DOLAR
34,88
0,03%
DOLAR
EURO
36,75
0,37%
EURO
GRAM ALTIN
3041,59
-0,15%
GRAM ALTIN
BIST 100
10139,25
0,80%
BIST 100
USD/TRY
Döviz Çevirici
TRY
USD
EUR
Hesapla

Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi: Zirve Değişmedi

27 Ekim 2022 | 23:28
Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi: Zirve Değişmedi
Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi sıralamasında zirve bu yıl da değişmedi. Önceki dört yılın birincisi Tosçelik, 2020 yılı araştırmasında da zirvedeki yerini korudu. 2013'te de zirvede olan Tosçelik, Anadolu 500'ün 18 yıllık tarihinde altıncı birinciliğini alarak en çok birinci olan şirket olmayı sürdürdü. İkinci sırayı ise 2019 yılında 10'uncu sıraya geriledikten sonra 2020'de sekiz basamak birden yükselen Tiryaki Agro aldı.

Bu yıl üçüncü sırada ise bir önceki yıl ikincilik koltuğunun sahibi olan Kardemir yer aldı. 2018 yılında yaşanan resesyon döneminden sonra 2019 yılında toparlanma sürecine giren Türkiye ekonomisi, 2020 yılının ilk çeyreğinden itibaren Covid-19 pandemisinin küresel çapta yarattığı krizin etkisi altına girmekten kurtulamadı.

Buna karşın Anadolu 500 şirketleri, 2020 yılında hem cirolarını hem de vergi öncesi kârlarını bir önceki yıla göre artırmayı başardılar. Bu dönemde pandeminin küresel ticarette yarattığı sıkıntılar nedeni ile ihracat yerinde sayarken, kısa çalışma ödeneği ve işten çıkarma yasaklarına karşın istihdamda az da olsa bir gerileme dikkat çekti.

konomist'in Türk Ekonomi Bankası'nın (TEB) katkılarıyla her yıl gerçekleştirdiği "Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi" araştırmasının bu yılki sonuçları belli oldu.

Merkezleri İstanbul, Ankara ve İzmir dışındaki kentlerde bulunan şirketlerin 2020 yılı verileriyle hazırlanan listede, Hatay'da faaliyet gösteren Tosçelik, zirvedeki yerini yine korudu.

İkinci sırayı ise 2019 yılında 10'uncu sıraya geriledikten sonra 2020'de sekiz basamak birden yükselen Tiryaki Agro aldı. Bu yıl üçüncü sırada ise bir önceki yıl ikincilik koltuğunun sahibi olan Kardemir bulunuyor.

BEŞ YIL ÜST ÜSTE BİRİNCİ


Anadolu 500'de ilk kez 2013 yılında birinci sırayı alan Tosçelik, daha sonra 2016 ve 2017 ve 2018 ve 2019 yıllarında da zirvede yer almıştı. Tosçelik böylece hem beş yıl üst üste birinci oldu hem de toplamda altıncı birinciliğine ulaştı. Tosçelik, bu sayede Anadolu 500'ün 18 yıllık tarihinde en çok birincilik elde eden şirket unvanını da devam ettirdi.

Anadolu 500'de, Tosçelik dışında, Kroman'ın üç, Tiryaki Agro'nun iki ve Erbakır'ın da bir birinciliği bulunuyor. Bu yıl ikinci sıraya yerleşen Tiryaki Agro, daha önce en son 2016 yılında listenin ikinci sırasına yükselmiş, takip eden yıllarda ise altıncı, yedince ve onuncu sırada yer almıştı. Üçüncü sırada yer alan Kardemir ise 2017, 2018 ve 2019 yıllarında ise üç yıl boyunca ikinci sırada yer almıştı.

PANDEMİYE RAĞMEN CİRO ARTTI


2020 yılı Mart ayında Türkiye'yi de etkisi altına almaya başlayan Covid-19 pandemisi gerek küresel ticarette gerekse iç pazarda ciddi bir sarsıntı yaratmıştı.

Pandemi öncesinde, yani 2020 ilk çeyrekte yüzde 4,4 büyüyerek yıla iyi bir başlangıç yapan Türkiye ekonomisi, pandemi kısıtlarının devreye alınması ile birlikte ikinci çeyrekte yüzde 10,4 küçülmüştü. Üçüncü ve dördüncü çeyrekte sırasıyla yüzde 6,3 ve yüzde 6,2 büyümeyi başaran Türkiye, 2020 yılını yüzde 1,8 büyüme ile kapatarak, pandemi yılında büyümeyi başaran nadir ülkelerden biri oldu.

Anadolu 500'de yer almayı başaran şirketler de 2020 döneminde, tüm sıkıntılara rağmen cirosal bazda önemli bir büyümeye imza attılar.

Anadolu 500'deki şirketlerin toplam cirosu 2019 yılında 402,8 milyar TL olmuştu. 2020 yılında ise bu rakam 485 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Anadolu 500 şirketlerinin toplam cirosunun GSYH'ye oranı yüzde 9,6 olarak
gerçekleşirken, 280 bin kişiye istihdam sağlayarak toplam istihdamın yüzde 1'ini oluşturdular.

Bununla birlikte, 2019'da ilk kez 200 milyon TL'ye dayanan Anadolu 500'e girme barajı, 2020 yılında 255 milyon TL'ye çıktı. 2019'da 500'üncü şirketin cirosu 199 milyon TL seviyesindeyken, 2020 yılında 500'üncü şirketin cirosu 254,8 milyon TL olarak gerçekleşti.

İHRACAT YERİNDE SAYDI


Anadolu 500 şirketlerinin ihracat performanslarına baktığımızda ise, cirosal bazda yaşanan büyümenin ihracat rakamlarına pek yansımadığını görüyoruz. Bunda elbette, pandemi koşullarında durma noktasına gelen küresel ticarette yaşanan sorunların etkisi büyük.

Anadolu 500'ün 2019 ihracat rakamı 15,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmişti. Pandemi yılı olan 2020'de ise toplam ihracat 15,6 milyar dolar ile çok küçük bir yükseliş sağladı. Öte yandan ihracatın 2019'un gerisine düşmemiş olmasını da ihracatçı şirketlerin başarı hanesine yazmak mümkün.

KÂRLILIK ARTTI, İSTİHDAM DÜŞTÜ


Anadolu 500 şirketlerinin toplam kârlılığı; 2019 yılında bir önceki yıla göre 4,1 milyar TL'den 6,7 milyar TL seviye-
sine çıkmıştı. 2020 yılında ise bu alanda ciddi bir sıçrama yaşandı ve vergi öncesi kâr toplamı 14,5 milyar TL'ye ulaştı. Ciro ve kâr rakamlarındaki artışa karşın, istihdam tarafında bir miktar kan kaybı yaşandı.

Özellikle pandemi kısıtları ve kapanmalar döneminde getirilen işten çıkarma yasakları ve kısa çalışma ödeneği gibi önlemler istihdamdaki kan kaybını frenlese de 2019 yılında 282 bin seviyesinde gerçekleşen istihdam sayısı, 2020 yılında 279 bine geriledi.

"Anadolu'nun En Büyük 500 Şirketi" araştırması, Ekonomist'e önceki yıla ilişkin verilerini gönderen Anadolu şirketlerinin net satışlarına göre sıralanmasıyla yapılıyor.

Araştırmada, üç büyük ilin (İstanbul, Ankara, İzmir) dışında faaliyet gösteren, büyük holdinglere bağlı olmayan ve yabancı sermaye payı yüzde 50'nin altında olan şirketler, Anadolu şirketi olarak kabul ediliyor.

ARAŞTIRMA NASIL YAPILIYOR?


Araştırma 2004 yılında 250 şirketle başladı. Altı yıl bu şekilde süren araştırmadaki şirket sayısı, Anadolu ekonomisindeki gelişme ve artan katılım nedeniyle 2010 yılında 500'e çıkarıldı. En başından ele alırsak, araştırma 18 yılını doldurmuş bulunuyor.

Araştırma Anadolu 500 formatıyla ise bu yıl 12'inci yılını doldurmuş durumda. Ekonomist, Anadolu'nun en büyük şirketleri araştırmasına 2004 yılında Dışbank'ın katkılarıyla başlamıştı. Daha sonra Fortis Bank ve son olarak da TEB bu araştırmada Ekonomist'in partneri oldu. Hatırlanacağı üzere, Dışbank'ı Fortis, Fortis'i ise TEB satın almıştı.

 
0

  • ALTIN GRAM - TL 3041,59 -0,15%
  • ALTIN ONS 2712,44 -0,18%
  • BIST 100 10139,25 0,8%
  • DOLAR/JAPON YENI 152,259 -0,221%
  • DOLAR/KANADA DOLARI 1,41467 -0,11509%
  • DOLAR/RUS RUBLESI 103,51 -1,6554%
  • DOLAR/TURK LIRASI 34,8768 0,0321%
  • EURO/DOLAR 1,0507 0,1325%
  • EURO/TURK LIRASI 36,7545 0,3656%
  • STERLIN/DOLAR 1,27472 0,00431%
EKONOMİST YENİ SAYI
Ekonomist Dergisini takip etmek için abone olun.
ABONE OL