Asgari ücret 2022 ne kadar oldu? AGİ kalktı mı? İşsizlik ödeneği ne kadar olacak? Asgari ücretin açıklanmasının ardından internette yanıtı çok arananlar arasında bu sorular da var. Asgari ücretle ilgili tüm merak edilenleri EY Türkiye Yardımcı Ortağı Hakkı Demirci yazdı.
2022 YILI ASGARİ ÜCRET VE SİGORTA PRİMİNE ESAS KAZANÇ TUTARLARI
2022 yılında uygulanacak olan asgari ücret tutarı, Asgari Ücret Tespit Komisyonunun 16 Aralık 2021 tarihli toplantısında belirlenmiş ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının (ÇSGB) internet sitesinden brüt 5.004,00 TL olarak duyurulmuştur.
Buna göre yeni asgari ücret günlük brüt 166,80.-TL, aylık brüt 5.004,00 TL, net ise 4.253,4.-TL olarak açıklamıştır. Asgari ücrete net ücret üzerinden %50.51, brüt olarak da %39,87 artış yapılmış olup, asgari ücret üzerindeki gelir ve damga vergisi de kaldırılmıştır.
Asgari Geçim İndirimi, personelin gelir vergisi ile doğrudan ilintilidir. AGİ ise gelir vergisinden mahsup edilmektedir. Gelir vergisi hesaplanmadığında mevcut mevzuata göre AGİ hesaplaması da olmayacaktır. Diğer çalışan kesimleri için AGİ listelerinin bakanlık tarafından yayımlanması beklenmektedir.
Çalışma hayatında pek çok parametre asgari ücret üzerinden belirlendiğinden, bu minvalde hesaplanan bazı tutarlar aşağıda belirtilmiştir.
1- 2022 YILI ASGARİ ÜCRET TUTARLARI (TL, AY)
| 2022 ASGARİ ÜCRET BRÜT | 5.004,00 TL |
| SGK Primi (%14) | 700,56TL |
| İşsizlik Primi (%1) | 50,04 TL |
| Kesintiler Toplamı | 750,60TL |
| 2022 ASGARİ ÜCRET NET | 4.253,40 TL |
| İŞVERENE MALİYETİ | |
| İşveren SGK Primi (%20.5) | 1.025,82 |
| İşveren SGK Teşvik (%5) | -250,20 |
| İşveren SGK Primi (%15.5) | 775,62TL |
| İşveren İşsizlik Sigorta Primi (%2) | 100,08TL |
| 2022 ASGARİ ÜCRET MALİYETİ | 5.879,70 TL |
2- 1 Ocak 2022 ve 31 Aralık 2022 tarihleri arasında uygulanacak sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerine esas günlük ve aylık kazançlarının alt ve üst sınırları
| Günlük kazanç alt sınırı | 166,80 TL |
| Aylık kazanç alt sınırı | 5.004,00 TL |
| Günlük kazanç üst sınırı | 1.251,00 TL |
| Aylık kazanç üst sınırı | 37,530,00 TL |
3- Prime esas kazançlardan istisna tutulacak yemek parası, çocuk zammı ve aile zammı (yardımı) tutarları
| Yemek parası (166,80 TL x % 6) | 10,01 TL (Günlük) |
| Çocuk zammı (5.004,00 TL x %2) | 100,08TL (Aylık) |
| Aile zammı/yardımı (5.004,00 TL x%10) | 500,40 TL (Aylık) |
4- 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında esas alınacak tutarlar ve ödenecek prim tutarı (askerlik-doğum)
5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar, başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, sigortalıların kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32’sidir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında hizmet borçlanılmasında, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı üzerinden ödenecek prim tutarı:
| Alt sınırı: 166,80 TL x % 32 | 53,38TL |
| Üst sınırı: 1.251,00 TL x %32 | 400,32TL |
Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, Kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerinin borçlandırılmasında 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından bu kişilerin genel sağlık sigortası prim borcu olması halinde % 32 oranı üzerinden, borç bulunmaması halinde ise % 20 oranı üzerinden hesaplama yapılacaktır.
Söz konusu kişilerin borçlanacakları her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı üzerinden ödenecek prim tutarı:
| Alt sınırı:166,80 TL x % 20 | 33,36TL |
| Üst sınırı:1.251,00 x % 20 | 250,2TL |
5- 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılmasına esas tutarlar ve ödenecek prim tutarı
Yurt dışı borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, başvuru sahiplerince belirlenecek günlük kazancın % 45 'i dir.
Buna göre, yurtdışı borçlanmalarında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı üzerinden ödenecek prim tutarı:
| Alt sınırı: 166,80 TL x % 45 | 75,06 TL |
| Üst sınırı:1.251,00 TL x %45 | 562,95TL |
6- SGK İdari para cezaları
5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere, aynı Kanunun 102. maddesi gereğince, fiil tarihinde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen aylık asgari ücret dikkate alınarak idari para cezası uygulanmaktadır. Buna göre, 1/1/2022 ila 31/12/2022 tarihleri arasında işlenen fiiller için uygulanacak idari para cezaları 5.004,00 TL asgari ücret esas alınarak uygulanacaktır.
7- Kıdem Tazminatı tutarı
01.01.2022 tarihinden itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının alt sınırı brüt asgari ücret olup, 5.004 TL olarak belirlenmiştir. Asgari ücretin yıllık tavan tutarı ise 2022 yılı için T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından ilan edilecektir (Mevcut durumda 2021 yılı ikinci yarısı için tavan tutar 8.284,51 TL olarak uygulanmaktadır).
8- İşsizlik Ödeneği Miktarı
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi (binde 7.59) hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
