Türkiye sigorta sektörü geçen yıl elde ettiği 55 milyar TL'lik prim üretimini bu yıl yüzde 21 büyümeyle 65-66 milyar TL'ye taşımaya hazırlanıyor.
Sektörde prim üretiminde yüzde 13 pay alan broker şirketlerinin beklentisi, 2020'de de benzer büyümeler elde etmek.
TALİP YILMAZ [email protected]
GÖZDE YENİOVA SAYLAK [email protected]
CEREN ORAL [email protected]
Sektör temsilcileri, SDDK ve Türk Reasürans'ın pozitif etkisinin yanında siber risk sigortaları, alacak sigortaları, sorumluluk sigortaları gibi güçlenen yeni alanlarla birlikte broker şirketlerinin sektörün üzerinde büyümesini bekliyor.
Sigorta sektörünün önemli dağıtım kanallarından biri olan brokerlik, güçlü bir gelişim gösteriyor. Biz de hem bu gelişimi hem de gelecek beklentilerini konuşmak üzere üç öncü brokerlik şirketinin genel müdürlerini bir araya getirdik.
Ekonomist'e özel gerçekleşen vizyon toplantısında, brokerlik sektörünün gelişimini, önümüzdeki dönem planlarını, yasal otoritenin getirdiği yenilikleri ve şirketlerin büyüme beklentilerini konuştuk.
YÜZDE 21 BÜYÜME
Hayat ve hayat dışı olarak ayrılan sigorta sektörünün toplam prim hacmi, 2018 yılında 55 milyar TL oldu. Burada hayat tarafının payı 7 milyar TL, hayat dışının ise 48 milyar TL düzeyinde.
Bu yıl ise sektörde yüzde 21 büyüme bekleniyor. Şu anda Türkiye'de 147 adet broker bulunuyor. Toplam sigorta üretiminin yüzde 13'ü brokerler üzerinden geçiyor. Ancak yangın sigortalarında bu oran yüzde 25'i buluyor. Broker şirketlerinde 2 bin 500 çalışan bulunuyor.
Özellikle kurumsal sinai ve ticari işletmeler brokerlerle çalışmayı tercih ediyor. Brokerler, kanunen, acentelerin tersine sigorta şirketlerini değil sigortalı müşterilerini temsil ettiklerinden, sadece sigorta satın alması değil aynı zamanda risk danışmalığı da yaparak çok kapsamlı bir hizmet sunabiliyor.
YENİ ÜRÜNLER
Yeni oluşan riskler ve teknolojinin gelişimi birçok yeni ürünü de ortaya çıkarıyor.
Şirketler de bunlara yönelik riskleri belirleyip önlem almak için çalışmalar yapıyor. Burada önümüzdeki süreçte özellikle siber güvenliğe yönelik sigortaların daha fazla gündeme gelmesi bekleniyor.
Öte yandan iklim değişikliği de sektörde yeni ürün ve hizmetlerin değişmesine neden oluyor.
İleride önemli başlıklardan biri de bu olacak. Sektör için riskler değişiyor. Bu nedenle, yetkililere göre, sektörün ani değişikliklere daha kolay çözüm sunacak çevik yaklaşımlarda bulunması, özel alanlara odaklanması gerekiyor.
SDDK BEKLENİYOR
Sektörde bir değişim de denetleyici ve düzenleyici kurumda oluyor. Sigorta sektörünün kurulması için yıllardır uğraş verdiği Sigortacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (SDDK) kurulacağı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Resmi Gazete'de yayımlandı.
Bunun da sektörü hızlandırması bekleniyor. Tüm bu gelişmelerle şirket yetkilileri sektördeki büyümenin 2020'de de devam edeceğinden umutlu.
Diğer yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın tek hissedar olarak kuruluşunda yer aldığı Türk Reasürans (TürkRe), Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında, "Ekonomik Dengelenme" ve "Sağlıklı ve Sürdürülebilir Büyüme" hedeflerine sigortacılık sektörü odağında katkı sağlamak, Türkiye'deki yerli reasürans kapasitesini arttırmak ve kaynak verimliliği sağlamak amacıyla kuruldu.
Türk Reasürans, 1 Ocak itibarıyla çalışmalarına başlayacak. Bu gelişme de brokerlik şirketlerinin tepe yöneticileri tarafından sektörün gelişimi adına çok olumlu karşılanıyor.
YEŞİM AKSÜT MARSH TÜRKİYE EŞ CEO'SU
"MÜŞTERİYE DANIŞMANLIK YAPIYORUZ"
BROKERLIK PAYI YÜZDE 12
Hayat ve hayat dışı olarak ayrılan sektörün toplam prim hacmi, 2018 yılında 55 milyar TL oldu. Burada hayat tarafının payı 7 milyar TL, hayat dışının ise prim hacmi ise 48 milyar TL. 2019 yılının sonunda ise yüzde 21 büyüme bekleniyor.
Sektörde acenteler, yüzde 60 pazar payı ile en büyük kısım. Yüzde 15 pazar payı ile bankalar onu takip ediyor. Yüzde 12'lik pay ise brokerlik sektörüne ait.
Brokerlık kanalı 2018'de 6,4 milyar TL prim hacmi yarattı. Sektörde 147 şirket ve 2 bin 500 çalışan bulunuyor. Brokerlar müşteriye danışmanlık yapıyor. Müşteri odaklı ve onlara gelecek için destek veren bir kanalız.
SİBER SİGORTA KONUŞULACAK
Birikimimiz çalışanlarımız. Uzmanlaşmak isteyenleri, farklı eğitimlerle farklı ürün gamlarında eğitmeye ve yetiştirmeye çalışıyoruz. Müşterilerimizi yeni oluşan riskler konusunda uyarmak istiyoruz.
Örneğin siber ataklar bunlardan biri. Büyük kurumlar, kendilerini korumak adına bu tür poliçeler yapıyor ama küçük şirketler geride kalıyor. Siber sigorta daha fazla konuşacağımız konular arasında yer alacak.
VERİ PAYLAŞIMINA DİKKAT
Teknoloji ilerledikçe cep telefonu numarası ve kimlik bilgisi gibi kişisel verilerin paylaşımı arttı. Kişisel verilerin korunması için birtakım sınırlandırmalar geldi. Kişi ve kurumların veriyi paylaşırken daha özenli olması gerekiyor.
Marsh olarak bu konuda çözümlerimiz var. Bilgi şifreleme ve bilginin bir kısmını gönderme gibi yöntemler uyguluyoruz. Yeni nesil, teknoloji dönemine doğdu. İleride muhatabımız bu nesil olacak. Uzaktan erişimli sigorta satışında ilerleme olacağını düşünüyoruz.
TARIK SERPİL MARSH TÜRKİYE EŞ CEO'SU
"ÜLKE KAYNAKLARINI KORUMAYA ÇALIŞIYORUZ"
NİŞ ÜRÜNLERDE PAYIMIZ YÜKSEK
Marsh, Türkiye'nin en eski brokerlık şirketi. Bu yıl 50'nci yılımızı kutluyoruz.
Marsh olarak yüksek pazar payımız var. 385 kişiyiz. Genelde büyükler ağırlıklı olmak üzere kurumlarla çalışıyoruz.
Niş ve sofistike ürünler olduğunda bizim payımız artıyor. Örneğin alacak sigortasında yüzde 65 payımız var. Türkiye ekonomisine zannedildiğinin ötesinde katkımız var. Ülke kaynaklarının riske uğramaması için çalışıyoruz.
Altyapı yatırımları biz olmasaydık bu kadar verimli ve ekonomik yapılamazdı. Sektör, 2000'li yıllarda palazlanmaya başladı. Daha önce yurtdışından brokerler yapıyordu ve daha maliyetli oluyordu.
İKLİM KOŞULLARI ETKİLİYOR
İklimde değişiklik oluyor. Bu da mesleğimizi çeşitli açılardan etkiliyor. Sigorta hasarlarını artıran unsurlar oluşuyor. Bazı endüstriler iklimsel koşullara daha bağlı. Örneğin güneş santraliniz varsa kaç günün güneşli olacağı önemli.
Bunlar için de yaratıcı çözümler var ancak henüz yaygın değil. Ama olacak. Küçük kurumlara nasıl ulaşacağımıza dair düşünüp buna yönelik kanallar oluşturmaya çalışıyoruz.
Temel sorun, kişi ya da kurumun başına müspet bir olay geldikten sonra sigorta yapması. Kişi ve kurum bir zarar gelmeden bu önlemi almalı.
TASARRUF BÜYÜK SORUN
Türkiye'nin en büyük sıkıntılarından biri tasarruf. Bu konuda geri kalıyoruz. Tasarruf etmezseniz borçlanmak zorunda kalırsınız. BES'teki yeni uygulamalar doğru misyonla başladı.
İlk başta hızlı büyüme oldu ama sonra duraklama dönemine girdi. Burada satış ve pazarlama kanalı önemli. Olumlu etkilerini göreceğiz.
SELDA OKNAS TANBAY AON TÜRKİYE EŞ CEO'SU
"SİBER SİGORTA AJANDALARA GİRECEK"
RİSK YÖNETİMİ
Türkiye'de 24'üncü yılımızı bitirdik. 200 kişilik bir ekibiz.
İşimizin ana merkezi, sigorta ve reasürans brokerliği iken globalde risk ve insan konusunda profesyonel hizmetler veren, bunun için veri ve analitiği kullanan bir şirket olarak konumlanan bir dönüşüm yaşıyoruz. Risk yönetimi önceliğimiz. 120 ülkede faaliyet gösteriyoruz.
YÜKSEK HACİM YARATIYORUZ
2015-2018 yılları arasında sigorta sektörü yüzde 75, sigorta brokerleri yüzde 86 büyüdü. Ancak brokerlerin pazar payı 2015'te yüzde 11 iken 2018'de yüzde 12'ye yükselebildi.
Sektörde 147 broker şirketi var ve toplam çalışan sayısı yaklaşık 2 bin 500. Sayımız az ancak ortalama bir brokere düşen hacim bir acenteye düşen hacimden daha büyük.
Brokerler olarak müşterilerin temsilcisiyiz. Paydaşlar arasında yerimizin ayrı tutulmasını, düşünce liderleri olarak yaklaşımlarımızın ayrıca dinlenmesini bekliyoruz. SDDK'dan da bu yönde beklentimiz var.
ÇEVİK YAKLAŞIMLAR
Hızlı değişimlere daha kolay çözüm sunacak çevik yaklaşımlarda bulunuyor, özel alanlara odaklanıyoruz. Teknolojideki hızlı değişim ve artan rekabetteki inovasyon zorunluluğu, şirketlerin test sürelerinin kısalmasına yol açıyor, ürünlerde daha sık arızalarla karşılaşılıyor.
Yine fikri mülkiyet ve haklar konusu önemli. Bunların çalınması da şirketler için büyük bir risk. Bu tür riskleri yönetmek ve sigortalamak mümkün.
Siber sigortanın birkaç yılda tüm şirketlerin ajandasına girmesini bekliyorum. Türkiye'de siber risklere maruz kalan şirketlerin sayısı artsa da ve orta büyüklükteki pek çok şirketin fidye ödediğini duysak da siber güvenlik sigortası ihtiyacını anlatmakta zorlanıyoruz.
FERHAN ÖZAY AON TÜRKİYE EŞ CEO'SU
"VERİ ANALİTİĞİ ALANINDA FARK YARATIYORUZ"
BEŞ ANA KONU
AON, sigorta, reasürans, sağlık çözümleri, emeklilik ve veri analitiği olmak üzere beş ana konuya odaklanıyor. Fark yarattığımız alan ise veri analitiği.
Çözümlerimizi sigortalı lehine çevirmek için veriyi anlamlandırmak amacıyla özel çaba harcıyoruz. 2020 çok büyük projelerin hayata geçtiği bir yıl olmayabilir ancak brokerler özelinde muhtemelen kötü bir yıl olmayacak. Temkinli
KÂRLILIK İYİ DEĞİL
Sigorta sektörü prim üretiminde artış elde etse de kârlılıkta sınıfta kalıyor. TSB'nin verilerine göre, 2018'de hayat dışı branşlarda teknik kâr 3,4 milyar TL, finansal gelirler 5,6 milyar TL oldu.
Finansal gelirler olmasaydı sektör 2018'i zararla kapatacaktı. 2019 dokuz aylık dönemde ise sigorta şirketlerinin yangın sigortalarındaki primlerinin yüzde 65'ini reasürans şirketlerine devretmesi dikkatimizi çekti.
Bunun nedeni, bu alanda primin ağırlığını deprem sigortasının oluşturması ve deprem için kümül bir risk olması nedeniyle reasürans alınmasının gerekli olması.
YÜZDE 20 UYGULAMASI
Bireysel sigortalar hariç deprem hasarlarında sigortalının payı (koasürans) başlıklı bir uygulama var. Deprem olduğunda kurumların poliçeleri kapsamında hasarın yüzde 20'sini sigorta şirketi ödemiyor.
Oysa sigorta ve reasürans şirketleri bu payı temin etmeye hazır. Bu bir opsiyon olarak tüketicilere sunulmalı, bu rakama bir teminat verilmeli. Problemlerden biri de gelirlerin doğru kayıt altına alınmaması.
Bu, risk bilincinin eksikliğiyle sigorta sisteminin işleyişini güçleştiriyor. Bu arada kamu destekli alacak sigortası adında yeni çıkan bir ürün var. Bu çok önemli bir gelişme.
MURAT ÇİFTÇİ IBS SİGORTA VE REASÜRANS BROKERLİĞİ GENEL MÜDÜRÜ
"YENİ DÜZENLEMELER SEKTÖRÜ GELİŞTİRECEK"
AKFEN VE UNITED INSURANCE BROKERS ORTAKLIĞI
IBS, Türkiye piyasasında önemli bir yer edinmeyi başarmış 23 yıllık bir şirket.
Şirketimiz Akfen Holding ile Londra merkezli United Insurance Brokers'in ortaklığında kuruldu. 100 kişilik bir ekibiz. Kurumsal firmalarla çalışıyoruz.
Trafik, kasko tarafında yokuz. Özellikle reasürans know how'ının müşteriye avantaj sağlayabileceği altyapı projelerinde, savunma, havacılık gibi alanlarda hizmet veriyoruz.
SEKTÖRÜN POTANSİYELİ
Türkiye dünyanın 17'nci büyük ekonomisi ama sigorta prim üretimi sıralamasında 29'uncu sırada. Dünyada ortalama kişi başına 650 dolar prim üretimi varken Türkiye'de bu rakam 149 dolar seviyesinde. Sektörün ciddi anlamda büyüme potansiyeli var.
SDDK ve Türk Reasürans gibi yeni düzenlemelerle birlikte büyüme brokerlar tarafından gelebilir. Hükümetin 2 trilyon dolar GSYH hedefiyle 2023'te dünyanın 10'uncu büyük ekonomisi olması vizyonu, net bir şekilde sigortacılık sektörünü de olumlu etkiliyor.
SDDK LİG ATLATIR
Devlet özel sektörün taleplerini de dikkate alarak Avrupa Birliği (AB) ile daha elverişli bir uyum ve geçiş sağlamak adına yapısal reformlar yapıyor. Bu bağlamda, 18 Eylül 2019'da SDDK kuruldu.
Bundan böyle daha önce Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı'na yapılan ve sigorta alanına ilişkin mevzuattaki tüm atıflar SDDK'ya yapılacak. Türkiye'de finansal sistemin yapı taşlarının başında sigorta sektörü geliyor.
Büyüyen bir sigorta sektörü için SDDK'nın kuruluyor olması, aynen BDDK'nın varlığı ile birlikte bankacılık sektörünün geliştiği gibi, sigorta sektörünü farklı bir lige taşıyacak.
TürkRe ve SDDK gibi kurumların varlığı sektörün dinamizmini arttıracak, piyasaların beklenti ve ihtiyaçlarının giderilmesinde çok daha vizyonel aksiyonların alınmasına katkı sağlayacak.
2020'DE BÜYÜYECEK ALANLAR
2019'un geri kalan döneminde ve 2020'de finansal sigortalar, kefalet sigortaları, yönetici sorumluluk, tamamlayıcı sağlık sigortaları ve siber sigortaların daha fazla gündemde olmasını bekliyoruz.
Yeni değişecek olan ihtiyari deprem sigortası tarife ve talimatları neticesinde, yangın branşında belli bir oranda büyüme yaşanacağı öngörülüyor.
Yangın branşına bağlı veya tek başına sunulan sorumluluk sigortalarında gidilecek daha çok yolun olduğu aşikâr. Sorumluluk sigortaları bilinci toplumlarda tazminat hukukunun da gelişmesine bağlı olarak artabiliyor.
DİJİTALEŞME VE KÜRESEL ISINMA
Dijitalleşme sadece müşterilere yönelik bir kanal değil. Aynı zamanda sigorta şirketlerinin iş yapış şekilleri, iş süreçleri ve yönetim tarzlarında teknolojinin nimetlerinden faydalanarak daha verimli, kârlı ve çevik şirketler olmasını sağlıyor. Hem yurtdışı hem de yerli sigorta pazarımızda en son trend, önleyici sigorta ürünleri.
Bunun için IOT'den (Internet of Things - Nesnelerin İnterneti) faydalanılmaya başlandı. Siber sigortalar sadece Türkiye'de değil tüm dünyada en hızlı gelişmekte olan alan olarak karşımıza çıkıyor.
Dijitalleşen dünyada iş yapış tarzlarımızın değişmesi neticesinde artık operasyonel riskler siber riskler haline geliyor.
Son üç yıldır ülkemizde küresel ısınmanın neticeleri fazlasıyla gözleniyor. Bu nedenle doğal afetler büyük şehirlerimizde de çok sık bir biçimde karşımıza çıkıyor. Bu durum da sigorta şirketlerinin üstlendikleri hasar tazminat tutarlarını dikkat çekici ölçüde arttırıyor.
ELEKTRONİK POLİÇE
Elektronik belge uygulamalarında bütünlüğün sağlanması amacıyla hazırlanan vergi usul kanunu genel tebliği, 19 Ekim 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tebliğde sigorta ve emeklilik ve reasürans şirketleri ile sigorta, emeklilik aracılarının sigorta poliçelerini elektronik ortamda düzenlemesine olanak tanındı.
