SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
17-30 Mayıs 2020 tarihli sayıdan
Almanya merkezli dünyanın en büyük online yemek siparişi platformu Delivery Hero tarafından 2015'te 589 milyon dolara satın alınan Yemeksepeti, geçen 20 yılda online siparişin en önemli adresi oldu. Koronavirüsle birlikte her ne kadar yemek siparişleri azalsa da, Yemeksepeti, bünyesindeki Banabi ve Vale girişimleriyle artan online sipariş trafiğini doğru yönetebilme hedefiyle işe alım yapmaya devam etti.
Toplamda 3 bin 800 kişilik bir ekiple hizmet veren şirket, Türkiye'de ilk koronavirüs vakasının görüldüğü 11 Mart'tan bu yana bin kişilik yeni işe alım yaptı. 2001 yılında kurduğu şirketinde son beş yıldır profesyonel olarak yöneticilik yapan Yemeksepeti CEO'su Nevzat Aydın, koronavirüsle birlikte online sipariş kültürünün yemekten market alışverişine kadar daha geniş bir alana yayıldığını söylüyor.
Aydın ile Yemeksepeti'nin yeni dönem hedeflerini konuştuk.
Koronavirüs sürecinin başlangıcından bu yana Yemeksepeti olarak ne gibi önlem ve uygulamaları hayatı geçirdiniz?
İçinde bulunduğumuz bu zor dönemde çalışanlarımızın, kullanıcılarımızın, iş ortağı restoranlarımızın ve tedarikçilerimizin sağlığını korumak adına tüm önlemleri alıyoruz. Yemeksepeti, Banabi ve Vale kuryelerimizle üzerimize düşen sorumluluğun farkın-dalığıyla, insanların kalabalık ortamlara karışmadan hayat standartlarını ve konforlarını sürdürmeleri için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 16 Mart'tan bu yana temassız teslimat özelliğini devreye alarak hem kullanıcılarımız hem de kuryelerimiz için bu döneme uygun bir çözüm geliştirdik.
Kullanıcılarımız ödeme yönetimi olarak online ödemeyi seçtikten sonra temassız teslimat istediklerini kayıtlı notlar kısmından belirtebiliyorlar. Bu özelliği tercih eden kullanıcılarımızın siparişleri kurye tarafından kapıya bırakılıyor. Ayrıca, 19 Mart'tan bu yana Yemeksepeti siparişleri 'cüzdan' ile ödendiği takdirde tutarın yüzde 10'u kadar cüzdan bakiyesini kullanıcılara iade ediyoruz.
Bu süreçte işbirliği yaptığınız restoranlara ne gibi destekler sundunuz?
Online yemek siparişi sisteminin devamlılığı, içinde bulunduğumuz bu dönemde restoranların finansal olarak ayakta kalmaları için de hayati önem taşıyor. Bu dönemde üye restoranlarımızın zorlanmaması için öncelikle ve ivedi bir şekilde mart faturalarını erteledik. Restoranlara yaptığımız ödeme frekansımızı sıklaştırdık. Ayrıca içinde bulunduğumuz dönemde hiçbir restorandan listeleme ücreti almıyoruz. İş ortağı üye restoranlarımızla birlikte bu zor dönemde verdiğimiz mücadeleyi temsilen ismimizi 'Emeksepeti' olarak değiştirdik. İçinde bulunduğumuz süreçte hem restoranlarımıza manevi destek vermek hem de restoranların yaşadığı zorluklara dikkat çekmek için bu kampanyayı hazırladık.
Bunun gibi yeni bir girişiminiz olacak mı?
Bizim temel amacımız iş ortaklarımıza elimizden gelen tüm desteği vererek iş yapmaya devam etmelerini sağlamak. Bu nedenle restoran iş ortaklarımıza daha fazla destek verecek kampanyalara ve uygulamalara devam ediyoruz. Son olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) işbirliğiyle 'Kazandıran Restoran Destek Çeki' projesini hayata geçirdik.
Bu kampanya ile içinde bulunduğumuz zor süreçte, kullanıcılarımızın da katılımıyla restoranlarımıza destek olmayı planlıyoruz. Bu kampanya kapsamında kullanıcılarımız, belirlenen miktarlarda destek çeki satın alarak, daha sonra favori restoranlarında bu çekleri kullanabilecekler. Böylece restoranlara daha sonra karşılığını kullanıcılara yemekle ödeyebilecekleri bir finansman sağlamayı hedefledik.
Özellikle Banabi tarafında artan talebi nasıl yönettiniz? Çalışma koşullarında bir değişikliğe gidildi mi?
Bu olağanüstü dönemde kullanıcılarımızın ihtiyaçlarını maksimum seviyede karşılayabilmek adına işe alım yaptık. Sağladığımız yeni istihdamla da ülke ekonomisine katkı yapmaya devam ediyoruz. 11 Mart tarihinden bu yana bin kişiyi işe aldık. Yıl sonuna kadar da yeni istihdam yaratmaya devam edeceğiz.
Peki bu olağanüstü süreçte insanlar dışarıdan yemek söylemeye devam ettiler mi?
Üye restoranlarımızdan bazılarının kapanmasıyla birlikte sipariş adetlerinde belli miktarda düşüş yaşandı. Ancak açık olan üye restoranlarımızın sipariş adetlerinde önceki döneme göre çok fazla düşüş gözlemlenmiyor. Bu süreçte evlerde kalınmaya başlanmasıyla birlikte, insanlar yaşam standartlarını koruyabilmek adına e-ticarete yöneldi.
Bugün birçok kişi teknoloji ürünleri, giyim, market gibi birçok ihtiyacını online olarak karşılıyor. Banabi verilerine baktığımızda da siparişlerin artmasının yanı sıra sepet başına düşen ortalama ürün adedi ve sepet tutarı neredeyse iki katına çıktı. Artan talebe karşılık verebilmek için de yeni istihdam sağladık.
Bu olağanüstü koşullarda şirketinizin performansını değerlendirir misiniz? 2020 hedeflerinizi revize ettiniz mi?
Yemeksepeti olarak 69 ilde 30 binin üzerinde üye restoranla, Yemeksepeti Banabi olarak ise dokuz şehirde 15 milyon kullanıcımıza hizmet veriyoruz. Bu dönem, eski hedeflere göre bir değerlendirme yapılabilecek bir süreç değil. Bilim Kurulu tavsiyeleri ve hükümetimizin kararları sonrası normalleşme döneminde bir değerlendirme yapmak daha uygun olacak.
Bugün online yatırımların zirve yaptığı bir dönemdeyiz. Yaşanan bu olağanüstü sürecin ardından iş dünyasını ve girişimcileri nasıl bir ortam bekliyor?
İçinde bulunduğumuz durumun sağlık ve insan yaşamıyla birlikte dünya ekonomisi üzerinde de derin etkileri olacak. Bu değişimler e-ticaret sektörüne olumlu yansıyacak. Hem online yemek siparişi hem de online market siparişi kültürü, gün geçtikçe sadece büyük şehirlerde değil daha küçük şehirlerde de hızla benimseniyor. Tüketicilerin hayat tarzlarında yaşanan değişim nedeniyle hızlı ve pratik bir şekilde ihtiyacımız olan her şeyi online olarak sipariş etme kültürü hızla yayılacak.
Sizce Türkiye bu süreci iyi yönetebildi mi? Alınan önlemler ve sunulan paketler piyasayı canlandırmak için yeterli mi?
Birçok Avrupa ülkesine göre çok hızlı ve doğru aksiyonlar aldık. Bunda öğrenme ve uygulama kapasitemiz de önemli yer tuttu elbette. Ekonomik hareketliliğin korunması kadar işçi ve işletmelerin desteklenmesine de yönelik güçlü adımları içeren bu paketin reel sektör için kritik önem taşıdığına inanıyoruz. Uzun yıllardır ekonomik ve sosyal krizler karşısında birlikte hareket etmeyi başaran ülkemizin bu zorluğu da aşacağına inancım tam.
“UMUDUMUZU KAYBETMEYELİM”
“Böyle dönemlere kendini iyi hazırlayabilen ve gerekli önlemleri alan şirketlerin daha sonra büyük atak yaptığını gösteren birçok örnek var. Bu süreci yatırımcılar olarak ekonomik açıdan iyi idare etmemiz gerekiyor. Türkiye zaten potansiyeli çok yüksek bir ülke. Bu potansiyeli yakalayacağımıza inanıyorum. Birkaç ay içinde dünya için de zor olan bu dönemin biz de ülke olarak üstesinden geleceğiz. Asla umudumuzu kaybetmememiz gerekiyor.”