AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Yüksek komisyon ücretleri ve ödeme sürelerinin çok uzun olması tartışmalarıyla sık sık gündeme gelen yemek kartı pazarında, geçen yıl yayınlanan Ticaret Bakanlığı yönetmeliğiyle yeni bir dönem başladı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Üye işyerlerinden alınan komisyon oranlarının azami yüzde 6, ödeme vadesinin de 30 gün olacak şekilde yeniden düzenlenmesiyle sektördeki dengeler değişiyor. Daralan kâr marjlarına karşı şirketler yeni çözümler geliştiriyor. Pazardaki potansiyeli fark edenlerin sayısının artmasıyla sektördeki oyuncu sayısı da yükseliyor.
Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu tarafından geliştirilen Yemekmatik'in ardından, Turkcell, Belbim ve PTT de ortak olarak Sofra markasıyla pazara girdi.
POTANSİYEL BÜYÜK
Komisyon oranları düşmesine rağmen yemek kartı pazarına yatırımların artmasının arkasında büyüme potansiyeli yatıyor. Yemek kartı pazarının potansiyelini anlamak için rakamlara bakmak yeterli. Türkiye'de yeme-içme pazarının toplam hacmi 65 milyar TL.
Bunun 58 milyar TLsi kredi kartı ve nakit harcamalar yoluyla gerçekleşirken, 7 milyar TLsi yemek kartlarıyla gerçekleşiyor. Kurumsal yemek harcamalarının yıllık büyüme oranı yüzde 15 seviyesinde.
Yemek kartı kullanıcı sayısı da yaklaşık 3,5 milyon olarak hesaplanıyor. Avrupa Birliği'nde (AB) yemek kartları toplam çalışanların yüzde 25'i tarafından kullanılırken, Türkiye'de bu oran henüz yüzde 11 civarında.
KOBİ'ler için maliyetlerini kontrol etme ve çalışan bağlılığını artırma yönünde yarar sağladığı ifade edilen yemek kartları konusunda Türkiye'de pazar ciddi bir potansiyele sahip.
Bu potansiyel yeni oyuncuların pazara girmesini sağlarken halihazırda pazarda faaliyet gösterenlerin de yeni alanlara odaklanmasına neden oluyor. Rekabetin artmasıyla farklılaşmak isteyen şirketler, kaliteli hizmet, yaygınlık, çağrı merkezi hizmetleri, web/ mobil uygulamaları gibi konulara odaklanıyor.
YATIRIMLAR DEVAM EDECEK
21 bin kurumsal müşterisi, 2 milyon kart kullanıcısı ve 40 bin üye işyeri ağı ile hizmet veren Multinet Up'ın CEO'su Demirhan Şener'e göre, yeni uygulama sektörün büyümesine katkı sağlayacak.
Şener, düzenlemenin hizmet kalitesini arttıracağını, iş ortaklarının ve onların çalışanlarının hayatına daha çok değer katan yemek kartı şirketlerini ön plana çıkaracağını söylüyor.
Multinet Up da bu doğrultuda çalışmalarını sürdürüyor. Demirhan Şener, yapacakları teknolojik yeniliklerle kart kullanılmayan bir yemek kartı sektörü yaratmayı, hatta sektörün ismini değiştirmeyi planladıklarını söylüyor.
ANADOLU'YA ODAKLANACAK
Fransız kökenli Sodexo, sektörün en eski oyuncularından biri. 427 bin çalışanıyla 80 ülkede, günde 100 milyon tüketiciye hizmet sunan şirket, Türkiye'de 25 yıldır faaliyet gösteriyor. Türkiye'de 1 milyondan fazla tüketicisi, 20 binden fazla müşterisi ve 45 binden fazla üye işyeri bulunuyor.
Tüketicinin hayatını kolaylaştıracak çözümlere odaklandıklarını söyleyen Sodexo Türkiye CEO'su Eda Uluca, "Bu doğrultuda yeni yatırımlar yapacağız. Yeni yatırımlarımız yemek etrafında olacak. İlk çeyrekte bununla ilgili bir lansman yapacağız" diyor.
Sodexo'nun yeni dönemdeki hedeflerinden biri de Anadolu'ya da odaklanmak olacak. Daha önce olmadıklarını bölgelere gitmeyi hedeflediklerini söyleyen Eda Uluca, "Hiç ulaşmadığımız pazarlara gitmeyi hedefliyoruz. Anadolu için şehir bazında analiz yapıyoruz" diye konuşuyor.
HEDEFİNDE KOBİ'LER VAR
250 firmada 20 bin kartla hizmet veren Tepe Servis Card da pazarın önemli oyuncularından biri. 2018 yılında cirosunu yüzde 13,7 artıran şirket 2019 yılında da yüzde 15-20 büyüme hedefliyor. Ayrıca bu yıl kullanıcı sayısını da yüzde 15 artırmayı planlıyor. Şirket, dijitalleşme ve kullanıcı dostu projeler üzerinde çalışmalar yürütüyor.
Tepe Servis Card Genel Müdürü Şükrü Işıkçı, büyümede KOBİ'lere odaklandıklarını söylüyor. Işıkçı, "Büyük firmalar zaten yemek kartını ve avantajlarını kullanıyor. Ancak KOBİ'lerde maalesef kullanım düşük seviyede ve önceliğimiz daha fazla KOBİ'ye ulaşmak. 2019 yılında da KOBİ'lere dönük çalışmalarımız hız kazanacak" diyor.
YENİ MARKALAR GİRİYOR
Pazardaki potansiyel, yeni yatırımların da artmasını sağlıyor. Turkcell, PTT ve Belbim ortaklığıyla kurulan Sofra, sektörün son oyuncularından biri. Ağustos ayında Rekabet Kurumu'ndan onay alan Sofra'nın çıkaracağı kart, aynı zamanda ulaşımda İstanbulkart'ın yerine de kullanılabilecek.
Ekim ayında lansmanı yapılan Yemekmatik ise Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu tarafından geliştirildi. İnfoteks tarafından yazılımları yapılan şirket, TurkPara'nın kart platformunu ve önde gelen bankaların POS altyapısını kullanıyor.
Yemekmatik Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yavuz, "Yemekmatik olarak sunduğumuz banka kartı gibi de kullanılabilen, şirketin yemek haricindeki diğer kurumsal harcamalarını da kontrol altına almasına olanak sağlayan bir ürünle pazarın büyümesine de katkı sağlayacağız" diyor.
Ekim sonunda lansman yapan şirket, iki ay gibi kısa bir sürede pek çok şirketle görüşmeler yaptı ve pilot çalışmalara başladı. Şirketin 2019 yıl sonu kart kullanıcısı sayısı hedefi 750 bin kişiye ulaşmak.