Hard Fork ve Soft Fork Nedir? Ne anlama geliyor?
Ekonomi Terimleri Sözlüğü'nün bu maddesinde özellikle kripto para ilgisinin artmasıyla beraber gündeme gelen hard fork ve soft fork terimleri var. Peki, hard fork nedir? Soft fork nedir? Ne anlama geliyorlar? Gelin bu terimlerin anlamlarına birlikte bakalım.
HARD FORK NEDİR?
Öncelikle Hard Fork nedir? Kripto para çeşitlerinin temelinde blockchain adı verilen blok zinciri bulunur. Hard fork bir blok zinciri üzerinden sert çatallanma yöntemi de denen bir yöntem ile ayrılır ve blok zinciri içerisinde bulunan geçersiz blokları ve işlemleri geçerli hale getirerek yeni bir sistem oluşturulmasıdır. Hard fork, blockchain ağında bulunan eski versiyonların yeni versiyonlar tarafından kabul edilmesi sonucu oluşur ve bu hareket sistemde kalıcı değişiklikler yaratır. Blok zincirinde bulunan kodlara yeni bir kural eklemek zincirde çatallanma oluşmasına neden olur ve bu çatalda 2 farklı yol oluşur. Sistemsel oluşan yeni yol yükseltilen blok zinciri içerisinde kalırken diğer sistemsel yol ise eski blok zinciri içerisinde kalır.
Oldukça radikal olan bu değişime hard fork denirken, bu değişim içerisinde yer alan kullanıcılar ve sistem de protokol yazılımın en güncel versiyonu kabul edilir. Blockchain sisteminde bulunan kod üzerine yeni bir kural konularak çatallanma oluşturulur ve sistem birbirinden tamamen bağımsız çalışır ve böylece hali hazırda var olan coinden altcoin oluşturulur. Hard fork sisteminde oluşturulan 2 farklı blok zinciri birbiriyle ortak da hareket edebilir veya bir blok diğerinden tamamen bağımsız da çalışabilir.
SOFT FORK NEDİR?
Peki, soft fork nedir? Blockchain teknolojisi içerisinde yer alan ve daha önce geçerli olan blokların protokol yazılımındaki değişimlerle geçersiz hale gelmesi soft fork oluşmasına neden olur. Yeni gelen kuralları takip etmeyen ve ihlal eden bloklar sistemden çıkarılır ve soft fork gerçekleştirilir. Eski blok zincirinde bulunan bloklara yeni kurallar soft fork sisteminde eklenir ve bloklar eski ve yeni kurallara uyar. Blok zincirinde bir soft fork oluştuğunda, kripto para biriminin ağında bulunan bilgisayarlar yeni işlemleri geçerli sayar. Ancak, çıkarılan bloklar ağda bulunan bilgisayarlar tarafından geçersiz sayılır.
Yeni işlemlerin ve blokların geçerli sayılması için kripto para ağında bulunan kullanıcıların çoğunluğunun onayı gerekir. Mining yapan kullanıcıların çoğunluğu zincirde bulunan kuralları onayladığında soft fork oluşur. Eğer ki herhangi bir sapma olursa ve kullanıcı çoğunluğu olmazsa soft fork hard fork’a dönüşebilir. Ayrıca soft fork hard fork yapılmadan tersine çevrilemez.
HARD FORK ÖRNEKLERİ NELERDİR?
Hard Fork denince kullanıcıların aklına ilk hard fork örneği Bitcoin Cash gelir. 2017 yılında Bitcoin protokol yazılımının yeni sürümüne yükseltilmeyen düğümleri, birtakım işlemleri onaylar ancak işlemler geçersiz sayılır ve yeni bir blok zincir oluşturulur. Bitcoin Cash adı ile oluşturulan bu blokta orijinalinden daha yüksek işlem hızı mevcuttur ve bu para birimi daha az merkeziyetsiz olması ile dikkat çeker. Hard fork yapıldıktan sonra ise Bitcoin Cash yeni bir para birimi olarak kripto para piyasasında hızlı yükselişini sürdürmeye devam eder.
Sanal Bitcoin cüzdanına sahip her kullanıcı da Bitcoin cüzdan tutarı kadar Bitcoin Cash sahibi olarak, kripto para piyasasında 2 farklı kanalda işlem yapmayı sürdürür. Bir diğer hard fork örneği ise Ethereum blok zinciri üzerinden oluşturularak kullanıcılar ile buluşur. The DAO olarak adlandırılan bu hard fork Ethereum blok zincirine bağlı bir akıllı sözleşmedir. DAO tokenleri merkeziyetsiz bir şekilde kullanıcılara sunularak büyük yatırımlar hedeflenirken DAO’ya siber saldırı gerçekleştirilerek yatırımların büyük oranı sistemden çekilir. Bunun sonucunda Ethereum hard fork sistemi ile ikiye bölünür ve saldırıya uğrayan blok zincirine Ethereum Blockchain denir. Zincirdeki diğer kripto para birimi de Ethereum Classics adı ile kullanıcıların kullanımına devam eder. Ethereum kullanıcıları Dao saldırısını da soft fork yöntemi ile çözüme kavuştururken hard fork örneklerini ise bunlar oluşturur.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
