Böyle bir çiftliği muhtemelen hiç görmediniz

İngiliz fotoğrafçı Jack Latham, Vietnam'ın gizli 'tıklama çiftliklerini' fotoğrafladı... Peki, bu karanlık sektör ve bir 'tıklama çiftliği' ne iş yapıyor? Görünüşe göre bu çiftlikler sosyal medyada yapay olarak beğeniler, paylaşımlar ve yorumlar oluşturuyor.

10 Mart 2024 | 20:03
Son Güncellenme: 11 Mart 2024 | 09:41

Chip Online'ın derlediği habere göre İngiliz fotoğrafçı geçen yıl başkent Hanoi'de bir ay geçirerek, algoritmaları ve kullanıcı algılarını manipüle etme amacıyla çevrimiçi trafiği ve sosyal medya etkileşimini yapay olarak artırmaya yardımcı olan bazı karanlık girişimleri görüntülemiş. 

Görüntüler yeni kitabı 'Beggars Honey'de yer alıyor. Kitabın tanıtımında "Beggars Honey, tıklama çiftliklerinin gizli dünyasına bir keşiftir. Tıklama çiftlikleri, sosyal medyadaki içeriğin etkileşim metriklerini yapay olarak şişirmekten sorumlu olan ve algoritmaları manipüle ederek tüketici davranışlarını etkilemekten demokratik süreçlerin bütünlüğünü tehlikeye atmaya kadar ciddi sonuçlar doğuran karanlık operasyonlardır" deniliyor

HESAPLARIN ETKİLEŞİMİ ARTIRILIYOR

CNN International'ın haberine göre görüntüler dünya çapındaki işletmeler ve bireysel kullanıcılar için beğeni, yorum ve paylaşımlar geliştirmek üzere düşük ücretli işçiler çalıştıran 'tıklama çiftlikleri' hakkında içgörü sağlıyor. Latham, "Çoğu insan sosyal medyada ilgiden başka bir şey istemiyor" diyor.

'Her zaman kolay olmayan, karanlık konulara' odaklanmayı sevdiğini belirten Jack Latham, 2019'da ilgisini çeken bu yeni konunun fotoğrafını çekme yollarını düşünmeye başlamış: Çevrimiçi dünyayı şekillendiren ve etkileyen gizli 'tık'ları... Latham, yaklaşık 2 ayını Çin ve Güneydoğu Asya'da geçirip bu 'tıklama çiftliklerini' gözlemleyerek geçirmiş. Peki, tıklama çiftliği nedir?

TIKLAMA ÇİFTLİĞİ HAKKINDA

Latham, "Tıklama çiftlikleri sadece telefonlardan ibaret. Ama sadece bir çekmece dolusu telefondan bahsetmiyoruz. Ekranları çıkarılmış yüzlerce akıllı telefon raflara yerleştiriliyor ve tek bir bilgisayara bağlanıyor. Her telefon tek bir kullanıcıyı temsil ediyor; bilgisayardan gelen ve bir çiftçi tarafından işletilen bir komut, yüzlerce beğeni, takip veya yıldız derecelendirmesini tetikleyebiliyor" diyor.

Latham'a göre, tıklama çiftçileri 1.000 TikTok görüntülemesi için 0,02 sent (ABD doları cinsinden) veya Instagram'da 1.000 beğeni için 11 sent alabilirler. Bu iş sadece ölçekli olarak çalışıyor, bu yüzden çoğunlukla ucuz elektriğe ve yüksek teknolojiye sahip ülkelerde yoğunlaşmış durumdalar.

Telegram'a konuşan sosyal medya danışmanı Matt Navarra, "Dünyada, doğru ya da yanlış, çok sayıda takipçiye, paylaşıma, çok sayıda etkileşime sahip olmanın, değerli olduğunu düşünen yeterince insan var. Bu yüzden bunun için bir pazar var" diyor.

UCUZ İŞ GÜCÜ VE ELEKTRİK MALİYETİ

CNN'in haberine göre sosyal medyanın etkisi arttıkça tıklama çiftliklerinin sayısında da patlama yaşandı, özellikle de Hindistan, Bangladeş, Endonezya, Filipinler gibi ülkelerde. Habere göre Çin gibi bazı ülkeler bu operasyonları engellemeye çalışsa da özellikle düşük işçilik ve elektrik maliyetinin yüzlerce cihaza aynı anda güç sağlamak için uygun olduğu yerlerde, kıtanın dört bir yanında gelişmeye devam ediyorlar.

NEREDEN YÖNETİLİYORLAR?

Latham'ın projesi onu Vietnam'daki beş tıklama çiftliğine götürmüş. Latham, Hanoi'nin dış mahallelerinde, konutlarda ve otellerde faaliyet gösteren atölyeleri ziyaret etmiş. Bazıları elle çalıştırılan yüzlerce telefondan oluşan geleneksel bir düzeneğe sahipken, diğerleri "kutu çiftçiliği" adı verilen daha yeni, kompakt bir yöntem kullanıyormuş. Latham, ziyaret ettiği tıklama çiftliklerinden birinin aile işletmesi olduğunu, ancak diğerlerinin daha çok teknoloji şirketleri gibi göründüğünü söyledi. Çalışanların çoğunun 20'li ve 30'lu yaşlarda olduğunu da sözlerine ekledi.

ÇOK SAYIDA TELEFON İÇİN 1 KİŞİ YETERLİ OLABİLİYOR

Latham, "Hepsi Silikon Vadisi girişimlerine benziyordu" dedi: Muazzam miktarda donanım vardı... duvarlar dolusu telefon

Latham, "Büyük miktarda telefonu kontrol etmek için yalnızca bir kişi yeterli. Bir kişi çok hızlı bir şekilde 10.000 kişinin işini (yapabilir). Bu hem yalnız hem de kalabalık bir iş" diyor.

TESPİTİ ZOR OLABİLİR

Çalışmaya göre tıklama çiftlikleri tarafından oluşturulan sosyal medya etkinliğini tespit etmek zor olabilir çünkü çevrimiçi davranış normal bir kullanıcının davranışına benzer görünüyor.

FARKLI SOSYAL MEDYA PLATFORMLARINDAN SORUMLULAR

Lathan'ın ziyaret ettiği çiftliklerde çalışanlar genellikle belirli bir sosyal medya platformundan sorumluymuş. Örneğin, bir "çiftçi" Facebook hesaplarında toplu paylaşım ve yorum yapmaktan sorumlu oluyordu, bir diğeri Youtube videolarından. Fotoğrafçı, ziyaret ettiği tıklama çiftliklerinde TikTok'un şu anda en popüler platform olduğunu da sözlerine ekledi.