Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde vatandaşın tüketimi ve ihracattaki hızlı artış ile yüzde 7,4 büyüdü. İlk çeyrekte yüzde 7,2 büyüyen ekonomi, ikinci çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre oluşan baz etkisi ile yüzde 21,7 büyüyerek önemli bir başarıya imza atmıştı.
Üçüncü çeyrekte de büyüme performansını devam ettiren Türkiye'nin 2021'in tamamını yüzde 10'a yakın bir büyüme ile kapatması bekleniyor.
Son açıklanan üçüncü çeyrek büyümesine bakıldığında, tarım sektörünün yüzde 5,9 oranında daralırken sanayi sektörünün yüzde 10 ve hizmetler sektörünün inşaat dâhil yüzde 12,5 oranında büyüme kaydetmesi dikkat çekti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH büyüme oranı yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 2,7 olarak gerçekleşirken, söz konusu dönemde toplam sabit sermaye yatırımları yüzde 2,4 oranında azaldı.
Aynı dönemde özel tüketim ve kamu tüketimi harcamaları sırasıyla yüzde 9,1 ve yüzde 9,6 oranlarında arttı. Net ihracatın büyümeye katkısı ise 6,8 puan olarak gerçekleşti.
HÜKÜMETİN HEDEFİ YÜZDE 5
2022 yılı içinse Orta Vadeli Program'a (OVP) göre, hükümetin büyüme hedefi yüzde 5 olarak açıklandı. Ekonomi yönetimi bu yüzde 5'lik büyümeye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı "düşük faiz-yüksek ihracat" modeli ile hazırlanıyor.
TCMB'nin son beklenti anketine göre, 2022 büyümesinin yüzde 4,1 seviyesinde olacağı öngörülüyor. Uluslararası kurumlar da Türkiye'nin 2022 büyümesinin yüzde 3-4 bandında gerçekleşmesini bekliyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Türkiye'nin 2022'de yüzde 3,3 büyüyeceği tahmininde bulunurken, Avrupa Komisyonu ise Türkiye'nin 2022'de yüzde 4 büyümesini bekliyor.
MALİYETLER ARTIYOR
Aralık ayı içerisinde yaşanan kur fırtınası ve yükselen enflasyon ortamında, 2022'nin ilk yarısında büyüme performansı olumlu seyretse bile, yılın sonlarına doğru büyümede ciddi bir fren olma ihtimali hiç de az değil.
Zira özellikle enflasyonda yüzde 50'lerin görülmesinin beklendiği ilk çeyrek sonrasında, iç talepte ciddi bir yavaşlama da görülmeye başlanacak.
Sanayi üretimi de yüksek kur ve artan istihdam ve enerji maliyetleri dolayısıyla istenen performansı göstermeyebilir.
Bu noktada 2022 büyümesi için asıl itici gücün turizm ve ihracattan gelmesi beklenebilir. Ancak son dönemde konuştuğumuz ihracatçılar, artan maliyetlerin ihracatta arzu edilen büyümenin önündeki en büyük engel olduğu görüşünde.
