Bu yılın ilk yarısını 2,9 milyar TL ciro ve rekor doluluk oranlarıyla geçiren Pegasus, ikinci yarıdan da umutlu. Pegasus CEO'su Mehmet Nane, "Sabiha Gökçen'de ikinci pist, yeni uçaklar ve yeni hatlar ile birlikte çift haneli büyüme bekliyoruz" diyor.
TALAT YEŞİLOĞLU
tyesil@ekonomist.com.tr
Esas Holding iştirakleri arasında yer alan Pagasus Havayolları, Türkiye'nin en genç ve düşük maliyetli havayolu şirketi olarak öne çıkıyor. Bu yıl sonu itibarıyla 81 adet uçağı olacak şirketin 2019'da 18 uçağı filoya katması bekleniyor. Yeni uçak alımlarının yanında yeni hatlar ve Sabiha Gökçen Havalimanı'nda ikinci pist yatırımı şirketle ilgili beklentileri artırıyor. Pegasus CEO'su Mehmet Nane, "Çift haneli büyüme öngörüyorduk. Şu ana kadar gerçekleşirdik. Bu büyüme trendinin devamını bekliyoruz" diyor.
Mehmet Nane ile Pegasus'un büyüme planlarını konuştuk.
Yılın ilk 6 ayına ilişkin bilanço için ne diyeceksiniz?
Yılın ilk 6 ayı umduğumuzdan daha iyi geçti. İç hatlarda yüzde 88,4 ve dış hatlarda yüzde 80,5 ile rekor doluluk oranlarına ulaştık. Faaliyetlerimiz sonucunda da 2,9 milyar TL gelir elde ettik. Burada ağırlıklı olarak pazar payındaki artışımızın önemli bir rolü var. Tabi burada kontrol edemediğimiz iki şey vardı.
Döviz kurunun istem dışı hareketleri ve buna bağlı olarak yakıt fiyatlarının artması. Bunlar giderlerimizin öngördüğümüzden daha farklı gelişmesine neden oldu. Ama Türkiye'ye gelen turist sayısında 2017'ye göre artış olması ve yurt içindeki hareketliliğin artmasıyla öngördüğümüzün üzerinde doluluk yakaladığımız için bir nebzede olsa bu giderleri kompanse etme şansına sahip olduk.
Peki yılın ikinci yarısı için nasıl bir performans bekliyorsunuz?
Yılın ikinci yarısı daha iyi olacak. Özellikle haziran ayında seçimlerden dolayı bir duraksama vardı. Temmuz ayının ikinci yarısında kendini pozitife çevirdi ve ciddi sayıda artış oldu. Hem turist sayısında hem de yerli yolcu sayısında artış oldu. Bu açıdan baktığımızda olumlu gelişmeler var. Bu yıl inanıyorum ki 2015 yılındaki turist rekoru rakamını kıracağız ve Türkiye'ye 38-40 milyon turist gelecek. Bu da Türkiye'nin turizm beklentisi açısından eski performansına dönüşü demek. Yabancı turistlerin geri gelmesi, özellikle Kuzey ve Batı Avrupalı turistlerin geri gelmesi, çok olumlu bir gelişme. Ruslar da ciddi anlamda geri döndüler. Ayrıca ülkemizde yeni bir tür turizm gelişti. Mesela Trabzon'dan Ortadoğu'ya direk uçuşlarımız var. Özellikle yaylalarımızın ve oradaki sahilin güzelliğini keşfeden Ortadoğulu turistler, bu bölgede gayrimenkul de alıyor.
Geçen yıl bazı uçakları elden çıkardınız. Yaş olarak gençleştirdiniz bu yıl aynı şekilde devam edecek mi?
Geçen yıl 13 tane uçak sattık. Bu yıl 10 yeni uçak alıyoruz. Bu uçakların büyük çoğunluğu gelmiş durumda. Sadece temmuz ayında 5 tane uçağımız geldi.
Yeni hatları açmak için mi alıyorsunuz uçakları?
10 uçak geliyor. 5 tane uçağımızın leasing süresi dolduğu için sahiplerine geri dönüyor. 5 tane uçak geliyor. Bunlar mevcut hatları yenilemek için aldığımız uçaklar. Yeni hatlara önümüzdeki yıldan itibaren bakacağız. Çünkü önümüzdeki yıl 14 tane uçağımız geliyor. 14 uçağın 7 tanesi ilk defa filomuza katılacak, daha fazla koltuk kapasiteli A321 uçakları. Böylece aynı hatta çok daha fazla yolcu taşıyabileceğiz.
Sizin bilançonuzu nasıl etkileyecek?
Bu yıl kamuya çift haneli büyüklük öngördüğümüzü açıklamıştık. Nitekim ilk yarıda kamuya açıkladığımız bilançoda bu çift haneli büyüklüğü yakaladığımızı söyledik. Yine o şekilde devam edeceğini düşünüyorum.
"YENİ HATLAR OLABİLİR, DEĞERLENDİRİYORUZ"
"Yeni uçuşları hattımıza ekliyoruz. Mesela İzmir-Erzincan uçmaya başladık. Bizim belli bir noktaya uçakları ya da yolcuyu toplayıp dağıtma gibi bir lüksümüz yok. Potansiyelin olduğu her yerden hem yurtiçi hem yurtdışı uçabiliriz. Çok yerden talep geliyor, değerlendiriyoruz."
Yeni havalimanı 29 Ekim'de devreye girecek. Atatürk'te uçuş sayınız azdı. Yenide nasıl olacak?
İstanbul Atatürk'ten - İzmir'e 5 uçuşumuz var. Atatürk'ün ikamesi olacak. Daha sonra herhangi bir slot çıkarsa onların dağılımı yapılacak. O zaman bizim de başvurumuz yapılacak. Mevcut İstanbul - İzmir hattını arttırmak hem de yeni hatlar için başvurmak için çalışmalarımız var ama bunların çok olacağını zannetmiyorum. Yeni havalimanında 5 tane uçuşumuzu ikame ettirecek kadar yatırımımız var. Havaş ile çalışıyoruz.
Sabiha Gökçen de süreç nasıl işliyor?
Orada ikinci pist çok hızlı bir şekilde yapılıyor. Önümüzdeki yıl yaz sezonun ya da 2020 yılının başında ikinci pistin devreye gireceğini öngörüyoruz. O zaman da oradaki kapasitenin artacağını hesaplıyoruz ve ek kapasiteyi değerlendirmek istiyoruz. Fiilen hayata geçince başvurularımızı yapacağız, hazır bekliyoruz. İyimser olarak, ikinci pistin mevcut kapasiteyi yüzde 50 arttıracağını düşünüyoruz. Böylece saatlik 42 kapasiteyi 60 slotlara çıkarmayı hedefliyoruz.
Siz yer hizmetlerine de yatırım yaptınız.
Evet, ciddi bir yatırım yaptık. İyi ki de yapmışız. Bizim bu yatırımı yaparken önceliğimiz misafir memnuiyet idi. Bunu da yakaladık. Yan ürün olarak maliyetler vardı, bunlar yüzde 10 azaldı. Bunun doğru bir yatırım olduğunu söyleyebiliriz. İstanbul harici bir yerde yüzde 100 kapasitemizi dolduracak bir yatırım yakalarsak, onu da düşünürüz. Bunun için aday olarak Ankara, İzmir ve Antalya var.
Pegasus için "rötarlar çok oluyor" deniliyor. Sizce neden?
Bu çok göreceli bir kavram. 2017 istatistiğinde en iyi 3 firma arasında Pegasus yer alıyor. Yüzde 84 oranında zamanında kalkış oranımız var. Gecikmelerimizin yüzde 97'si bizim dışımızda nedenlerden kaynaklanıyor. Mesela yaz aylarında kapı kapattıktan sonra önümüzde 5 tane uçak var ise siz zamanında kapı kapatsanız bile en az 15 dakika rötarla kalkabiliyorsunuz. Ya da hava koşulları zorluyor.
Farklı ülkelerde bir takım yatırımlarınız oldu. Bu yatırımlarınız sizi ne ölçüde memnun etti? Bu yönde benzer yatırımlar gelecek mi?
Mevcutta planladığımız yeni bir yatırım yok. Olursa zaten söyleriz. Kırgızistan'da bir yatırımımız var. Orada ön gördüğümüz şekilde devam ediyoruz. Zaman içinde bu potansiyel oluşuyor. Biz ağırlıklı olarak Türkiye ve Rusya hatlarında uçuyoruz. Kırgızistan şuan için mevcut potansiyelini en etkin şekilde kullandığımız yer. Ama yakın zamanda açılacak Çin hatlarıyla mesela biz Pekin'e başvurduk. Hindistan'a uçuyoruz. Kırgızistan üzerinden Delhi'ye uçuyoruz. İnşallah bu Pekin hattını alırsak İstanbul Pekin'i bağlayabileceğiz. Kırgizistan'ın yanında Özbekistan'da çok ciddi turizm potansiyeli olan yerler. Bunlar bizim ilgi radarımızda olan yerler.