2015 yılında Mısır’dan ithal ettiği 37 mango fidanıyla yola çıkan Ezici, “Başta mango olmak üzere 42 çeşit tropikal meyvenin üretimini ve e-ticaretten yoğun satış yapıyorum” diyor.
Kasım 2024 Kobi Girişim dergisinden
Girişimci Mustafa Ezici aslen Gaziantep Nizipli. Zeytinyağı üreticisi bir ailede büyüyen Ezici, zaman içinde tavukçuluk hammaddesi ticaretine ve Atık bitkisel yağdan biodizel işlerine soyunuyor. Ancak 2015 yılında çok farklı bir alanda girişimcilik yolculuğuna çıkıyor. Yeni işini kurmasında ise çıktığı seyahatlerin etkisi oluyor. Hikayesini, “Seyahat etmeyi çok severim. Hayatım boyunca 50’yi aşkın ülke gezdim. Sadece Güney Afrika’ya 20 kez gidiyor. Bu ziyaretleri sırasında da tropikal meyvelere olan ilgim arttı. Bu ürünleri Türkiye’de üretmeye karar verdim. Şirketimi kurup, Antalya Manavgat ve Alanya’da 20 yıllığına kiraladığı seralarda Mısır’dan ithal ettiğim bahce tesisi amaçlı mango fidanıyla üretime başladım” diye anlatan Sera Tropikal Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ezici, ilk olarak Mısır’dan 37 mango fidanı getirerek sektöre giriş yapıyor. Antalya’nın Manavgat ve Alanya ilçelerinde mango yetiştiriciliğine başlayan ve işin AR-GE çalışmalarına da bu süreçte start veren Ezici, daha sonra 54 bin mango fidesi ithal ederek üretimini artırıyor. Bugün gelinen noktada ise 50 dönüm arazide 16 bin 700 ağaçla mango üretimi gerçekleştiriyor. Instagram’daki @alanya_mangosu adresinden satış yaptığını söyleyen Ezici, “Günde 100-120 kargo çıkarıyorum. Başta İstanbul, İzmir, Ankara olmak üzere Türkiye’nin her yerine ürün gönderimi yapıyoruz. En geç 48 saatte teslimatımız söz konusu” diyor.
“Dönümde minimum 300 bin TL kazandırıyor”
“Mango için önemli bir yatırım aracı demek yanlış olmaz. Bu iş ömürlük bir iş diyebilirim. 20 yıl kiralamalarla kendime seralar kuruyorum. Yatırımın geri dönüşü 3 yıl gibi kısa bir süre. Bir dönüme 167 tane mango dikerseniz, meyveleriniz 3’üncü yaşına geldiğinde hasata başlarsınız. Dönümde minimum 300 Bin TL kazanırsınız.”
1 milyon dolarlık yatırım
Başka mango olmak üzere ejder meyvesi, papaya, avokado ve çekirdeksiz nara kadar 42 çeşit tropikal meyvenin satışını yapan Ezici, bu alana bugüne kadar 1 milyon dolarlık yatırım yapmış durumda. Türkiye'de özellikle mango yetiştirilmesinin kendi girişimiyle başladığına vurgu yapan Ezici, şunları anlatıyor: “Kendi mahsullerimiz dışındaki tropikal meyveleri üreticilerden alıp direk satışını yapıyoruz. Ülkemizde bu alanın gelişmesine öncülük ettim. Muzun öne çıktığı bölgemizde artık tropikal meyveler de yetiştirilir durumda. Şu anda 150’e yakın çiftçi mango üretiyor. Bu konuda danışmanlık ve fide tedariği de yapıyorum. Mango yetiştiriciliği hakkında yanlış bilgiler var. Özellikle bu ürünün muz kadar çok su tüketmediğini söylemek isterim. Mango ağacı yazın dört-beş, kışın 15 günde bir sulanıyor.”
En büyük alıcı Avrupa ülkeleri
Hindistan, Pakistan, Brezilya, Japonya gibi pek çok ülkede mango üretiliyor. Mangonun dünyadaki üretim miktarı ise 46 milyon ton. 650 bin tonluk ithalat rakamıyla Avrupa mango tüketimi başı çekiyor. Rusya ve Arap ülkelerinde de yoğun olarak tüketilen bu meyvenin ABD’de yapılan son anketlerde ‘tüm zamanların en iyi meyvesi’ seçildiğinin altını çizen Ezici, “Türk halkının da bu meyveyi sevdiğini görüyoruz. Bizim damak tadımıza uygun bir meyve. Parakende kilosu 250 TL’den sattığımız bu ürüne olan ilgiden memnunuz” diye ekliyor.
İhracat potansiyeli 1 milyar dolar
Ezici’nin verdiği bilgilere göre Türkiye’de seralarda Hatay’dan İzmir’e kadar mango üretimi yapılabilir. Mangodan 3’üncü yaşındayken 5 kg, 4- 5 yaşındayken 40 kg ve 8 – 10 yaşındayken 50 kg ürün almanın mümkün olduğunu da söyleyen Ezici, şöyle devam ediyor: “Türkiye’de mango hasadı ağustos- aralık ayında yapılıyor. Türkiye’de toplamda 2026 yılında bin ton mango üretimi bekleniyor. Mango, muzun 10 katı, avokadonun ise 5 katı katma değer sağlıyor. Bu sektör desteklenir ve geliştirilirse Akdeniz tarımının kaderini değiştirebilir. Mango ve tropik meyveler üreterek yılda 1 milyar dolarlık ihracat yapabiliriz.”
“Dünyada ilk 10’a girebiliriz”
Bir dönüm seraya 200 - 250 tane mango ağacı dikiliyor. Bu ağaçlar 3 yaşındayken, bir dönümde yılda en az 4 ton mango veriyor. Türkiye’de mango üretiminin artması halinde birçok ülkenin Türkiye’de üretilen meyvenin lezzet ve fiyatıyla rekabet edemeyeceğini vurgulayan Ezici, şunları anlatıyor: “Avrupa, mango ithalatının 132 bin tonunu Brezilya’dan, 55 bin tonu Güneydoğu Asya’dan 19 - 35 günde karşılıyor. Türkiye’de üretilen mangolar, karayoluyla 3 - 4 günde Avrupa’ya, 3 saat uçuş mesafesinde 80 ülkeye ulaşabilir. Mangonun ihracattaki kilogram birim değeri daha yüksek. Mangoyu Avrupa ve Rusya’ya ağustos - aralık döneminde ihraç edebiliriz. 20 yıl içinde de dünyada mango üretiminde ilk 10 üretici ülke sıralamasına girebiliriz. Mango ağacının ataları zaten Doğu Akdeniz’den türemiş. Mango ağacı antep fıstığı familyasından. Bu ağaç tam 300 yıl yaşıyor.”
Kimyasaldan uzak duruyor
Türkiye’de tarım sektörünün en büyük sorununun kimyasal kalıntı (pestisit) olduğuna da dikkat çeken Ezici, üretim süreçlerinde asla kimyasal kullanmadıklarının altını çiziyor. İnsan sağlığını tehlikeye sokan pestisit konusunda son derece hassas olduklarına değinen Ezici, şöyle devam ediyor: “Tarımsal üretimde mutlaka zararlı haşereler oluyor. Ancak biz bu sorunları doğal içeriklerle çözmeye çalışıyoruz. Burma, Hindistan ve Sri Lanka’daki tropikal ormanlara özgü neem ağacının tohumlarından elde edilen doğal neem yağını haşerelerle mücadelede kullanıyoruz. Şimdilerde ise yine doğal içerikli bir ürün olan odun sirkesini araştırıyoruz.”
“Japonya’ya bile satabiliriz”
“Japonlar ‘Miyazaki’ diye bir mango üretiyorlar. İrvin cinsi Tanesini 70 ile 200 dolar arasında satıyorlar. Japonlar, ocak ayından haziran ayına kadar mango üretiyor. O dönemden sonra mango yok. Biz burada butik mango üretip dalında olan mangoyu Japonya’ya bile göndeririz.”
