Orjinal Link:
https://www.kap.org.tr/Bildirim/1397817Dosyalar:
Sürdürülebilirlik Uyum Raporu | 2025-02-28 |
İlke-Uyum Konusu | |
İlke-Uyum Konusu | |
A. GENEL İLKELER | |
A1. Strateji, Politika ve Hedefler | |
A1.1. Ortaklık yönetim kurulu tarafından öncelikli çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim (ÇSY) konuları, riskleri ve fırsatları belirlenmiştir. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 30)https://www.otokar.com.tr/getmedia/47eb9cea-1c36-49b7-84b9-d95db4985b5c/otokar-sr-tr-2023-1 |
A1.1. Ortaklık yönetim kurulu tarafından ÇSY politikaları (Örn: Çevre Politikası, Enerji Politikası, İnsan Hakları ve Çalışan Politikası vb.) oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/ sustainability/sustainability |
A1.2. ÇSY politikaları kapsamında belirlenen kısa ve uzun vadeli hedefler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p.92) |
A2. Uygulama/İzleme | |
A2.1. ÇSY politikalarının yürütülmesinden sorumlu komiteler ve/veya birimler ile ÇSY konularıyla ilgili ortaklıktaki en üst düzey sorumlular ve görevleri belirlenerek kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (p. 56-65)Sustainability Report (p. 30)https://www.otokar.com.tr/getmedia/47eb9cea-1c36-49b7-84b9- d95db4985b5c/otokar-sr-tr-2023-1 |
A2.1. Sorumlu komite ve/veya birim tarafından, politikalar kapsamında gerçekleştirilen faaliyetler yıl içinde en az bir kez yönetim kuruluna raporlanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p.18,19,31https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A2.2. ÇSY hedefleri doğrultusunda uygulama ve eylem planları oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability SectionSustainability Report (p. 30)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A2.3. ÇSY Kilit Performans Göstergeleri (KPG) ile söz konusu göstergelere yıllar bazında ulaşma düzeyi kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section Sustainability Report (pp. 56-65)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A2.4. İş süreçlerine veya ürün ve hizmetlere yönelik sürdürülebilirlik performansını iyileştirici faaliyetler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability SectionSustainability Report (p. 10)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A3. Raporlama | |
A3.1. Faaliyet raporlarında ortaklığın sürdürülebilirlik performansına, hedeflerine ve eylemlerine ilişkin bilgi anlaşılabilir, doğru ve yeterli bir şekilde verilmiştir. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 31)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A3.2. Ortaklık tarafından, faaliyetlerinin Birleşmiş Milletler (BM) 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından hangileri ile ilişkili olduğuna ilişkin bilgi kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 34)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
A3.3. ÇSY konularında aleyhte açılan ve/veya sonuçlanan, ÇSY politikaları açısından önemli nitelikteki ve/veya faaliyetleri önemli ölçüde etkileyecek davalar kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Legal Disclosures Consolidated Financial Statements (pp. 114-118) |
A4. Doğrulama | |
A4.1. Ortaklığın ÇSY Kilit Performans ölçümleri bağımsız üçüncü tarafça doğrulanmış ve kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B. ÇEVRESEL İLKELER | |
B1. Ortaklık, çevre yönetimi alanındaki politika ve uygulamalarını, eylem planlarını, çevresel yönetim sistemlerini (ISO 14001 standardı ile bilinmektedir) ve programlarını kamuya açıklamıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 70)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9- 698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1https://www.otokar.com.tr/ sustainability/sustainability |
B2. Çevre yönetimine ilişkin bilgilerin verilmesinde hazırlanan çevresel raporlara ilişkin olarak raporun kapsamı, raporlama dönemi, raporlama tarihi, raporlama koşulları ile ilgili kısıtlar kamuya açıklanmıştır. | Sustainability Report (pp. 70-76)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9- 698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
B4. Menfaat sahipleri (Yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve çalışanlar gibi) bazında performans teşvik sistemleri kapsamında ödüllendirme kriterlerine dahil edilen çevresel hedefler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 33)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
B5. Öncelikli olarak belirlenen çevresel sorunların iş hedeflerine ve stratejilerine nasıl entegre edildiği kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 30)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
B7. Operasyon süreci dahil ortaklık değer zinciri boyunca tedarikçi ve müşterileri de kapsayacak şekilde çevresel konuların nasıl yönetildiği, iş hedeflerine ve stratejilere nasıl entegre edildiği kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 28-44-45)https://www.otokar.com.tr/getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976-96e9-698e055b5c98/otokar-sr-en-2023-1 |
B8. Çevre konusunda ilgili kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarının politika oluşturma süreçlerine dahil olunup olunmadığı ve bu kurum ve kuruluşlarla yapılan iş birlikleri kamuya açıklanmıştır. | Annual Report SustainabilitySection (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 32-71)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B9. Çevresel göstergeler (Sera gazı emisyonları (Kapsam-1 (Doğrudan), Kapsam-2 (Enerji dolaylı), Kapsam-3 (Diğer dolaylı), hava kalitesi, enerji yönetimi, su ve atık su yönetimi, atık yönetimi, biyoçeşitlilik etkileri)) ışığında çevresel etkileri ile ilgili bilgileri dönemsel olarak karşılaştırılabilir bir şekilde kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 33)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B10. Verileri toplamak ve hesaplamak için kullanılan standart, protokol, metodoloji ve baz yıl ayrıntıları kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 3)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B11. Önceki yıllarla karşılaştırmalı olarak rapor yılı için çevresel göstergelerinin artış veya azalışı kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (pp. 70-76)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B12. Çevresel etkilerini azaltmak için kısa ve uzun vadeli hedefler belirlenmiş, bu hedefler ve geçmiş yıllarda belirlenen hedeflere göre ilerleme durumu kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B13. İklim krizi ile mücadele stratejisi oluşturulmuş ve planlanan eylemler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 73)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B14. Ürünler ve/veya hizmetlerin çevreye potansiyel olumsuz etkisini önlemek veya bu etkileri minimuma indirmek amacıyla program ya da prosedürler oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 8-11)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B14. Üçüncü tarafların (örn. tedarikçi, alt yüklenici, bayi vb.) sera gazı emisyon miktarlarında azaltım sağlamaya yönelik aksiyonlar alınmış ve bu aksiyonlar kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (pp. 70-76)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B15. Çevresel etkileri azaltmaya yönelik girişim ve projelerin sağladığı çevresel fayda/kazanç ve maliyet tasarrufları kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B16. Enerji tüketimi (doğal gaz, motorin, benzin, LPG, kömür, elektrik, ısıtma, soğutma vb.) verileri Kapsam-1 ve Kapsam-2 olarak kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (pp. 72-74)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B17. Raporlama yılında üretilen elektrik, ısı, buhar ve soğutma hakkında kamuya açıklama yapılmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 74)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B18. Yenilenebilir enerji kullanımının artırılması, sıfır veya düşük karbonlu elektriğe geçiş konusunda çalışmalar yapılmış ve kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 74)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B19. Yenilenebilir enerji üretim ve kullanım verileri kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p.74)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B20. Enerji verimliliği projeleri yapılmış ve enerji verimliliği projeleri sayesinde elde edilen enerji tüketim ve emisyon azaltım miktarı kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 74)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B21. Su tüketimi, varsa yer altından veya yer üstünden çekilen, geri dönüştürülen ve deşarj edilen su miktarları, kaynakları ve prosedürleri kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 76)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
B22. Operasyonlar veya faaliyetlerinin herhangi bir karbon fiyatlandırma sistemine (Emisyon Ticaret Sistemi, Cap & Trade veya Karbon Vergisi) dâhil olup olmadığı kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B23. Raporlama döneminde biriken veya satın alınan karbon kredisi bilgisi kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B24. Ortaklık içerisinde karbon fiyatlandırması uygulanıyor ise ayrıntıları kamuya açıklanmıştır. | Annual Report, Declaration of Compliance with Sustainability Principles (p. 92) |
B25. Ortaklığın çevresel bilgilerini açıkladığı platformlar kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 31, 70)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C. SOSYAL İLKELER | |
C1. İnsan Hakları ve Çalışan Hakları | |
C1.1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Türkiye’nin onayladığı ILO Sözleşmeleri ve diğer ilgili mevzuatı kapsayacak şekilde Kurumsal İnsan Hakları ve Çalışan Hakları Politikası oluşturulmuş, politikanın uygulanmasıyla ilgili sorumlular belirlenmiş ve politika ile sorumlular kamuya açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/code- of-ethics-and-compliance-policies/ code-of-ethics-and-compliance- policies |
C1.2. Tedarik ve değer zinciri etkileri de gözetilerek adil iş gücü, çalışma standartlarının iyileştirilmesi, kadın istihdamı ve kapsayıcılık konularına (cinsiyet, ırk, din, dil, medeni durum, etnik kimlik, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, ailevi sorumluluklar, sendikal faaliyetler, siyasi görüş, engellilik, sosyal ve kültürel farklılıklar vb. konularda ayrım yapılmaması gibi) çalışan haklarına ilişkin politikasında yer verilmiştir. | https://www.otokar.com.tr/code- of-ethics-and-compliance-policies/ code-of-ethics-and-compliance- policies |
C1.3. Belirli ekonomik, çevresel, toplumsal faktörlere duyarlı kesimlerin (düşük gelirli kesimler, kadınlar vb.) veya azınlık haklarının/fırsat eşitliğinin gözetilmesi konusunda değer zinciri boyunca alınan önlemler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (pp. 27, 55,59)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1https://www.otokar.com.tr/ getmedia/10e527b4-289a-47e0- b7da-f3a4eb1ec4db/otokar-supply- chain-compliance-policy-2024https://www.otokar.com.tr/code- of-ethics-and-compliance-policies/ code-of-ethics-and-compliance- policies |
C1.4. Ayrımcılığı, eşitsizliği, insan hakları ihlallerini, zorla çalıştırmayı ve çocuk işçi çalıştırılmasını önleyici ve düzeltici uygulamalara ilişkin gelişmeler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 26, 27,28, 55, 67)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1https://www.otokar.com.tr/code- of-ethics-and-compliance-policies/ code-of-ethics-and-compliance- policieshttps://www.otokar.com.tr/ getmedia/10e527b4-289a-47e0- b7da-f3a4eb1ec4db/otokar-supply- chain-compliance-policy-2024 |
C1.5. Çalışanlara yapılan yatırım (eğitim, gelişim politikaları), tazminat, tanınan yan haklar, sendikalaşma hakkı, iş/hayat dengesi çözümleri ve yetenek yönetim konularına çalışan haklarına ilişkin politikasında yer verilmiştir. | www.otokar.com.tr/ surdurulebilirlik/ www.otokar.com.tr/https:// www.otokar.com.tr/code-of- ethics-and-compliance-policies/ code-of-ethics-and-compliance- policieshttps://www.otokar.com.tr/ getmedia/fe936da4-d85c-4925- 928a-310a8cebe7a1/otokar- human-rights-policy-2024 |
C1.5. Çalışan şikâyetleri ve anlaşmazlıkların çözümüne ilişkin mekanizmalar oluşturularak uyuşmazlık çözüm süreçleri belirlenmiştir. | www.otokar.com.tr/surdurulebilirlik/https://www.otokar.com.tr/ code-of-ethics-and-compliance- policies/code-of-ethics-and- compliance-policies |
C1.5. Çalışan memnuniyetinin sağlanmasına yönelik olarak raporlanan dönem içinde yapılan faaliyetler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Human Resources Section (pp.66-67) Sustainability Report (p. 55)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1https://www.otokar.com.tr/ code-of-ethics-and-compliance- policies/code-of-ethics-and- compliance-policies |
C1.6. İş sağlığı ve güvenliği politikaları oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/ sustainability/occupational- health-and-safety-policySustainability Report (p. 63) https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C1.6. İş kazalarını önleme ve sağlığın korunması amacıyla alınan önlemler ve kaza istatistikleri kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 63)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C1.7. Kişisel verilerin korunması ve veri güvenliği politikaları oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/ code-of-ethics-and-compliance- policies/code-of-ethics-and- compliance-policies |
C1.8. Etik politikası oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/ code-of-ethics-and-compliance- policies/code-of-ethics-and- compliance-policies |
C1.9. Toplumsal yatırım, sosyal sorumluluk, finansal kapsayıcılık ve finansmana erişim kapsamındaki çalışmalar açıklanmıştır. | https://www.otokar.com.tr/ getmedia/56472490-c34a- 4aa5-8832-24a9d3c7bee0/ otokar_toplumsal-yatirim- politikasi-28092021 |
C1.10. Çalışanlara ÇSY politikaları ve uygulamaları konusunda bilgilendirme toplantıları ve eğitim programları düzenlenmiştir. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 63)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C2. Paydaşlar, Uluslararası Standartlar ve İnisiyatifler | |
C2.1. Müşteri şikâyetlerinin yönetimi ve çözümüne ilişkin müşteri memnuniyeti politikası düzenlenmiş ve kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 51)https://www.otokar.com.tr/surdurulebilirlik/musteri- memnuniyeti-politikasihttps://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C2.2. Paydaşlarla yürütülen iletişim (hangi paydaş, konu ve sıklık) hakkında bilgiler kamuya açıklanmıştır. | Sustainability Report (p. 31)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C2.3. Raporlamalarda benimsenen uluslararası raporlama standartları açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 3)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C2.4. Sürdürülebilirlik ile ilgili benimsenen prensipler, imzacı veya üye olunan uluslararası kuruluş, komite ve ilkeler kamuya açıklanmıştır. | Annual Report Sustainability Section (p. 56-65)Sustainabpility Report (p. 32-71)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
C2.5. Borsa İstanbul’un ve/veya uluslararası endeks sağlayıcıların sürdürülebilirlik endekslerinde yer almak için geliştirmelerde bulunulmuş, çalışmalar yürütülmüştür. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 8)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
D. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ | |
D1. Sürdürülebilirlik alanındaki tedbirler ve stratejilerin belirlenmesinde menfaat sahiplerinin görüşlerine başvurulmuştur. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (p. 30)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
D2. Sosyal sorumluluk projeleri, farkındalık etkinlikleri ve eğitimler ile sürdürülebilirlik konusu ve bunun önemi hakkında farkındalığın artırılması konusunda çalışmalar yapılmıştır. | Annual Report Sustainability Section (pp. 56-65)Sustainability Report (pp.47-50)https://www.otokar.com.tr/ getmedia/7cddc2a9-7ff1-4976- 96e9-698e055b5c98/otokar-sr- en-2023-1 |
BIST'te yer alan şirketler ile ilgili KAP gelişmelerini, KAP haberlerini bu sayfadan takip edebilirsiniz. Datalar Matriks'ten alınmakta ve gecikmeli olarak sayfalara yansımaktadır. Sayfadaki içerikler bilgilendirme amacı taşır, yatırım tavsiyesi değildir.
KAP NEDİR?
KAP, yani Kamuyu Aydınlatma Platformu sermaye piyasası ve Borsa mevzuatı uyarınca kamuya açıklanması gerekli bildirimlerin iletildiği ve kamuya duyurulduğu elektronik sistemdir.