SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
Petrol işinde 30 yılı geride bırakan ve 2012 yılında madencilik sektörüne giren Delta Grubu, yeni yatırımlara hazırlanıyor. Madencilikte krom ve çinko alanında üretim yapan grup, bu yıl Burdur ve Balıkesir'de yapılacak iki fabrika yatırımıyla bakır işine de girecek.
Bu dönemi yatırımda fırsat olarak gören Delta, yeni işlere de girmek üzere çalışıyor. Kimyevi maddeler alanında bir şirketi satın almak üzere incelemesini sürdüren grup, sağlık ürünleri işinde de fırsat kovalıyor.
Delta Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Habbab, petrolde düşen kârlılıklar nedeniyle yeni işlerde büyümek istediklerini söylüyor. Delta'daki görevlerinin yanı sıra DEİK Birleşik Arap Emirlikleri İş Konseyi Başkanı, Türk Arap İşadamları Federasyonu Başkanı da olan Mehmet Habbab ile grubun yeni dönem büyüme planlarını konuştuk.
Düşen petrol fiyatları ve akaryakıt sektöründe yaşanan daralma sizin satışlarınızı nasıl etkiledi?
Akaryakıt ve petrol fiyatlarında artık çok fazla yükseliş beklemiyorum. Çünkü alternatifleri artmaya başladı. Akaryakıt sektörü uzun bir aradan sonra geçen yıl yüzde 7 daralma yaşadı. Araçlar daha hesaplı, şantiyeler de azaldı. Elektrikli araçların konuşulduğu, alternatif enerji kaynaklarına yatırımların arttığı bu dönemde petrole dayalı işlerde kârlılık artışı beklemiyorum. Biz geçen yıl benzinde ciddi bir ihracat yaptık. Düşünün, benzin fazlamız var ve ihraç ediyoruz. Biz de bu dönemde Lübnan, Irak, Körfez ülkeleri ve Pakistan'a ihracat yaptık. 5 milyon ton benzinin 1 milyon tonu aşkın kısmı ihraç edildi. Bizim açımızdan bakıldığında ise ihracat gelirlerimizdeki artış nedeniyle büyümemizi sürdürdük. Geçen yılı 900 milyon TL ciro ile kapattık. 30 yılı aşkın süredir akaryakıt ve petrol
"Resesyondan çıkış yakın"
Sizce bu dönem yeni yatırımlara uygun mu? Yatırım iklimini değerlendirebilir misiniz?
Aslına bakılırsa ben dibe vurduğumuzu ve çıkışın başlayacağını düşünüyorum. Bugünler yatırım için fırsattır. Eğer bizim gibi borçluluk oranınız yüksek değil ve öz sermaye gücünüz iyiyse satın alma yapmak, yeni iş alanlarına girmek için bu dönem uygun. Bu dönemde kazanma şansı yüksek. Dünyada en uzun resesyon dokuz yıl sürüyor. Ortalama ise 3-4 yıl. Ben bu dönemden çıkışın yakın olduğunu düşünüyorum. Eğer yatırım planlıyorsanız bugünden yapmalısınız. Ama dediğim gibi, nakit akışınız iyiyse ve çok borçlu değilseniz yatırım yapabilirsiniz.
sektörlerinde girişimleri olan bir iş insanıyım ve bugün artık bu alandaki yatırımları çok gerekli bulmuyorum. Mesela çok konuşulan rafineri yatırımının çok enteresan ve gerekli bir iş olmadığını düşünüyorum. Talebe göre yatırımlarını değiştirmezsen geride kalırsın.
Sizin geride kalmamak için izlediğiniz strateji nedir?
Dijital dünyaya hazırlanmak gerekiyor. Talepleri iyi görüp, iş yönetimini değiştirmek gerekiyor. Akaryakıtta zaman içinde konsept değişiyor. 250 hareketli parçanın olduğu bir araba, elektrikli olduğunda 20 hareketli parça ile mükemmel bir iş çıkarıyor. Biz bu verilerden ve tüketimdeki taleplerden yola çıkarak akaryakıtta yeni yatırım yapmamaya karar verdik. 250 istasyonlu Gulf Delta zincirini büyütmeyi istemiyoruz. Ceyhan'da yer alan petrol depolama işimiz sürüyor ama yeni bir yatırım planlamıyoruz. Yeni yatırımlarımızı madencilikte yapacağız.
Madencilikte hangi alanlarda üretim yapıyorsunuz?
2013 yılında üretime başladığımız madencilikte bugün 100 bin ton krom üretimiyle sektörün güçlü şirketlerinden biriyiz. Kromda Ege Bölgesi'nde üç maden sahamız var. Çinko ve kurşunda ise Bursa'da tesisimiz var. Bu yıl yeni yatırımları devreye alacağız.
Yeni yatırımınız hangi alanda olacak?
Bu yıl 30 milyon dolarlık yatırımla bakır işine de gireceğiz. Balıkesir ve Burdur'da fabrika açacağız. Bu işte derinleşmeyi düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde çok daha kaliteli madenlere doğru gideceğiz. Yeni dünyada talep lityum, kobalt gibi ürünlere doğru gidecek. Biz de portföyümüze yeni madenleri eklemek istiyoruz. Gelecekte endüstride ağırlığı artacak ürünlere yönelmeyi planlıyoruz.
2019 yılında büyüme ve yatırım planınız nedir?
Mevcut işlerimizde yüzde 15 büyüme öngörüyoruz. Artık tamamen ihracat yapıyoruz. Çin, İngiltere ve Ortadoğu ülkelerine maden ve yakıt satıyoruz. Endüstriyel ürünler bunlar ve ihracat yaptığımız ülkeleri çeşitlendireceğiz. Yatırım ayağında ise önemli girişimlerimiz olacak. Toplamda bakır işi ve satın almalarla 70 milyon dolarlık yatırım öngörüyoruz. Bu dönemde de yeni iş alanlarına bakıp fırsatları izliyoruz. Bu yıl fabrika yatırımlarının yanı sıra yeni bir sektörde satın alma da yapabiliriz. Bu girişim kimyevi maddeler alanında olabilir. Bir de sağlık ürünleri alanına girmek istiyoruz.
Bu yatırım süreci şu anda hangi aşamada?
Açıkçası şirketin finansallarına bakıyoruz, sonrasında karar vereceğiz. Net bir tarih veremem. Hedefimiz bu yıl yeni bir sektöre giriş yapmak.
Yatırımın finansmanını nasıl sağlayacaksınız?
Bu yatırımlarda yüzde 50 kendi öz sermayemizle ilerleyeceğiz. Kalan kısım için ise yurtdışı finansman kaynaklarına yöneleceğiz. Çünkü onlar çok daha ucuz.
Peki, Amerikan Gulf ile ortak yürüttüğünüz akaryakıt işinden çıkacak mısınız?
Dediğim gibi, istasyon işletmeciliği ölmek üzere olan bir iş. Geleceği olmadığı için bu işten yavaş yavaş çıkacağız. Dolayısıyla alternatif enerji kaynakları alanında girişimlerimizi hızlandıracağız.
"RESESYONDAN ÇIKIŞ YAKIN"
Sizce bu dönem yeni yatırımlara uygun mu? Yatırım iklimini değerlendirebilir misiniz?
Aslına bakılırsa ben dibe vurduğumuzu ve çıkışın başlayacağını düşünüyorum. Bugünler yatırım için fırsattır. Eğer bizim gibi borçluluk oranınız yüksek değil ve öz sermaye gücünüz iyiyse satın alma yapmak, yeni iş alanlarına girmek için bu dönem uygun. Bu dönemde kazanma şansı yüksek. Dünyada en uzun resesyon dokuz yıl sürüyor. Ortalama ise 3-4 yıl. Ben bu dönemden çıkışın yakın olduğunu düşünüyorum. Eğer yatırım planlıyorsanız bugünden yapmalısınız. Ama dediğim gibi, nakit akışınız iyiyse ve çok borçlu değilseniz yatırım yapabilirsiniz.