Türkiye'nin 107 yıllık çınarı Abdi İbrahim, AR-GE'ye şu ana kadar toplamda 700 milyon TL yatırım yaptı. 2008 yılında 42 milyon dolarlık yatırmla AR-GE merkezini kurdu. 2018'de ise AR-GE'ye 70 milyon TL kaynak ayırdıklarını söyleyen Abdi İbrahim CEO'su Dr. Süha Taşpolatoğlu, bu yıl bütçenin 80 milyon TL'ye çıktığını aktarıyor.
Sibel Atik
satik@ekonomist.com.tr
İlaç sektöründeki faaliyetlerine 1912'de küçük bir eczane ile başlayan Abdi İbrahim, bugün 13 tedavi alanında 200'ü aşkın markası ve 450'den fazla ürünüyle faaliyet gösteriyor.
Türkiye'nin 107 yıllık çınarı Abdi İbrahim, 2008 yılında 42 milyon dolarlık yatırımla Türkiye'nin ilk akredite ilaç AR-GE Merkezi'ni hayata geçirmiş bir marka… O süreçten bu yana AR-GE'ye 700 milyon TL yatırım yapan şirket, her yıl bu alandaki yatırım bütçesini artırıyor.
Türkiye dışında 12 ülkede kendi yapılanmasıyla faaliyet gösteren şirket ilaç AR-GE'si ve üretimi konusunda merkez olma hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor.
2018 yılında AR-GE'ye 70 milyon TL kaynak ayırdıklarını söyleyen Abdi İbrahim CEO'su Dr. Süha Taşpolatoğlu, 2019 yılında ise bütçelerinin 80 milyon TL olduğunu dile getiriyor.
Abdi İbrahim CEO'su Dr. Süha Taşpolatoğlu, şirketin gelecek dönem yatırım planlarını anlattı.
İlaç sanayinin önde gelen şirketi Abdi İbrahim'in pazardaki konumundan söz eder misiniz?
İyileştirme yolculuğuna 1912'de küçük bir eczane ile başlayan Abdi İbrahim, bugün 13 tedavi alanında 200'ü aşkın markası ve 450'den fazla ürünüyle faaliyet gösteriyor. Halen 30 lisansörle çalışan ve kendi ürünlerini geliştiren şirketimiz, 17 yıldır hem kutu hem de ciro bazında liderliğini sürdürüyor.
Türkiye'de kullanılan her 10 ilaçtan 1'i Abdi İbrahim'in ürünüdür. İstanbul Esenyurt'ta içerisinde AR-GE Merkezi, konvansiyonel ilaç üretim tesisi, biyoteknolojık ilaç üretim tesisi AbdıBıo, Steril Oftalmoloji & Steril İnhalasyon Üretim Tesisi, Steril Enjektabl & Onkoloji Üretim Tesisi, Hormon Üretim Tesisi ve Teknolojistik Merkezi'nin bulunduğu büyük bir kompleksimiz bulunuyor.
Şirketin ulaştığı büyüklükten bahseder misiniz?
Abdi İbrahim olarak 2018 yılında büyüme hedeflerimiz doğrultusunda yatırım ve istihdam alanlarındaki istikrarlı ilerleyişimizi sürdürdük. Geçtiğimiz yıl pazar, kutuda yüzde 3,5, ciro bazında yüzde 25,8 oranında büyüdü. Abdi İbrahim olarak pazarın üzerinde bir büyüme gösterdik. Devam eden yatırımlarımızı öngördüğümüz şekilde yürüttük. Başta İlaçta Yerelleşme olmak üzere hem kendi işimize hem de sektörümüze değer katacak alanlara odaklandık.
Şirket biyoteknolojik ilaçta önemli bir yatırımı devreye aldı. Yeni yatırımın gündeminizden söz eder misiniz?
Türkiye'nin en büyük biyoteknolojik ilaç üretim tesisi AbdiBio'yu 450 milyon TL yatırım ile Mayıs 2018'de faaliyete geçirdik. AbdiBio'da, hücre bankasından başlayarak nihai ürüne kadar olan tüm üretim süreçlerini yürüteceğiz.
Son teknoloji ile donatılmış bu tesisimizde kanser, diyabet, romatizma, merkezi sinir sistemi, göz ve kan hastalıkları tedavisinde kullanılacak ürünleri üreteceğiz. AbdiBio'da üretilen ilaçları Türkiye'de kullanıma sunmanın yanı sıra yurtdışında faaliyet gösterdiğimiz ülkelere ihraç etmeyi de hedefliyoruz.
Böylece 2020 yılında toplam ihracatımızın en az yüzde 20'sinin biyoteknolojik ilaçlardan gelmesini bekliyoruz. 2018 yılında 15 milyon TL ile hayata geçirdiğimiz hormon üretim tesisimizde üretime başladık. Ayrıca 900 milyon TL yatırım tutarına sahip Steril Enjektabl ve Onkoloji Üretim Tesisimizin temellerini de yine 2018 yılında attık. Yeni yatırımlarımız dışında mevcut konvansiyonel ilaç üretim tesisimize de yatırım yapmaya devam ediyoruz.
Esenyurt kompleksimizde üretim kapasitemizi sürekli olarak artırıyoruz. Konvansiyonel ilaç üretim tesisimize 2020 yılına kadar 163 milyon TL tutarında yatırım yapacağız. İlaç sektöründe en geniş pazarlama ve satış ekibine sahip şirket olarak 2019 sonu itibariyle yapacağımız işe alımlarla birlikte Türkiye ve yurtdışındaki toplam çalışan sayımız 4 bin 600 kişiye ulaşacak.
2019 yılı nasıl geçiyor sizin için? Yıl sonu büyüme hedefiniz nedir?
Abdi İbrahim olarak 2019 yılında da ilaç pazarının üzerinde bir büyüme hedefliyoruz. 2019 yılında, temelini 2018'de attığımız yatırımları hayata geçirmek üzere çalışmalarımızı kesintiye uğratmadan devam ettiriyoruz.
Bu yıl yatırım bütçeniz nedir?
2019 yılı toplam yatırım tutarımızın 430 milyon TL olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz Belirlediğimiz hedef kapsamında 5 büyüme alanı önceliklendirmiştik. Bu çerçevede; mevcut ürünlerdeki liderliğimizi pekiştirmek, yeni ürünleri hizmete sunmak, farklı firmalar için yaptığımız üretimin hacmini artırmak, markamızı uluslararası pazarlarda daha da güçlendirmek ve yeni satın alma ve birleşme fırsatlarını değerlendirmek. 2019 yılı da bu alanlara odaklanacağımız bir yıl olacak.
Bu noktada, Steril Oftalmoloji & Steril İnhalasyon üretim alanımızı tamamlamak üzereyiz. Yatırım tutarı 375 milyon TL olan bu alanda steril göz damlaları üreteceğiz.
Konusunda dünyadaki en yeni teknolojiyi barındıracak tesisimizde 2019 yılında üretime başlayarak, kendi portföyümüzün üretiminin yanında farklı firmalara üretim hizmeti de vereceğiz. Bize, Avrupa için de üretim yapabilme yetisi verecek olan bu alanın ve üretim sistemlerinin dizaynı FDA standartlarını karşılar nitelikte. Bu yatırım sayesinde halen çoğu ithal olan oftalmoloji ürünlerini artık Türkiye'de üretir hale geleceğiz.
Bununla birlikte son yıllarda Sağlık Bakanlığı'nın hayata geçirdiği 'İlaç Sektöründe İthalden İmale Geçiş Uygulaması' ile ilaç pazarında yurtiçi üretimin payının değer olarak yüzde 40'lardan yüzde 60'a çıkarılması hedefini de sahipleniyoruz. İlaç sektörümüz adına önemli bir adım olan milli ilaç hamlesiyle Türkiye'nin kendi ilacını geliştiren ve üreten bir konuma gelmesi bizler için önemli bir motivasyon ve hedef.
İhracatta büyüme hedefiniz nedir?
Her biri ülkemiz için son derece önemli olan ve yerelleşmeye büyük katkılar sunan tesislerimizle Türkiye ilaç pazarında liderliğimizi korurken, global pazarda da hızlı büyümemizi sürdürüyoruz. Türkiye dışında 12 ülkede kendi yapılanmamız ile faaliyet gösteriyoruz.
Almanya, Hollanda, Belçika, İngiltere gibi Avrupa Birliği ülkelerinde kendi markamızla satış yapıyoruz. Avrupa Birliği ülkeleri, Doğu Avrupa ülkeleri, CIS ülkeleri ve Ortadoğu ülkeleri olmak üzere 60'tan fazla ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. Türkiye dışında Kazakistan ve Cezayir'de bölgenin en modern üretim tesislerini kurduk ve üretime başladık.
Üretim altyapımızı her geçen gün güçlendirerek dünyayla yarışır standartlarımızı iş birliği yaptığımız şirketlerin de hizmetine sunuyoruz. Yurtdışı ve yurtiçi hedeflerimiz doğrultusunda, ilaç AR-GE'si ve üretimi konusunda bir merkez olma hedefiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Şirket olarak cironun ne kadarını AR-GE'ye ayırıyorsunuz?
Ülkemizin en çok AR-GE harcaması yapan şirketleri arasında yer alıyoruz. AR-GE faaliyetinde bulunduğumuz ürünlerin satış gelirlerinin yüzde 5.7'sini AR-GE harcamalarımıza ayırıyoruz. 2005 yılından bu yana AR-GE'ye yaptığımız yatırım 700 milyon TLye ulaştı. 2018 yılında AR-GE'ye ayırdığımız kaynak 70 milyon TL olarak gerçekleşti. 2019 yılında ise bütçemiz 80 milyon TL.
AR-GE merkezinde şu an kaç kişi çalışıyor?
Abdi İbrahim, 2008 yılında 42 milyon dolarlık yatırımla Türkiye'nin ilk akredite ilaç AR-GE Merkezi'ni hayata geçirdi. Merkezimizde şu an 185 AR-GE uzmanımız bulunuyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi'nce (TİM) hazırlanan Türkiye'nin tek resmi envanteri olan AR-GE 250 Araştırması'nda 20. sırada, ilaç firmaları arasında ise birinci sırada yerimizi aldık. AR-GE portföyümüzü, hasta ve hekimlerimizin ihtiyaçlarına yönelik olarak yeni tedavileri ulusal tıbbın hizmetine sunmak üzere oluşturuyoruz.
AR-GE açısından zorlu projelerde elde ettiğimiz başarılı ürünler ile parkinson, alzheimer, osteoporoz, solunum sistemi hastalıkları alanlarındaki ürünlerimizi öncelikle ülkemizin hizmetine sunuyor; Avrupa, Kanada, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Körfez Ülkeleri, Türki Cumhuriyetler, Doğu Bloku ülkelerini içine alan geniş bir coğrafyaya ihraç ediyoruz. Abdi İbrahim olarak 177 adet patent başvurumuz ve 39 adet ulusal/ uluslararası patentimiz bulunuyor.
Türkiye'de AR-GE yatırımlarının artması için ne gibi adımlar atılmalı? Destekleri yeterli buluyor musunuz?
Türkiye'nin gelişmiş ülkelerle rekabet edebilmesinin yolu AR-GE'den geçiyor. Bu konuyla ilgili AR-GE kültürü hızla gelişiyor. Hükümet yasaları ve yönetmelikleri sürekli olarak çeşitli destek mekanizmalarına yönelik ve aynı zamanda sanayi ve akademi / üniversiteler arasında AR-GE alanında daha fazla ortak çalışma yapılmasını destekliyor. Biz de Abdi İbrahim olarak 2020 vizyonumuz çerçevesinde AR-GE ile üretim alanındaki faaliyetlerimizi genişletmek ve çeşitlendirmek için çalışmalarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz.
HEDEF KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER
YENİLİKÇİLİK
AR-GE demek, yenilikçilik demektir. 107 yıllık köklü geçmişimiz ve başarılarımızın arkasında AR-GE çalışmalarına verdiğimiz önem yatıyor. Güçlü bir AR-GE yapılanmasının ve yüksek teknolojili yatırımların ilaç sektörü için son derece önemli olduğuna inanıyoruz. Dokunduğumuz hayatları iyileştirme vizyonumuz doğrultusunda ürünler üzerinde yaptığımız çalışmalar, AR-GE faaliyetleri arasında çok önemli bir paya sahip. Abdi İbrahim olarak, AR-GE çalışmalarında yenilikçi ilaç projeleri ile katma değeri yüksek ürünleri hedefliyoruz.
STRATEJİK BİR ALAN
Güçlü bir AR-GE yapılanmasının ve yüksek teknolojili yatırımların, ilaç sektörünün orta ve uzun vadeli başarısı için büyük önem taşıdığına inanıyoruz. İlaç endüstrisi, ülkemizin sağlık sisteminin sürdürülebilirliği, ihracata yönelik yüksek katma değerli ürünlerin keşfi ve ağırlıklı olarak ithal yolla kullanımı mümkün olan yüksek teknolojili ürünlerin yerel imalatı açısından stratejik bir alan.
