Temmuz ayında Türkiye’nin dış ticaretinde patlama yaşandı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın (GTB) verilerine göre, temmuz ayında ihracat yıllık bazda yüzde 28,7 artarak 9,8 milyar dolardan 12,6 milyar dolara çıktı.
DR. ORHAN KARACA
[email protected]
Aynı ayda ithalat da yüzde 45,8 artarak 14,7 milyar dolardan 21,4 milyar dolara sıçradı. İthalattaki artış ihracattakinden çok daha yüksek olduğu için dış ticaret açığı ise adeta uçtu.
Geçen yılın temmuz ayında 4,9 milyar dolar olan dış ticaret açığı, yüzde 80,4’lük artış göstererek, bu yılın aynı ayında 8,8 milyar doları buldu.
Her ay GTB’den önce Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından da ihracat verileri yayınlanıyor. TİM’in verilerinde de temmuz ayında ihracatta patlama yaşandığı görülünce ortalığı müthiş bir iyimserlik dalgası sardı.
Ancak bu artışın “baz etkisi” kaynaklı olduğu nedense gözlerden kaçtı. Geçen yıl temmuz ayında hem Ramazan Bayramı tatili vardı hem de bir askeri darbe girişimi olmuştu. Bu iki olay birçok ekonomik gösterge gibi dış ticaret verilerine de olumsuz yansımıştı.
Hem ithalat hem de ithalat olağanüstü düşük seviyelere inmişti. Dış ticaret verilerine daha doğru bir şekilde bakılırsa, temmuz ayında gerçek anlamda bir patlamanın olmadığı hemen görülebilir. Ağustos ayında böyle yüksek artışlar çıkmayacak.
Ayrıca temmuz ayında sadece ihracat değil ithalat ve dış ticaret açığı da patladı ki bunlar olumlu gelişmeler değil. Dış ticaret açığındaki patlama cari açığa aynen yansıyacak. Bu arada ithalatta yaşanan patlamada baz etkisi yanında altın etkisinin de bulunduğunu da belirtelim.
GTB’nin verilerine bakılırsa, son aylarda giderek yükselen altın ithalatı temmuz ayında 2,6 milyar doları aşıp yeni bir rekor kırmışa benziyor.
