olmadığı için toplam fintech yatırımı 2017'nin gerisinde kaldı.
Ancak 2018 yılında Foriba ve Tar-fin yatırımları toplam erken aşama fintech yatırımlarının 8 milyon dolar civarında olmasını sağladı. 2018 yılının bir diğer dikkat çeken gelişmesi ise Joint Ventures'ın 1 milyon dolar değerinde ICO yapması oldu.
HANGİ ALANLAR İLGİ ÇEKİYOR?
Türkiye'de 2018 yılında 11 ayda dokuz girişim erken aşamada 7,7 milyon dolar yatırım alırken, bir girişim ICO ile 1 milyon dolar topladı. Bu yıl geç aşamada ise fintech'lere yatırım olmadı. Türkiye'de 2018 yılında BizimHesap, Coiny, EkoHesap, Foriba, GatePay, NKolayOfis, Tarfin ve Trusturk fintech girişimleri yatırım aldı.
Joint Ventures ise ICO ile para topladı. Yurtdışındaki Türk girişimlerinden Colendi 2,5 milyon dolar yatırım alırken, Creosafe ise tohum yatırım aldı. Dünyada en çok yatırımı finansman, ödeme ve bankacılık çözümleri alırken, Türkiye'de ise en çok yatırımı ön muhasebe ve blockchain girişimleri aldı.
YATIRIM ALANLAR
Türkiye'de en çok yatırım alan şirketlerden biri de Paraşüt oldu. Paraşüt Kurucu Ortağı Sean Yu, kuruldukları yıldan bugüne kadar dört farklı yatırım şirketinden toplamda üç tur yatırım aldıklarını söylüyor. Yu, "Bu yatırımların toplamı 4,5 milyon dolar oldu. Aldığımız yatırımı iki şey için kullandık. Bunlardan biri ürünümüzü daha kısa sürede pazara sunmamızı sağlayacak ekibi daha hızlı bir araya getirmek, diğeri ise pazarlama ve satış operasyonları oldu" diyor.
Bu alanda yatırım alan şirketlerden bir başkası olan 3 milyon kullanıcılı ininal'ın CEO'su Ömer Suner ise aldıkları yatırımları kendi geliştirdikleri teknik altyapıyı ve ekibi güçlendirmek için kullandıklarını söylüyor. Suner, bu konuda şöyle konuşuyor: "2012 yılında daha proje aşamasındayken önce melek yatırımcı dostlarımızdan destek gördük.
2013'te Aslanoba Capital'den yatırım aldık. 2016 yılında ise Multinet Up, ininal'ın çoğunluk hissesini satın aldı. Kullanıcı sayımızı arttırıp kullanım alanlarımızı genişlettikçe yatırımcıların dikkatini çekmeye devam edeceğimize inanıyorum. Ayrıca 2019 Ocak ayından itibaren duyurmaya başlayacağımız geliştirmelerimiz ve işbirliklerimizle varlığımızı güçlendireceğiz" diyor.
BKM'DEN DESTEK VAR
Yatırımları ve işbirlikleriyle ekosisteme katkı yapanlardan biri olan Bankalararası Kart Merke-zi'nin (BKM) genel müdürü Soner Canko, BKM Express için yeni çözümlerin geliştirilmesinde fintech'lerle birlikte çalışmaya özen gösterdiklerini söylüyor.
Canko, "Bir diğer ürünümüz olan TROY ise başta elektronik para kuruluşları ve finansal okuryazarlık üzerine hizmet veren finte-ch'ler olmak üzere yeni oyuncuları ekosisteme katmamıza yardımcı oluyor" diyor.
BLOCKCHAIN ÖNE ÇIKACAK
Geçmiş yıllarda yatırımlar bu yöndeyken sektör temsilcileri gelecek yıl için de umutlu. Startups.watch Kurucusu Serkan Ünsal, 2019 yılında Türkiye'deki fon sayısı artacağı için fintech yatırımlarına olan ilginin de artmasını beklediğini söylüyor.
Ünsal, "Blockchain konusunda 2018 yılında çok beklenti vardı. 2019 yılı artık Blockchain'in kendini ispatlama yılı olacak. 2019 yapay zeka konusunda özellikle bankacılık ve finans yönetimi alanıda çok daha büyük adımların atılacağı bir yıl olacak" diyor.
Core Strateji Kurucusu İhsan Elgin, blockchain ve kripto para şirketlerinin diğerlerinden ayrıştığı noktaların finansal hizmetleri daha demokratik hale getirmeleri, bankacılık sektörü ve P2P (eşten eşe) alanında yenilikçi çözümler üretmeleri olduğuna dikkat çekiyor.
Elgin, bankaların 2018 yılı içinde fintech dikeyinde kurduğu kurumsal girişim sermayeleri ve fintech'lere yapmaya başladığı yatırımların, önümüzdeki dönemde Türkiye'deki fintech ekosisteminin bankaların gücünü arkasına alarak daha hızlı gelişeceğini gösterdiğini söylüyor.
BARBAROS ÖZBUĞUTU IYZICO CEO'SU"YÜZDE 150 ORANINDA BÜYÜDÜK1
"2013 yılından beri Türkiye'ye 24 milyon dolar yatırım getirdik. Bu yatırımlar dört turda gerçekleşti. İlk iki turda 2,8 milyon dolar, sonrasında aralarında IFC, Endeavor, Pahicle ve 212'nin bulunduğu bir yatırımcı grubundan 6,2 milyon dolar ve son turda 15 milyon dolar toplam yatırım aldık. 2016-2017 arasında iyzico olarak yüzde 150 oranında büyüdük.
2018'de yine üç haneli büyüme bekliyoruz. Yedi farklı yatırımcı grubumuz var. Yatırımcıları seçerken dikkat ettiğimiz en önemli şeylerden biri, gelişmekte olan ülkeleri ve piyasaları çok iyi bilmeleri, bu ülkelerin ve piyasaların inişli-çıkışlı dinamiklerine aşina olmaları, stres yönetimi yapabilmeleri. Şu an için yeni bir yatırım planımız yok fakat ihtiyaç olursa değerlendirebiliriz."
MEHMET MEMECAN TARFIN KURUCUSU"7,7 MİLYON TL YATIRIM ALDIK"
"Tarfin, çiftçilere yüksek kaliteli tarım girdilerinin satışını uygun ödeme koşullarıyla gerçekleştiren Türkiye'nin ilk dijital platformu. Tarfin, Collective Spark Fund'ın önderlik ettiği ve yatırımcıları arasında Wamda Capital, Kerim Sengir, Cem Rona Ergin, Mehmet Onarcan ve diğer melek yatırımcıların da bulunduğu en son yatırım turunu 7,7 milyon TL ile kapattı.
Tedarik ve ödeme risklerini değerlendirirken geleneksel kredi bürosu verilerinin ötesine geçiyoruz. Geçmişe dönük ticaret verilerini ve tarımsal üretim verilerini de değerlendiren risk algoritmalarımız sayesinde, daha fazla müşteriye ihtiyaç duydukları tarım girdilerini daha uygun fiyatlarla sunabiliyoruz. Finans kurumlarına ve kurumsal yatırımcılara da tarım sektöründe finansman olanağı sunuyoruz."
