Küresel piyasalar, merkez bankalarına odaklandı

Küresel piyasalarda yön arayışı devam ederken, gözler gelecek hafta ABD Merkez Bankası (Fed), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) açıklayacağı faiz kararlarına çevrildi.

22 Temmuz 2023 | 11:41

Küresel piyasalar, ABD'de devam eden bilanço sezonunda şirketlerin finansal sonuçlarından alınan karışık sinyaller ve Fed'in para politikasına ilişkin belirsizliklerle yön arayışını sürdürüyor.

Fed'in gelecek hafta alacağı para politikası kararları öncesi makroekonomik veriler ve şirket finansal sonuçları varlık fiyatlarını etkiliyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in 26 Temmuz'da politika faizini 25 baz puan artırmasına kesin gözüyle bakılırken, Banka'nın bu toplantının ardından atacağı adımlara ilişkin belirsizlik devam ediyor.

Analistler, ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısındaki gerilemenin ardından soru işaretlerinin daha fazla arttığını belirterek, ABD'de haftalık işsizlik başvurularındaki beklenmedik düşüşün daha güçlü bir istihdam raporuna işaret ettiğini söyledi.

Bununla birlikte para politikası kararlarının gecikmeli etkisinin yatırımcılar arasında öne çıkan başlıca soru işaretleri arasında olduğunu aktaran analistler, 26 Temmuz'daki toplantı öncesi dolar ve tahvil faizlerinin dünkü yükselişle beraber haftalık kayıplarını telafi etmesi dikkati çekti.

Analistler, gelecek hafta toplantının karar metninden alınacak sinyaller ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarının piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını vurguladı.

Analistler, şimdiye kadar açıklanan finansal sonuçların, mart ayındaki bankacılık krizinden sonra yatırımcıların ABD tüketicisinin dayanıklılığı ve finansal sistemin sağlığına ilişkin endişelerini hafiflettiğini ifade etti.

Fed toplantısı öncesi ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 0,4 yükselişle haftayı 3,8460 seviyesinden, dolar endeksi de yüzde 1,1 kazançla 101,1 seviyesinden tamamladı.

Emtia piyasasında da altının onsu yüzde 0,3 artışla 1.962 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,6 kazançla 80,8 dolardan, bakırın libresi yüzde 2,8 azalışla 3,79 dolardan, Chicago Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday ise yüzde 5,3 artışla 6,9650 dolardan haftayı kapattı.

Rusya'nın Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesiyle artan arz endişeleri, buğday fiyatlarında yükselişe neden oldu.

ABD'de gözler büyüme verisine çevrildi

ABD'de pay piyasaları, açıklanan makroekonomik veriler ve şirketlerin finansal sonuçlarından gelen karışık sonuçlarla haftayı karışık seyirle tamamladı.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, yaptığı açıklamalarda, ABD'de büyümenin yavaşladığını ancak iş gücü piyasasının oldukça güçlü olmaya devam ettiğini belirterek, bir resesyon beklemediğini kaydetti.

Yellen, Çin'e uygulanan tarifelerin "kısasa kısas" olmadığını ifade ederek, ABD'nin ulusal güvenliğini sağlamada ihracat kontrollerinin önemine işaret etti.

Öte yandan, ülkede açıklanan verilere göre, New York Fed imalat endeksi, temmuzda 1,1 ile beklentileri aştı. Böylece endeks, 2 ay üst üste tahminlerin üzerinde bir performans gösterdi.

Fed New York Şubesi, Tüketici Beklentileri Anketi kapsamında 4 ayda bir yapılan Krediye Erişim Anketi'nin bulgularını paylaştı. Buna göre, her türlü krediye yönelik başvuru oranı yüzde 40,9'dan yüzde 40,3'e gerileyerek Ekim 2020'den bu yana en düşük seviyeyi kaydetti.

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 15 Temmuz ile biten haftada 228 bine gerileyerek 2 ayın en düşük seviyesine indi. Ülkede, ikinci el konut satışları, haziranda aylık yüzde 3,3 azalarak 5 ayın düşük seviyesine geriledi.

ABD'de Philadelphia Fed İmalat Endeksi, temmuzda eksi 13,5 ile beklentilerin altında gelirken, sektörde daralmanın sürdüğünü gösterdi.

Ülkede, perakende satışlar haziranda aylık bazda yüzde 0,2 artışla tahminlerin altında artarken, sanayi üretimi de aynı dönemde yüzce 0,5 azalarak beklentileri karşılayamadı.

Analistler, haftaya Fed'in faiz kararının yanı sıra ülkede açıklanacak makroekonomik verilerin de piyasaların odak noktasında bulunduğunu kaydetti.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında, S&P 500 yüzde 1 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,3 yükselirken, Nasdaq endeksi yüzde 0,2 azaldı.

24 Temmuz ile başlayan haftada pazartesi günü hizmet sektörü ve imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), salı günü konut fiyat endeksi, Conference Board tüketici güven endeksi, çarşamba günü yeni konut satışları ve Fed'in faiz kararı, perşembe günü büyüme, dayanıklı mal siparişleri, bekleyen konut satışları, cuma günü de kişisel gelir ve harcamalar, Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.

Avrupa'da gözler ECB kararında olacak

Avrupa borsalarında pozitif bir seyir öne çıkarken, piyasaların odağında ECB'nin gelecek hafta açıklayacağı faiz kararı bulunuyor.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB'nin bu ayki toplantıda 25 baz puan faiz artırmasına kesin gözüyle bakılırken, Banka'nın yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz artırımı yapması bekleniyor.

Tahıl Koridoru Anlaşması'na yönelik gelişmeler de Avrupa'da gündemin odağında yer almaya devam ediyor.

Avrupa'da enflasyon baskısı ABD'ye göre daha güçlü kalmayı sürdürüyor.
ECB Üyesi Joachim Nagel, açıklamalarında, bu ayki toplantıda faiz artışının gerekli olduğunu belirterek, eylül toplantısı için verilere göre hareket edileceğini bildirdi.

Uluslararası Para Fonu (IMF), Almanya ekonomisinde sıkılaşan finansal koşullar ve enerji şoku nedeniyle bu yıl daralma beklediğini duyurdu.

İngiltere'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yıllık yüzde 7,9 artışla beklentilerin altında gerçekleşirken, Avro Bölgesi'nde yıllık yüzde 5,5 ile öngörüler doğrultusunda arttı.

Analistler, Avro Bölgesi'nde enflasyonun tahminlere paralel gerçekleşmesinden ziyade çekirdek TÜFE'deki artışın, bölge genelinde enflasyonist ortamın uzun süre etkisini göstereceğine işaret ettiğini söyledi.

Avro Bölgesi'nde çekirdek TÜFE, haziranda yıllık bazda yüzde 5,5 artışla beklentileri aşmıştı.

Almanya'da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) haziranda aylık yüzde 0,3 azalırken, yıllık yüzde 0,1 arttı. Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi ise eksi 15,1 seviyesinde gerçekleşti.

Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 3,1, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,8, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,5 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,6 değer kazandı.

Gelecek hafta pazartesi günü Almanya, Avro Bölgesi ve İngiltere'de imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, perşembe günü ECB faiz kararı ve Almanya GfK tüketici güveni, cuma günü Avro Bölgesi'nde ekonomik güven endeksi ve Almanya'da enflasyon takip edilecek.

Asya piyasaları, BoJ kararı öncesi haftayı negatif tamamladı

Asya piyasaları da BoJ kararı öncesi satış ağırlıklı seyretti.

Japonya'da geçen ay yıllık enflasyon yüzde 3,3 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

Analistler, enflasyonun BoJ'un yüzde 2 hedefinin üzerinde olduğunu belirterek, Banka'nın para politikasında değişikliğe gitmesinin beklenmediğini ancak gelecek haftaki toplantısında politikada ayarlamalar yapabileceğine yönelik spekülasyonların artabileceğini söyledi.

Çin hükümetinin, ekonominin farklı alanlarını destekleyici adımlarına karşın ülke ekonomisinin 2. çeyrekte yıllık bazda yüzde 6,3 ile beklentilerin altında büyümesi resesyon endişelerini tekrar gündeme taşıdı.

Analistler, ülkede açıklanan verilerin karışık sinyaller vermeye devam ettiğini belirterek, Çin'de sanayi üretiminin haziranda yıllık yüzde 4,4 artışla beklentileri aştığını bildirdi.

Çin hükümetinin, ekonominin farklı alanlarını destekleyici adımlarına karşın ülke ekonomisinin beklentilerin altında büyümesinin etkilerinin devam ettiği görülürken, dün Çin Merkez Bankası (PBoC), orta vadeli borç verme faiz oranlarında değişikliğe gitmedi ve oranları yüzde 2,65'te sabit bıraktı. PBoC, ayrıca en düşük kredi faiz oranını yüzde 3,55'te sabit tuttu.

Öte yandan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Japonya arasında iş konseyi kurulması için mutabakat zaptı imzalandığı belirtilirken, Suudi Arabistan ile Japonya arasında da yenilenebilir enerji, teknoloji ve tarım olmak üzere 26 anlaşma ve protokol imzalandığı bildirildi.

Analistler, piyasalarda Çin hükümetinin, ekonomiyi destekleyici adımlarının yeterli olmadığı düşüncesinin hakim olduğunu belirterek, ilerleyen süreçte Çin'den daha fazla destek açıklaması gelebileceğini söyledi.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,2, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,7 geriledi.

Yurt içi piyasalar Enflasyon Raporu'na odaklandı

Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 3,88 yükselişle 6.687,78 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük ve haftalık kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 6.724,42 puana taşıdı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Hindistan'da düzenlenen G20 toplantılarında yoğun görüşme trafiği gerçekleştirdi. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ın, Bakan Şimşek ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan ile Türkiye'nin ekonomik görünümü ve politika yönünü görüştüğü bildirildi.

Görüşmede ayrıca, küresel ekonomik sorunları ele almak ve iki ülke ekonomisinde refahı artırmak için Türkiye ve ABD'nin, G20 de dahil nasıl birlikte çalışabileceğinin ele alındığı kaydedildi.

Öte yandan, Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid bin Abdulaziz el-Falih, Vizyon 2030 yatırımlarında özel sektörün bulunmasını çok önemsediklerini ifade ederek, "Hem Suudi Arabistan hem de Türkiye özel sektörünün var olmasını çok önemsiyoruz. Burada yatırımların farklılaşmasını ve çeşitlenmesini istiyoruz." dedi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ziyareti kapsamında, Türkiye ile BAE arasında muhtelif alanlarda 13 belgenin imzalanıp kabul edildiği, anlaşmaların tutarının 50,7 milyar dolar olduğu bildirildi.

TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan artırarak yüzde 17,50'ye çıkardı. TCMB duyurusunda, "Doğrudan yabancı yatırımlar, dış finansman koşullarındaki belirgin iyileşme, rezervlerde süregelen artış ve turizm gelirlerinin desteğiyle cari işlemler hesabındaki dengelenme fiyat istikrarına güçlü katkıda bulunacaktır." denildi.

TCMB ayrıca, ihracatçının reeskont kredisi için bankaların günlük limitini 5 kat artırırken, kur korumalı hesaplara yüzde 15 oranında zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü getirildi.

Gelecek hafta salı günü reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, çarşamba günü TCMB'nin açıklayacağı yılın 3. Enflasyon Raporu ve TCMB Para Politikası Kurulu toplantı özeti, cuma günü ekonomik güven endeksi ve dış ticaret dengesi açıklanacak.

TCMB, yılın 2. Enflasyon Raporu toplantısında, 2023 sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3, gelecek yıl sonu tahminini de yüzde 8,8'de sabit tutmuştu.

Dolar/TL ise haftayı, bir önceki hafta kapanışının yüzde 3 üzerinde 26,9747 seviyesinden tamamladı.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 6.700 ve 6.850 seviyelerinin direnç, 6.500 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.