- SON DURUM: Güney Kore'de parlamento, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un ilan ettiği sıkıyönetimin kaldırılmasını oylayarak kabul etti. Yonhap'ın haberine göre, sıkıyönetimin kaldırılmasını talep etmek üzere Ulusal Meclis'te acil oturum düzenlendi. Meclisin 300 üyesinden 190'ının katılabildiği kurulda sunulan önerge, oybirliğiyle kabul edildi. Güney Kore Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisinden yapılan açıklamada, ülkede ilan edilen sıkıyönetimin yapılan oylamanın ardından "hükümsüz" hale geldiği belirtildi. Anayasa uyarınca sıkıyönetimin parlamento çoğunluğunun talebiyle kaldırılması gerekiyor. Güney Kore Ulusal Meclisi Başkanı Woo Won-Shik, yaptığı açıklamada, "Meclisin ana binasına giren tüm askerler tamamen ayrıldı." ifadesini kullandı.
- Başkan, Güney Kore yasalarına göre oylamaya uymak zorunda.
GERİ ADIM GELDİ
- Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefetin "devlet karşıtı aktivitelere" bulaşmasını gerekçe göstererek ilan ettiği sıkıyönetimi sonlandırma kararı aldığını belirtti.
- Yonhap'ın haberine göre, yaklaşık 5 saattir yürürlükte olan sıkıyönetim kararını resmen kaldırabilmek için kabine üyelerinin toplanmasını beklediğini kaydeden Yoon, toplantının hemen ardından sıkıyönetimi sona erdireceğini aktardı.
- Yoon ayrıca, sıkıyönetimin sonlandırılmasını talep eden önergenin Ulusal Meclis'teki oylamada kabul edilmesiyle sıkıyönetim birliklerinin meclis yerleşkesinden çekildiğini söyledi.
SIKIYÖNETİMİN KALDIRILACAĞINI ŞU SÖZLERLE AÇIKLADI
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol açıklamasında şunları söyledi: “Değerli vatandaşlar, dün gece saat 11'de, devletin asli işlevlerini felç etmeye ve liberal demokrasinin anayasal düzenini yıkmaya çalışan devlet karşıtı güçlere karşı ülkeyi kurtarmak için kesin bir iradeyle sıkıyönetim ilan ettim. Ancak, kısa bir süre önce, Ulusal Meclis sıkıyönetimin kaldırılmasını talep etti, bu nedenle sıkıyönetim işleri için konuşlandırılan birlikler geri çekildi.
Ulusal Meclis'in talebinin Devlet Konseyi (kabine) toplantısı yoluyla kabul edilmesiyle sıkıyönetim derhal kaldırılacaktır. Ancak, Ulusal Meclis'ten, tekrarlanan görevden alma, yasama manipülasyonu ve bütçe manipülasyonu yoluyla devletin işlevlerini felç eden pervasız eylemlerini derhal durdurmasını talep ediyoruz.”
NELER OLDU?
AA'nın Yonhap'tan aktardığı habere göre Devlet Başkanı Yoon, muhalefeti "devlet karşıtı faaliyetlere bulaşmakla" suçladı. Ülkede "sıkıyönetim" ilan edildiğini duyuran Yoon, "Sıkıyönetim Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçlıyor." ifadesini kullandı.
Yoon'un bu kararının, muhalefetteki Demokrat Parti'nin parlamento bütçe komisyonunda bütçe tasarısını reddetmesinin ve devlet denetçisi ile başsavcı hakkında görevlerini kötüye kullanma önergeleri sunmasının ardından geldiği belirtiliyor. Bu arada, Güney Kore Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, ordudaki komutanlara toplantı talimatı verildi ve teyakkuzda olunması çağrısı yapıldı.
CNN'in haberine göre Yoon muhalefetin eylemlerini “isyanı kışkırtmayı amaçlayan açık devlet karşıtı davranış” olarak nitelendirdi. Ayrıca bu eylemlerin “devlet işlerini felç ettiğini” iddia etti. Yoon, sıkıyönetimi bu “utanmaz Kuzey yanlısı devlet karşıtı güçleri” ortadan kaldırmak için gerekli bir önlem olarak tanımladı. Kararı, halkın özgürlüklerini ve güvenliğini korumak, ülkenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve gelecek nesillere istikrarlı bir ulus devretmek için gerekli olarak gerekçelendirdi.
Yoon, göreve geldiği Mayıs 2022'den bu yana hükümet yetkilileri hakkında 22 görevden alma önergesi verildiğini ve muhalefetin Ulusal Meclis'te hazirandan bu yana kendisini 10'uncu kez görevden alma girişiminde bulunduğunu ifade etti.
Muhalefetteki Demokrat Partinin söz konusu hareketlerini "eşi benzeri görülmemiş" olarak tanımlayan Yoon, "Bu eylemler yürütme organının işlevini yerine getirmesini ciddi şekilde engelliyor." dedi.
PARLAMENTO GİRİŞİ KAPATILDI
BBC'nin haberine göre Güney Kore'nin ana muhalefet partisi lideri Lee Jae-myung, kararı anayasaya aykırı olarak nitelendirerek kınadı. Demokrat Parti'deki tüm milletvekillerini parlamentoda bir araya gelmeye çağırdı ancak Seul'den gelen son haberlere göre parlamento binasının girişini engellemek için polis otobüsleri konuşlandırıldı. BBC'nin haberine göre Güney Kore'de son sıkıyönetim, dönemin diktatörü Park Chung Hee'nin suikasta uğramasının ardından 1979 yılında ilan edilmişti.
İlk kararlar
Güney Kore'de Genelkurmay Başkanı General Park An-su'nun sıkıyönetim komutanı olarak atandığı bildirildi. Park tarafından yayımlanan talimatnameye göre, protesto yürüyüşleri de dahil tüm siyasi faaliyetler yasaklandı. Yonhap haber ajansının haberine göre, sıkıyönetimi ihlal edenler, mahkeme kararı olmaksızın tutuklanabilecek. Ayrıca tüm medya ve yayıncılar sıkıyönetim emri ve faaliyetleri altında olacak. Parlamento faaliyetleri yasaklandı. Stajyer doktorlar da dahil olmak üzere sağlık personelinin 48 saat içinde işlerine dönmeleri emredildi.
Yoon'un kendi partisi de karara itiraz etti
İktidardaki Halkın Gücü Partisinin lideri Han Dong-hoon da sıkıyönetim kararını "yanlış" diye tanımlayarak itirazda bulundu. Han, sıkıyönetim ilanının hemen ardından yaptığı açıklamada, "kararı halkla birlikte engelleyeceklerini" ifade etti.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ise Bakan Cho Tae-yul'un, söz konusu kararın ardından üst düzey yetkililerle toplantı kararı aldığı bildirildi. Güney Kore Maliye Bakanı Choi Sang-mok da sıkıyönetim ilanından sonra yaptığı açıklamada, Merkez Bankası, Mali Hizmetler Komisyonu ve Mali Denetim Servisinden yetkililerle toplantı yapacağını açıkladı.
BBC analizi: 'Bütçe tasarısı üzerindeki çekişmeler..."
BBC'de yer alan analizde ise "Yoon, muhalefetin ezici bir çoğunlukla kazandığı son genel seçimlerden bu yana topal ördek bir başkan. İstediği yasaları geçiremedi, bunun yerine muhalefetin geçirdiği yasa tasarılarını çaresizce veto etmek zorunda kaldı. Yoon ayrıca, başta yolsuzlukla suçlanan eşi olmak üzere çeşitli skandallara karışmış durumda. Ayrıca nüfuz ticareti yapmakla da suçlanıyor. Muhalefet eşine karşı özel bir soruşturma başlatmaya çalışıyor. Bu hafta muhalefet, hükümetin ve iktidar partisinin sunduğu bütçelerde kesintiye gitti. Aynı hafta muhalefet, First Lady'yi soruşturmadıkları gerekçesiyle başta devlet denetim kurumu başkanı olmak üzere kabine üyelerini görevden almak için harekete geçti" yorumu yapılmış.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol kimdir?
Peki, bugün sıkıyönetim kararıyla gündeme gelen Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol kimdir? CNN kısaca biyografisini ve politikalarını derlediği haberinde "Muhafazar 'Halkın Gücü Partisi'ni temsil eden Yoon Suk Yeol, 2022'den bu yana başkanlık görevini yürütüyor. Demokrat Partili rakibi Lee Jae-myung'u yüzde birden daha az bir farkla geçerek kıl payı seçildi. Yoon, kariyerinin önceki 27 yılını savcı olarak geçirmiş, siyasette yeni bir isim" diyor. Haberde politikalarına ilişkinse şu bilgiler var:
Kuzey Kore konusunda sertlik yanlısı: Selefi Moon Jae-in, Pyongyang ile diyaloğu tercih ederken, Yoon daha sert bir duruş sergiledi. Güney Kore ordusunu güçlendireceğine söz verdi, hatta Seul'e karşı bir saldırı başlatılacağına dair işaretler görürse önleyici bir saldırı başlatacağını ima etti.
ABD-Çin gerginliği: Güney Kore, birbiriyle çekişen iki küresel süper güç olan ABD ve Çin ile güçlü bağlara sahip olma gibi bir konuma yerleştirildi. Lee her iki ortaklığı da dengelemeye çalışacağını belirtirken, Yoon hangisine öncelik vereceğini açıkça ifade etti. Yoon seçim kampanyası sırasında “Güney Kore ve Amerika Birleşik Devletleri, komünizmin zulmüne karşı özgürlüğü korumak için birlikte savaştığımız için kanla yoğrulmuş bir ittifakı paylaşıyor” dedi. Donald Trump'ın ikinci dönem için seçilmesinden bu yana, Güney Kore başkanlık ofisi CNN'e yaptığı açıklamada Yoon'un “8 yıl sonra ilk kez, seçilmiş başkanla ‘golf diplomasisine’ hazırlanmak için yeniden golf antrenmanı yapmaya başladığını” söyledi.
İçerdeki sorunlar: Yoon, hala Covid-19 salgını ile boğuşan bir ülkeyi ve yolsuzlukla kutuplaşmış bir siyaseti devraldı.
