2024 güneşte rekorların kırıldığı yıl oldu

2023 yılının Temmuz ayında ulaşılan güneş enerjisinden en yüksek aylık elektrik üretimi 2024’te Nisan ayında aşılırken, bu rekor üst üste üç ay boyunca (Nisan, Mayıs, Haziran) yenilendi. Güneş enerjisinin artan üretimi ile toplam elektrik üretimi içerisindeki payı Haziran’da yüzde 11’e ulaşarak tarihi yüksek seviyeye erişti.

Dahası 16 Haziran 2024 günü güneş enerjisi, Türkiye’nin elektrik üretiminin yüzde 46’sını (2023 rekoru yüzde 36) karşılayarak saatlik bazda rekor kırdı. Aynı gün günlük bazda yüzde 17 (2023 rekoru yüzde 13) seviyesini aşan güneş günlük rekorunu da tazelemiş oldu.
Ember analisti Bahadır Sercan Gümüş, “Türkiye’nin yüksek potansiyeli ve enerji depolama sistemlerinin entegrasyonu ile güneş enerjisi, enerji güvenliğini sağlamada ve temiz enerji dönüşümünü hızlandırmada öncü rol oynamaya devam edecektir” değerlendirmesinde bulundu. 

PUANT TALEP

EMBER yayınlanan analizinde, maksimum elektrik talebinin (puant talep) gerçekleştiği saatlerde, güneş enerjisinin elektrik sistemine katkısını da inceledi. Çalışma, Türkiye'nin güneş enerjisi üretiminin 2024 yılında 2023’e göre yüzde 40’tan fazla artış gösterdiğini, puant elektrik talebindeki artışının üçte ikisini karşıladığını ve puantın gerçekleştiği 2024’ün Temmuz ayında 10 milyonun üzerinde kişiye enerji sağladığını ortaya koyuyor.

Bahadır Sercan Gümüş analizdeki bulguları, “Güneş enerjisinin puant talebi karşılamadaki oranı 2017'den bu yana yedi kat arttı. Bu durum, enerji arz güvenliğinin sağlanmasında ve fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılmasında güneş enerjisinin dönüştürücü potansiyelini ortaya koyuyor” şeklinde yorumladı. 

Güneş enerjisi Türkiye’nin elektrik talebini karşılama konusunda giderek daha büyük bir rol oynuyor. 2019 yılından bu yana güneş enerjisi, puant elektrik talep artışının yüzde 70’ini karşıladı. 2017’de yalnızca yüzde 2,5 olan güneş enerjisinin saatlik puant elektrik talebini karşılama oranı, 2024’te yüzde 18’e yükselerek bu alanda yeni bir rekora imza attı. Güneş enerjisindeki bu hızlı artış çevresel faydalar sağlamanın yanı sıra, Türkiye’nin 16 GW’lık fosil yakıtlı santral yatırımından da kaçınmasını sağladı ve fosil yakıt bağımlılığına bağlı maliyetleri azalttı.

GÜNEŞ KRİTİK ÇÖZÜM SUNDU

2024 yılında ortalamadan daha sıcak geçen yaz ayları nedeniyle 81 ilin 74’ünde soğutma ihtiyacı arttı ve bu durum elektrik talebini rekor seviyeye çıkardı. Soğutma ihtiyacının temel göstergelerinden olan soğutma gün dereceleri (CDD) beş yıllık ortalamaya göre Haziran ayında üç kat, Temmuz ayında ise yüzde 50 artış gösterdi. Bu durum Temmuz 2024’te saatlik puant elektrik talebinde yüzde 6,9’luk bir artışa yol açarak talebi 58 GWh ile tarihi zirveye taşıdı. Ancak güneş enerjisi, bu artışın büyük bir bölümünü sürdürülebilir bir şekilde karşılayarak kritik bir çözüm sundu. Güneş enerjisinin üretimi, günün en sıcak saatlerinde en yüksek seviyelere ulaşarak soğutma ihtiyacından doğan elektrik talep artışının karşılanmasında doğrudan katkı sundu.

DAHA FAZLASI YAPILABİLİR

Türkiye’nin yüksek güneş enerjisi potansiyeli, güneşin puant talebi karşılama kapasitesini daha da artırabilir. 120 GW’ın üzerinde çatı tipi güneş enerjisi potansiyeli ve depolama sistemleri için iddialı planları olan Türkiye, yenilenebilir enerji portföyünü daha da genişletmek için gereken tüm imkanlara sahip. Bu potansiyelin hayata geçirilmesi, gelecekte puant talebin karşılanmasında güneş enerjisinin daha büyük bir rol oynamasını sağlayabilir. Böylelikle şebeke istikrarını güçlendirebilir, şebeke işletme maliyetleri düşürebilir ve fosil yakıtlara bağımlılık azaltabilir.