2018'de 1 milyar 945 milyon TL'lik ciro yapan Petlas'ın bu yılki ciro hedefi 2 milyar 580 milyon TL. Üretiminin yüzde 45'ini ihraç eden şirket, bu yıl 265 milyon dolarlık ihracat yapmayı planlıyor. Şirketin büyüme planlarında yeni nesil ürünler önemli rol oynuyor.
ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
Türkiye lastik sektörünün yüzde 100 yerli sermayeli şirketi Petlas, 40 yılı aşkın bir süredir faaliyet yürütüyor. Petlas, İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde, 2017 yılı verilerine göre, 95'inci sırada yer alıyor.
2018 yılında 1 milyar 945 milyon TL ciroya ulaşan şirketin bu yılki ciro hedefi ise 2 milyar 580 milyon TL'yi buluyor.
Petlas'ın temelleri 1976 yılında Kırşehir'de atıldı. Tansu Çiller'in başbakanlığı döneminde zarar ettiği gerekçesiyle şirketin kapatılmasına karar verilmiş ama sonrasında 1997 yılında özelleştirilerek Kombassan Holding'e devredilmişti.
2005 yılında ise şirketin yüzde 80 hissesi 70 milyon dolar bedelle Petlas'ın Ankara bayisi de olan Abdülkadir Özcan A.Ş. (AKO Grup) tarafından satın alınmıştı.
3,7 MİLYAR TL'LİK YATIRIM
AKO Grup'un satın almasıyla birlikte Petlas'ta modernizasyon, yeni ürün ve kapasite yatırımları yapıldı. 2019 yılına kadar yaklaşık 3,7 milyar TL'lik yatırım gerçekleştirildi. Petlas, yeni ortak ve yatırımlarla birlikte büyüme eğilimine girdi.
Petlas Genel Müdürü Yahya Ertem, 2005 yılından bu yana yatırımlarının devam ettiğini söylüyor. Lastik üretimi farklı sanayi ve tasarım süreçlerini bir araya getiriyor. Hammadde, bileşen, tasarım ve teknoloji konusunda da zorluklar arz ediyor.
Ertem, ürün geliştirmeye büyük önem verdiklerini de belirtiyor. Yahya Ertem, "Son olarak tarım lastiği PT-Trac'i pazara sunduk. Ürün, kaymayı azaltıp sürükleme kuvvetini artırıyor, traktörün gücünü maksimum oranda toprağa aktarıyor" diye anlatıyor.
YERLİ VE MİLLİ ÜRETİM
Lastik üretimi alanında şirketler, kendi teknoloji ve tasarımlarını kendileri yapmak duru-munda. Bu nedenle Petlas'ın Kırşehir'deki 390 bin metrekaresi kapalı olmak üzere, 2 milyon metrekare alan üzerine kurulu tesisinde ürettiği lastiklerin hiçbirinde dışarıdan alınmış bir lisans yok.
"Tamamen yerli ve milliyiz" diyen Yahya Ertem, lastiklerinin, Türk sermayesinin, mühendislerinin ve çalışanlarının emeğinin ürünü olduğunu vurguluyor.
Petlas, 4 bine yakın çalışan sayısı ve geniş ürün yelpazesiyle dünyanın tek çatı altındaki en büyük lastik fabrikalarından biri. Fabrika, 2019 yılında yatırımlar bitirildiğinde yıllık 200 bin tonluk kapasiteye ulaşacak.
Şirket, üretim kapasitesini, takip eden yıllarda 1 milyar dolar yatırımla 440 bin tona taşımayı hedefliyor. Bu süreçte doğrudan istihdamın da 10 bin kişiye çıkarılması planlanıyor.
2 BİN 500 FARKLI EBATTA ÜRÜN
Petlas, binek araçlardan kamyon ve otobüslere, traktörlerden askeri birlik ve güvenlik güçlerinin kullandığı araçlara, iş makinelerinden savaş jetlerine kadar pek çok farklı kategoride üretim yapıyor.
80 farklı desen ve 2 bin 500 farklı ebattaki lastikleri, yerli sermaye, yerli teknoloji, yerli AR-GE, mühendislik ve yerli işgücü ile üretiyor. Şirket, geçen yıl yüzde 100 yerli üretim olan ürünlerine yenilerini de ekledi.
Yahya Ertem, AKO Grup'un toplam gelirleri içerisinde lastiğin payının önemli bir yer tuttuğunu ifade ediyor. Ertem, "Gelirler içinde lastik yüzde 80-85 gibi yüksek bir orana sahip. Grup cirosunun geri kalanı ise akü ve jant üretiminin yanı sıra lastik kaplamadan elde ediliyor" diye konuşuyor.
SAVAŞ JETLERİNE LASTİK
Petlas, Kıbrıs Barış Harekatı sonrası dönemde helikopter ve savaş uçağı lastiklerinde yurtdışına bağımlılığı azaltmak için kurulmuştu. Şirket bugün bu hedefi de gerçeğe dönüştürmüş bulunuyor.
Şirketin en ufak ebatlı lastiği, F-5 savaş jetlerinin ön lastiği. Bunun yanı sıra üretimi Türkiye'de gerçekleştiren F-16 savaş jetlerinin ve İHA'ların lastikleri de Petlas tarafından üretiliyor.
Petlas, TOMA'lar ve Kirpi model zırhlı araçlar için de özel lastikler üretiyor. Yahya Ertem, "Lastiklerimiz, vatan savunması ve güvenliğinin
gerektirdiği en zorlu koşullarda, vatan evlatlarımızın yanında. Mermi isabet alsa da yola devam edebilen özellikte lastiklerimiz var" diyor.
YENİ YATIRIM
Şirketin inovasyon stratejisinin temelini, farklı ürün kategorilerinde tüketicilerin beklenti ve ihtiyaçlarını öngörme ve karşılama kararlılığı oluşturuyor.
Zirai alanda bir yenilik olan PT-Trac da böyle bir ürün. Tanıtımı bu ay Türkiye ve Fransa'da eşzamanlı olarak gerçekleştirilen PT-Trac, kaymayı azaltıp sürükleme kuvvetini artırıyor; traktörün gücünü maksimum oranda toprağa aktarıyor.
Yahya Ertem, Petlas'ın başarısında, AR-GE çalışmaları kadar kapasite ve marka yatırımlarının da çok önemli rol oynadığını ifade ediyor. Ertem, bu konuda şunları söylüyor: "Petlas fabrikasında, 2018 yılında inşaat ve kapasite artırım için alınan makine ve ekipmanlar için 50 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi.
Bunun yanı sıra özellikle yeni pazarlara yönelik makine ve ekipman üretimi için 30 milyon dolarlık yatırıma başlandı. Bu yatırımın 2019'un ilk yarısında tamamlanması öngörülüyor."
İHRACATI 8 KAT ARTTI
Bugün 109 ülkeye ihracat yapan Petlas, üretiminin yüzde 40-45'lik kısmını ihraç ediyor. Şirket 2018 yılında ihracatını yüzde 17,6 artırarak 200 milyon dolara ulaştırdı. En çok ülkeye ihracat yapan 11'inci kuruluş olan Petlas, bu yıl 265 milyon dolar ihracat yapmayı ve Türkiye'nin en büyük 50 ihracatçısı arasına girmeyi hedefliyor.
2005 yılında 24 milyon dolar düzeyinde olan ihracatlarını 8 katın üzerine çıkarmayı başardıklarını belirten Yahya Ertem, şunları ekliyor: "Bugün Kuzey Amerika'dan Okyanusya ülkelerine, Afrika ve Ortadoğu'dan Kuzey İskandinavya'ya yayılan geniş bir coğrafyaya ihracat yapıyoruz.
İhracatımızın yüzde 50'sini Avrupa'ya, yüzde 20'sini Kuzey ve Güney Amerika'ya, kalan yüzde 30'unu da Okyanusya, Uzakdoğu ve Afrika ülkelerine yapıyoruz. Hedefimiz 2043 yılında 1,5 milyar dolarlık ihracata ulaşmak."