Giderek artan rekabet ortamında farklılaşmak isteyen şirketler tasarım odaklı düşünme modeline geçiyor. Anadolu Grubu'ndan Ford Otosan'a kadar birçok şirket, tasarım odaklı düşünme yani 'design thinking' yöntemiyle yenilikçi fikirler geliştirmeye odaklanıyor.
AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Küreselleşme ve teknoloji, iş dünyasındaki rekabetin giderek artmasına neden oldu. Bu ortamda farklılaşmak isteyen şirketler inovasyonu geliştirecek yeni yöntemler bulmaya çalışıyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Son dönemde rekabette öne çıkmak isteyen şirketlerin yeni stratejisi, tasarım odaklı düşünme yani 'design thinking' oldu.
Yenilikçi ürün ve hizmetler tasarım odaklı düşünme (design thinking) metodolojisiyle geliştirilerek birçok sektörü dönüştürmeye başladıkça, Türkiye'deki kurum ve işletmelerin bu alana yönelik yatırımları da artıyor.
Anadolu Grubu'ndan Aygaz'a pek çok farklı sektörden şirket, çalışanlarına tasarım odaklı düşünme eğitimleri aldırıyor. Bazı şirketler, bu konuya özel inovasyon ekipleri kurarken bazıları ise tüm çalışanlarını bu sürece dahil edecek stratejiler geliştiriyor.
Tasarım, işletme (business) ve teknolojinin bir kesişim alanı olarak tanımlanan tasarım odaklı düşünme, uzmanlıkları ne olursa olsun her şirket çalışanının bir tasarımcı gibi düşünmesine, öğrendiği pratikleri iş yaşamının her alanında uygulamasına aracılık ediyor.
Bir tasarımcı gibi düşünen çalışanlar, kuruluşların ürün, hizmet ve iş süreçlerini dönüştürerek yepyeni stratejiler geliştirilmesine yardım ediyor.
SİSTEMATİK HALE GELİYOR
Bu şirketlerden biri olan Sodexo yaptığı çalışmaları daha sistematik ve daha verimli hale getirmek, bu yaklaşımı farklı disiplinlerden çalışanların iş yapış biçimi haline getirmek için design thinking methodolojisine odaklandı.
Sodexo İş Geliştirme Direktörü Berna Şamiloğlu Acar, bu konuda profesyonel bir danışman firma ile keşif ve eğitim çalışmaları yürütmeye başladıklarını söylüyor.
Şirket, toplamda beş haftalık bir süreçte yapılan personal belirleme, ihtiyaç araştırması, birebir görüşmeler, workshoplar, prototip geliştirme gibi adımlardan sonra projelendirmeye uygun ve sırtını gerçek anlamda kullanıcının gerçek deneyim ve ihtiyaçlarına dayayan proje fikirleri oluşturdu.
Acar, önümüzdeki dönemde bu projeleri hayata geçireceklerini ifade ediyor.
HEMEN HER KONUDA TASARIM
Softtech İnovasyon Ekibi, yaklaşık 2,5 yıl önce tasarım odaklı düşünce eğitimi aldı.
Ekip, şirket içi süreçlerin iyileştirilmesi, yeni yaratıcı fikirler, üzerinde çalışılan projelerde mevcut ihtiyaç ve beklentileri belirleyerek yol haritasının çizilmesi, kapsam belirlenmesi gibi hemen her konuda tasarım odaklı düşünme metodolojisini kullanıyor.
Softtech İnovasyon ve Kurumsal İletişim Çözüm Mimarı Aylin Öztürk, "Farklı sektörlerden yenilikçi iş fikirlerinin geliştirilmesi ve ticarileşmesi için çalışanlarımıza destek veriyor ve şirket içerisinde öncü girişimler çıkarmayı hedefliyoruz" diyor.
Aygaz, bu konuda ilk atölye çalışmasını 2017'de yaptı. Aygaz İnovasyon ve Fikri Haklar Müdürü Esin Çınar Akkol, müşterilerin ihtiyaç ve problemlerini doğrudan dinleyip onların bu ihtiyaçlarına yönelik çözümler geliştirdiklerini belirtiyor.
Örneğin, 2017 yılında gerçekleştirilen çalış-tayda ortaya çıkan ihtiyaçlardan biri palmiye olarak adlandırılan açık hava ısıtıcılarının organizasyonlarda kısa dönemli olarak kiralanma-sıydı.
Bu kapsamda şirket ürün portföyünü de genişleterek açık hava ısıtıcılarını keyiflibahce. com üzerinden kısa dönemli kiralamaya başladı. Bugüne dek yapılan üç çalıştaya toplam 150 çalışan katıldı. 2020 yılında atölye sayısının üçe çıkarılması hedefleniyor.
TÜM PAYDAŞLARI DİKKATE ALIYOR
Tasarım odaklı düşünme, Ford Otosan için yeni bir başlık değil. Şirket, 2016 yılından bu yana inovasyon başlığı altında kampanya bazlı çalışmalar ile organizasyona bu düşünce şeklini yaymaya çalışıyor.
Ford Otosan Yalın Dönüşüm Müdürü Gökçe Düzen, bu noktada müşteriyi merkeze oturtan ve tüm paydaşların yolculuğunu dikkate alan bir yaklaşım içinde olduklarını söylüyor. 2019 yılında şirketteki 10 kritik süreç tasarım odaklı düşünceyle ele alındı.
İçgörüleri çıkarmak üzere şirket genelinde yapılan anket ve çalıştayları yine tasarım odaklı düşünceyi merkeze alan süreç prototiplendirme çalışmaları izliyor.
Anadolu Grubu ise 2015 yılından bu yana inovasyon platformu Bi-Fikir ile yenilikçilik, proje ve fikir üretme alanlarında önemli çalışmalar gerçekleştiriyor. Şirket, 2018 yılında bu inovasyon çalışmalarına tasarım odaklı bir düşünce yapısıyla yaklaşmak için bir eğitim programı oluşturdu.
Eğitimlerin sonunda da çalışanların geliştirdiği projeler Bi-Fikir platformu kapsamına alındı. Anadolu Grubu İnsan Kaynakları Başkanı Osman Alptürer, eğitimlere devam edeceklerini söylüyor.
MOBİL PROJELER
Akbank'ın bu konuda attığı en önemli adımlardan biri kendi tasarım stüdyosunu kurmak oldu. Yaklaşık bir yıldır faaliyette olan stüdyoda farklı alanda önemli tecrübelere sahip tasarımcılar çalışıyor.
Akbank Strateji, Dijital Bankacılık ve Ödeme Sistemleri Genel Müdürü Yardımcısı Burcu Civelek Yüce, burada tasarlanan deneyimleri çok hızlı bir şekilde test edebildiklerini söylüyor.
Diğer taraftan Akbank inovasyonda sürekliliği sağlamak için 2017 yılında inovasyon merkezi Akbank LAB'ı kurdu. Şirket, son dönemde sadece mobil odaklı projelere odaklanıyor.
Pfizer, tasarım odaklı düşünme konseptini şirkete uyarlama konusunda çalışmalar yürütüyor. Pfizer Türkiye Eğitim ve Gelişim Yöneticisi Engin Özören, bu konuda bir eğitimi yıllık eğitim programına eklemeyi planladıklarını söylüyor.
Özören, "Bir kültür olan tasarım odaklı düşünme kavramının tüm çalışanlarımız tarafından içselleştirilmesini ve bundan sonraki tüm süreçleri tasarlarken insan ihtiyacını merkeze almayı hedefliyoruz" diyor.
EMRAH YAYICI ARTBIZTECH YÖNETİCİ ORTAĞI
"EMPATİ İLHAM KAYNAĞI OLUYOR"
"Tasarım odaklı düşünme, workshop, seminer ve eğitimlerle firmaların daha yenilikçi fikirler geliştirmelerine destek oluyor.
Tasarım odaklı düşünmenin temelleri, müşterilerin, iş ortaklarının ya da son kullanıcıların sorunlarını çözebilmek, onları denklemin odağına alabilmek için empatiye dayanıyor.
Müşteri yerine insan unsuruna odaklanmak, insanlara duyulan derin empatiyi beraberinde getiriyor. Bu empati ise çalışanların ilham kaynağı haline geliyor.
Tasarım odaklı düşünme, şirketler, teknik etkenler ve son derece önemli insan unsuru arasında mükemmel bir dengenin kurulmasını sağlıyor.
Bu denge unsuru ise inovasyondan maksimum fayda ve verimlik sağlanmasına katkıda bulunuyor."