Berkshire Hathaway'in milyarder CEO'su Warren Buffett, hayatı boyunca sayısız başarılı yatırım yaptı. Ancak Yahoo Finance'a göre iş en sevdiği yatırıma gelince karşımıza See's Candies adında küçük bir şekerleme şirketi çıkıyor. Berkshire Hathaway'in porföyünde küçük bir yer tutan şirket Buffett'a göre "hayalindeki işlerin prototipi". Peki, neden?
1 ŞİRKETİN TARİHÇESİ
See's Candies, ikonik Amerikan yapımı şekerleme ve çikolatalarını ilk olarak 1921'de Kaliforniya'da tanıttı. Şirket Mary See'nin ev yapımı tariflerinin çoğunu hâlâ kullanıyor. Şirketin tarihçesine göre 1854 yılında doğan Mary See, evlendikten sonra otel işinde eşine yardımcı oluyor; ev yapımı tatlılar, şekerlemeler hazırlıyordu. Oğlu Charles, 1919 yılında babasının ölümünün ardından annesini de ikna edip Kaliforniya'ya taşındı. Amacı annesinin ev yapımı şekerlemeleri üzerine bir şirket kurmaktı. 1921 yılında anne-oğul tarafından kurulan See's, markasını kalite üzerine inşa etti. 1925'e gelindiğinde Charles'ın hayali beklentilerini bile aşmıştı. Los Angeles'ta bir düzineden fazla See's mağazası vardı. 1928'de See's motosikletli teslimat hizmeti bile sunmaya başladı. Yıllar geçtikçe See's Candies büyümeye ve gelişmeye devam etti. 1950'lerin sonlarına gelindiğinde Kaliforniya'da 124'ten fazla mağaza ürünlerini satıyordu.
2 KALİTEDEN ÖDÜN VERMEDİ
Büyük Buhran ve İkinci Dünya Savaşı sırasında karşılaşılan zorluklara rağmen bile See's kaliteye olan bağlılığını sürdürdü. Hatta malzemelerinin kalitesinden ödün vermek yerine, stoklar tükendiği dönemlerde mağazayı kapatıyorlardı.
3 VE BUFFETT DÖNEMİ
Warren Buffett'ın See's Candies'e olan sevgisi ise biliniyor. Şirketin ürünlerini ilk kez 1971'de tattı ve o zamandan beri See's'in "rüya işi" olduğunu söylüyor. Warren Buffett ve bir süre önce yaşamını yitiren sağ kolu Charles Munger markanın sadık müşteri tabanından çok etkilendiler. Berkshire Hathaway, 1972'de See's Candies'i satın aldı.
4 25 MİLYON DOLARA SATIN ALDI
1970'lerde See'nin halefleri bir çıkış yolu arıyordu. Buffett başlangıçta See's'e yatırım yapma konusunda isteksizdi, ancak şirketi araştırdıkça gayri maddi varlıkların değerinin kağıt üzerindeki rakamları çok aştığını fark etti. Sonunda See's'i 25 milyon dolara satın aldı; bu, kazancının altı katından ve defter değerinin üç katından fazlaydı. Buffett'ın o zamanki en büyük satın almasıydı.
5 125 MİLYON DOLARLIK TEKLİFİ REDDETTİ
Buffett istikrarlı bir sektörde uzun vadeli rekabet avantajına sahip bir şirketin değerinin farkına varmıştı. 1982'de See's için yapılan 125 milyon dolarlık teklifi reddetti. Şirket, istikrarlı büyümesiyle Berkshire Hathaway'e 2 milyar doların üzerinde bir gelir sağladı.
6 FİYAT&DEĞER
Şirket, Büyük Buhran'dan salgına kadar çok sayıda büyük fırtına atlatmış ve müşterileri markaya oldukça sadık. Buffett'ın aslında bu durum için ünlü bir sözü var. Çünkü Buffett "Fiyat ne kadar ödediğinizdir. Değer ise karşılığında ne aldığınızdır" diye düşünüyor.
7 BUFFETT NEDEN BU İŞİ SEVİYOR?
Buffett, See'se Candies'in kârını, minimum sermaye ihtiyacını, rekabet gücünü, personelini ve ürünlerini övmüştü. Onu çok etkileyen bir faktör de gerçekten müşteri sadakati oldu. Yahoo Finance'a göre See's Candies, Buffett'ın uzun vadeli rekabet avantajına sahip işletmelere yatırım yapma, güvenilir nakit akışı ve nicelikten ziyade kaliteye değer veren müşteri odaklı bir yaklaşıma sahip yatırım felsefesini somutlaştırdığı için onun çok değerli bir prototip. Insider'a göre Buffett'ın See's Candies'e olan sevgisinin en büyük nedeni, yatırımından elde ettiği muazzam getiri olabilir: 1972'den bu yana %8.000'in üzerinde.
Berkshire'ın 2019'daki yıllık hissedarlar toplantısında Buffett, "25 milyon dolar yatırdık ve bize 2 milyar doların üzerinde vergi öncesi gelir sağladı, 2 milyar doların çok üzerinde" demiş.
8 AZ DAHA VAZGEÇİYORDUM
Buffett, 2007'de yazdığı mektupta "See's'i satın almaktan neredeyse vazgeçiyordum. Satıcı 30 milyon dolar istiyordu ve ben 25 milyon doların üzerine çıkmama konusunda kararlıydım. Neyse ki pes etti. Aksi takdirde vazgeçerdim ve o 2 milyar dolar başkasına giderdi" demiş.
9 NAKİT DÖNGÜSÜ
Buffett 2007'de yazdığı mektupta, çikolataları nakit olarak satmanın işletmenin hemen gelir elde etmesi anlamına geldiğini söylüyor. Insider'a göre See's, Berkshire Hathaway'den sadece 40 milyon dolar yatırım alarak holdinge 2 milyar dolardan fazla kâr sağladı. Buffett 2014'te şirketin sağladığı nakit akışıyla Berkshire'ın başka işletmeler satın almasına yardımcı olduğunu anlatmış.
10 MARKA VE SADIK MÜŞTERİ TABANI
Şirketin en önemli avantajlarından biri marka gücü ve sadık müşteri tabanı oldu. Buffett, "Kaliforniya'daki herkesin aklında See's şekerlemeleri ile ilgili bir şey vardır ve bu ezici çoğunlukla olumludur" diyor. Marka imajının, şirketin fiyatlarını ürünün maliyetine değil, müşteriye sunduğu değere dayandırmasına olanak sağladığını söylüyor.
Buffett bir başka konuşmasında ise "Charlie ve ben şirketi satın aldıktan yaklaşık beş dakika sonra Chuck Huggins'i See's'in başına getirdik. Müşteriye ve markaya olan sevgisi organizasyona nüfuz eden Huggins şirkette geçirdiği 34 yıl boyunca kârın on kat artmasını sağladı" diyor.
11 PERSONEL
Buffet, şirketin personel yapısını da övüyor. 1983 yılında bu konuda, "Neşeli, yardımsever personel, kutunun üzerindeki logo kadar See's'in ticari markasıdır" demiş.
