Sanayi Odası'nın (İSO) ilk 500 ve ikinci 500 şirket araştırması, Türkiye'de reel sektörün, sanayinin çarklarının nasıl işlediğini görmek açısından rehber niteliğini sürdürüyor. İlk 500'ün 2020 sonuçları Mayıs 2021 sonunda açıklanmıştı.
İkinci 500'e ilişkin veriler ise temmuz ayının ilk günlerinde kamuoyuna duyuruldu. Araştırma, KOBİ'lerin mevcut durumu ve geleceği açısından önemli sonuçlar ortaya koydu.
Öncelikle not edelim, İkinci 500'ün 2020 yılındaki üretimden net satışları yüzde 21,7 oranında artarak 157 milyar TL'den 191,1 milyar TL'ye yükseldi.
Hatırlatmak gerekirse, İkinci 500'ün üretimden net satışları, 2018 yılındaki yüzde 27,8'lik güçlü artışın ardından 2019 yılında yüzde 14,2 ile nispi bir yavaşlama eğilimi göstermişti.
2020 gibi pandemi koşullarının çok özel kıldığı, birçok işletmede kapanma ve üretim yavaşlamasının yaşandığı bir yılda, iç ve dış talepteki dalgalanmalara rağmen İSO İkinci 500'ün üretimden net satışlarının hız kazanmış olması önemli bir başarı olarak kayıtlara geçmeli.
YÜKSEK TEKNOLOJİ SORUNU
Yalnızca üretimden satışlarda değil, ihracat, teknoloji yoğunluğu, istihdam, kârlılık, finansman giderleri, AR-GE harcamaları gibi pek çok başlıkta, KOBİ'ler 2020'de başarılı bir sınav vermiş gibi gözüküyor.
Ancak her ne kadar zorlu geçen pandemi yılında İkinci 500 şirketleri açısından genel bir başarıdan söz etsek de bardağın boş tarafını da görmek gerekiyor: İleri teknoloji eksikliği...
İSO İkinci 500'ün teknoloji yoğunluklarına göre yarattıkları katma değer dağılımına bakıldığında; en yüksek payı yüzde 46,4 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler alıyor. Öte yandan orta-yüksek teknoloji yoğunluklu
sanayiler grubunun payının arttığı görülüyor. Bu pay, 2019 yılında yüzde 24,2 iken 2020 yılında 2,7 puan artışla yüzde 26,9'a yükseldi.
Yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payı ise 2019 yılında yüzde 2,2 iken 2020 yılında sınırlı bir artışla yüzde 2,6 olarak gerçekleşti. Görüldüğü gibi, ileri teknoloji yoğunluklu üretim yapan şirket sayısı, İkinci 500'ün yalnızca yüzde 2,6'sını oluşturuyor.
Bu tablonun mutlaka değişmesi, küresel ticarette zemin kaybetmemek için hiç olmazsa orta ve ileri teknoloji yoğunluklu üretim yapan şirket oranının yüzde 50-60'lara çıkması gerekiyor.
Öte yandan, İSO İkinci 500'ün bu yılki listesine 119 yeni sanayi kuruluşu girdi. Bunlardan 30 tanesi İSO 500'den İSO İkinci 500'e düşen şirketlerden oluştu.
