Türkiye'nin enerji kurulu gücü yaklaşık 91 bin 270 MW. Yeni yılda devreye alınacak bin 500-2 bin MW'lık kurulu güç artışının yüzde 80'inin yenilenebilir kaynaklar vasıtasıyla gerçekleşmesi bekleniyor. yeni yatırımlarla 2020'de 93 bin MW kapasiteye ulaşılacak.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
2019'da Türkiye enerji sektörünün kurulu gücü 2 bin 700 MW artışla 91 bin 270 MW'a ulaştı.
2 bin 700 MW yatırımın santral teknolojilerine ve maliyetlerine göre dağılımı dikkate alındığında; termik 986 MW/1,2 milyar dolar, güneş 831 MW/660 milyon dolar, rüzgar 550 MW/440 milyon dolar, jeotermal 232 MW/350 milyon dolar olmak üzere toplam yatırım bedeli 3,2 milyar dolar civarında.
Bu yatırım tutarının 2 milyar dolarlık kısmının 2019 yılında gerçekleştiği ifade ediliyor.
Yürürlükte olan lisanslar ve inşaatı devam tesisler ele alındığında, 2020'de kurulu güçte yaklaşık yüzde 2 artışla 93 bin MW'a ulaşılması bekleniyor.
Önümüzdeki yıl beklenen bin 500-2 bin MW'lık kurulu güç artışının yüzde 80 gibi büyük bir oranı ise yenilenebilir kaynaklar vasıtasıyla gerçekleşecek.
DÖVİZ NEGATİF ETKİLİYOR
Enerji sektörü, 2019 yılında ağırlıklı olarak düşük elektrik fiyatları, yüksek yakıt ve işletme maliyetleri ve zorlaşan fonlama koşullarının etkisinde kaldı.
2018 yılında gerçekleşen kur atağı sonrasında artan maliyetler, ağırlıklı olarak döviz ile borçlanan şirketlerin operasyonlarına devam edebilmesini güçleştirdi.
Yakıt ve işletme maliyetlerindeki bu artışlardan en olumsuz etkilenenler ise doğalgaz çevrim santralleri oldu.
2018 yılına göre yıllık ortalama piyasa takas fiyatı 233 TL/ MW-saatten 268 TL/MW-saate çıksa da ortalama yüzde 20 oranında artan yakıt maliyetleri bilançoları olumsuz etkiledi.
FİLTRE ZORUNLULUĞU
2020'de Türkiye'deki elektrik talebinin yaklaşık yüzde 50'sini oluşturan sanayi segmentindeki büyümenin elektrik sektörüne pozitif yansımasını bekleyen KPMG Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Sektör Lideri Ümit Bilirgen, "Dolar bazlı devam eden YEK teşviklerinin de etkisiyle birlikte 2020'de yenilenebilir enerji tarafındaki büyüme sürecek" diyor.
Uzmanlara göre 2020'de özellikle yeni nesil teknolojilerle kurulmuş yüksek verimlilikteki doğalgaz santralleri yabancı yatırımcı için satın alma ve birleşmeler yoluyla ilgi odağı olabilir.
Ayrıca emisyon limitlerini sağlayamayan yerli kömür santrallerinin devre dışı kalması durumunda, önümüzdeki iki yıl boyunca ithal kömür ve doğalgaz santrallerinin baz yük gücünü büyük oranda karşılaması bekleniyor.
ERKAN BAYKUŞ EY TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖR LİDERİ
“TEŞVİKLER YAKINDAN İZLENECEK”
"2020'de ilk etapta fonlama maliyetleri, teknolojik gelişmelere bağlı olarak ekipman verimlilik ve maliyetlerindeki iyileşmeler, teşvik mekanizmaları ve mevzuatlardaki olası değişiklikler önemli olacak.
YEKDEM'in devam edip etmeyeceği, edecekse hangi santrallerin bu teşvikten yararlanabileceği gündemde. Hidroelektrik, güneş ve biyokütle santralleri cazip maliyet/getiri oranlarıyla yabancıların ilgisini çekecek.
Rüzgar ve güneş enerjisi için 'Mini YEKA' fırsatları da önemli. Jeotermal enerji kurulu gücünün 2020'de 2 bin MW'a çıkarılması hedefi doğrultusunda yatırımcıların çalışmaları devam edecek."