Züccaciye sektörü ilk beşe gözünü dikti

09 Şubat 2022
Özlem Bay Yılmaz obay@ekonomist.com.tr

Gecen yılı 6 milyar dolar ihracatla kapatan züccaciye sektörü, dünya sıralamasında sekizinciliğe yükseldi. Çin'deki sorunlar nedeniyle oluşan açığı Türkiye'ye çevirmeye yönelik hamlelerini hızlandıran sektör, bu yıl dünyada ilk beşe girmeyi hedefliyor.
Pandemi ile birlikte büyüyen pek çok sektör var.

06 – 19 Şubat 2022 tarihli sayıdan

Yaklaşık 2 bin 500 şirketin faaliyet gösterdiği züccaciye sektörü de onlardan biri. Salgın etkisiyle evlerinde daha fazla vakit geçirmeye başlayan insanlar, bulundukları mekanların ihtiyaçlarına ve dekorasyonlarına daha fazla özen göstermeye başladı.

Bu da züccaciye sektörünün 10 milyar dolarlık bir pazar hacmine ulaşmasını sağladı. Öte yandan Türkiye'nin 4,8 milyar dolar dış ticaret fazlasıyla, beşinci sektörü de olan züccaciye sektörü, 2020 yılını 4,5 milyar dolar ihracatla kapattı. Sektör, 2021 sonunda ise 6 milyar dolar ihracat rakamına ulaştı.

Dünyada 200'den fazla noktaya ulaşan züccaciye sektörü, 2021 yılında global sıralamada 10'uncu-luktan sekizinciliğe yükseldi.

2022 yılında ilk beşe girmeyi hedeflediklerini belirten Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz, sektörün ihracatını ve de iç pazardaki ticaret hacmini artırmak için her yıl 'ZÜCDER'le Zirveye!' konsepti altında Uluslararası Ev ve Mutfak Eşyaları Üretici-Marka Buluşmaları düzenlediklerini söylüyor.

Bu yıl Antalya'da etkinliğin sekizincisini düzenlediklerini kaydeden Öksüz, "Buraya Avrupa'dan ABD'ye, Latin Amerika'dan Türki Cumhuriyetlere kadar 50'den fazla ülkenin en büyük toptancı, zincir market ve mağazaları katıldı. 100'e yakın yabancı şirket katıldı. Zirvenin sonucunda ise 1 milyar dolarlık bir iş hacmi oluştuğunu tahmin ediyoruz" diye anlatıyor.

YÜZDE 55'İ AB'YE


Züccaciye sektörünün perakende kısmı, özellikle tüm Türkiye'de açılan AVM'lerin artmasıyla birlikte gelişen zincir mağazacılık, sektörün markalaşma trendleri, dijitalleşme ve franchise sistemleriyle atağa geçti. Türkiye'nin en çok markalaşan sektörlerinden biri olan züccaciye sektörü, global pazarda da her geçen yıl güçleniyor.

Gerçekleştirdikleri ihracatın kilogram başına 3,72 dolar olduğunu ifade eden Mesut Öksüz, şöyle devam ediyor: "İhracatın yüzde 55'ini Avrupa ülkelerine yapıyoruz. Başarının sürdürülebilir olması için katma değeri yüksek ürünler üretilmesi, 'Türk Züccaciye Malı' imajının geliştirilmesi gerekiyor.

Düzenlediğimiz zirve, fuar gibi etkinliklerle 2022 yılında 7 milyar dolar ihracat rakamını yakalayarak dünya sekizinciliğinden altıncılığına rahatlıkla yükselebiliriz."

TALEP TÜRKİYE'YE KAYDI


Dünyada konteyner maliyetleri ve Çin'deki enerji krizi nedeniyle şirketler ürün bulmakta zorlanıyor. Her ülke pazardan pay alma yarışında. Özellikle Hindistan, Mısır, Endonezya ve Vietnam pazar kapma konusunda öne çıkıyor.

Öte yanda Türkiye'ye de talep var. Türkiye, satışlarının yüzde 55'i AB'ye gerçekleştiriyor ve bu ülkemizi avantajlı konuma getiriyor. Türkiye'de konteyner problemi yok. TIR ise 2 bin 500- 3 bin Euro'lara gidiyor. Üstelik AB'li şirket siparişine bir gün sonra ulaşabiliyor.

Bu açılardan yakalanan fırsatın iyi değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan sektör temsilcileri, "Şu an bu kadar talep varken üretimimizi artırmamız, biraz yatırım yapmamız, bununla da dünya pazarında ileri bir seviyeye gelmemiz lazım. Hammaddemizin maliyetleri çok arttı.

1'e 3 şeklinde. Bin 200'e aldığımız hammadde 3 bin dolarlarda" diyor. Burada üretip katma değerli hale getirip yurtdışına çıkmalarının gerektiğinin ifade eden sektör temsilcileri, buna finansman ayırıp üretmek için kredi gerektiğini ama kredi oranlarının çok yüksek olduğuna dikkat çekiyor.

Kredi rakamları yanında, enerji maliyetlerinin de çok arttığına işaret eden sektör temsilcileri, "Maalesef emtianın bizim ürünümüze oranı yüzde 30-50 oranında hammaddenin" diye anlatıyor.

ÜÇ KONUDA AVANTAJLIYIZ


Mutfak eşyaları konusunda Rusya'nın en büyük şirketlerinden bir olan Nadoba, tedarikini Çin'den Türkiye'ye kaydıran devlerden biri. Sadece Rusya'da değil Kazakistan ve Belarus'ta da faaliyet gösteren şirket, online kanalda da ilk sıralarda yer alıyor.

Kaliteli üretim, lojistik avantaj ve üretim süreleri nedeniyle Türkiye'yi tercih ettiklerini belirten Nadoba İş Geliştirme Yöneticisi Valeriya Karpeeva, "Eskiden öyle değildi ama artık fiyat da rekabetçi hale geldi. Türk üreticiler AB ve ABD'ye üretim yapıyorlar ve birçok sertifikaları var. Bu da bizim için çok önemli" diyor.

Rotasını Türkiye'ye çeviren diğer bir şirket ise Bahreynli Ashrafs Wll. Bahreyn'de yüzde 35'lik pazar payına sahip olan bir şirket, süpermarketler, hipermarketler ve dağıtım merkezlerine ürün verdiklerini söylüyor. Şirket yetkilisi Nitin Agarwal, "Birçok alanda ürün satışı yapıyoruz.

Ancak mutfak grubumuzu genişletmeyi planlıyoruz. Daha önce ağırlıklı olarak İngiltere ve Çin menşelili ürünleri satıyorduk. Türkiye'de bu kadar çok kaliteli üretim yapan şirket olduğunu görünce artık siparişlerimizin önemli bir kısmını buraya yöneltmeyi planlıyoruz" diyor.

“ASYA ÜLKELERINE KARŞI AVANTAJIMIZ VAR”


“Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) olarak 2022’de de birçok ticaret heyeti ve ikili iş görüşmelerini hayata geçireceğiz.

Avrupa pazarında Asya ülkelerine karşı kazandığımız lojistik avantajını kullanarak mevcut potansiyelden daha fazla faydalanmayı istiyoruz.

Uzak ve yeni pazarlara gireceğiz. Birim ihracat değerimizi artıracak çalışmalara yöneleceğiz. Sektörü 2022’de de hammadde fiyatlarındaki artış, boş konteyner ve hat yoğunluğu, lojistik sorunlar, döviz kurlarındaki hareketlilik zorlayabilir.”