Dünyada 1 milyar insanı metaverse'e bağlamak isteyen Meta, yapay zekâ tabanlı işlere yatırımlarım artırıyor. Meta Türkiye Ülke Direktörü İlke Toptaş, 2024'te yapay zekâ tabanlı ürünlerin Türkiye'ye geleceğini ve iş ortaklarıyla ekosistemi büyüteceklerini söylüyor.
11 - 24 Haziran 2023 tarihli sayıdan
Dünyanın en büyük sosyal medya platformu şirketlerinden olan Meta'nın dört ana işi olan Facebook, Instagram, WhatsApp veya Messenger'ı ayda 3,81 milyar insan kullanıyor. 2022 son çeyreğinde globalde 32,2 milyar dolar gelir elde eden Meta, Türkiye'de de büyümesini sürdürüyor.
Meta Türkiye Ülke Direktörü İlke Toptaş, Türkiye'de KOBİ ve start up'ları destekleyecek programları devreye alarak onların Meta platformlarını kullanarak işlerini büyütmesini ve ihracatı artırmalarını sağlamayı hedeflediklerini söylüyor. İlke Toptaş, sorularımızı yanıtladı.
Facebook'un Meta olarak konumlanmasıyla metaverse kavramı en popüler konu haline geldi. Metaverse'te ne kadar yol alındı ve önümüzdeki süreçte neler göreceğiz?
Teknolojinin gelişmesiyle iletişim kurma yolları aslında zenginleşti ve üç boyutlu dediğimiz sosyal mobil teknolojilerinin gelişmesiyle AR ve VR kanallarıyla beraber metaverse'e doğru gidiyor. Bizim gittiğimiz vizyon noktası da bu.
Dolayısıyla insanları birbirine bağlarken en yeni teknolojilerle bir yandan da birliktelik hissini de onlara vermeye çalışarak sosyal bağlantıyı güçlendirmeye çalışıyoruz. Metaverse sadece Meta'nın veya benzer teknoloji firmalarının değil tüm ekosiste-min işi. Bir ekosistemin bu evreni oluşturmasıyla beraber çok büyük bir fırsattan bahsediyoruz.
Türkiye için nasıl bir fırsat yaratabilir?
Türkiye için metaverse'ün 2035 yılında yaklaşık 38 milyar dolarlık ekonomiye katkısının olacağı öngörülüyor. Bu değerli bir ölçek. Biz 1 milyar insanı metaverse teknolojilerine bağlamak istiyoruz. Bu evrenin milyarlarca dolarlık yepyeni bir ekonomiyi ortaya çıkarması mümkün.
Fiziksel ürünlerin aslında artırılmış gerçeklik gibi teknolojilerle dijitale doğru yansıyan kısımlarının olması bir fırsat. Örneğin sen bugün bir ayakkabı alıyorsun, belki avatarına metaverse ortamında aynı markayla gireceksin ve alacaksın gibi...Sanal ekonominin de çok ciddi bir şekilde büyüyeceği bir noktaya doğru gidiyoruz.
Sizin yatırımlarınızın ne kadarı sanal evrene ait?
Bizim yatırımlarımızın belli bir kısmı şu anda geleceği inşa etmeye yönelik ama aslında tüm yatırımlarımızın yüzde 80'i uygulamalarımız ve ana işimizde. Yüzde 20'lik kısımla da geleceği şu anda inşa etmek için çok ciddi adımlar atıyoruz.
Bu Türkiye'de de aynı oranlarda mı?
Biz yeni şeyleri belli bir pazarda önce pilot olarak yaparız hatalar varsa onları öğreniriz, sonra globalleştiririz. Türkiye'de de yatırım oranlarında benzer rakamlar için konuşabiliriz ama mesela Türkiye'de cihazlarımızın gelmesine daha var. Bizim planlarımız içinde aslında 2024 yılının içerisinde bu adımları atmak var.
Hangi cihazlar gelecek ve nasıl bir değişim yaratacak?
Meta Quest uygulama mağazamız var. Buradan uygulamayı indirdiysen artık VR gözlüğünün üzerinden devam ediyorsun. Örneğin ben en çok fitness uygulamalarını kullanıyorum. Bu öyle bir teknoloji ki karşı karşıya futbol oynadığınız zaman topa vurma ve hareket etme anını hissedebiliyorsun.
Quest'ten başka bir örnek de iş birliği yaptığımız Ray-Ban Stories akıllı gözlükle telefon edebiliyorsun, müzik dinleyebiliyorsun, video ile fotoğraf çekebiliyorsun. Bunları normalde mobil cihazlarınızdan yapmaya çalışıyoruz ama bu gözlükle o anı da kaçırmadan yapma şansımız oluyor.
İnsanların hem hayatlarını hem de sosyal mobil teknolojilerde birbirlerine bağlanmalarını destekleyici cihazlar gibi düşünebilirsiniz. Cihazlar ülkemize geldiği zaman stratejisi belli olsun, mutlaka burada da iş birlikteliklerini değerlendirmeyi çok isteriz.
Türkiye'ye yatırım planlarından bahsedebilir misiniz?
Bizim aslında işimiz başkalarının da işini büyütmek. Türkiye'de yaptığımız yatırımlara da hep bu eksenden
bakıyoruz. Dünyada yaklaşık 200 milyondan fazla reklam verenle, iş ortağıyla çalışıyoruz ve bu iş ortaklarına baktığınız zaman bunun içerisinde KOBİ'ler ve start up'lar çok büyük bir kesimi oluşturuyor. KOBİ'lerimize ve girişimcilerimize ne kadar çok destek olursak onlar o kadar işlerini büyütmüş olur.
İlerleyen dönemde bunları daha da artırmak istiyoruz. Örneğin biz şu anda Türkiye'de KOBİ'lerin yüzde 77'sine ulaşıyoruz. İşletmelerimiz bizim platformlarımızı kullanmasının nedenini dünyaya açılmak ve ihracat yapabilmek olarak gösteriyor. Türkiye'deki işletmelerimiz için ihracatı destekleyen, bizim platformlarımızı daha iyi öğrenmelerini destekleyecek programları artırmak istiyoruz.
Bu programların kapsamı nedir?
Bu programlara bazen alt başlıklar açıyoruz. Bunlardan biri kadın programımız. Girişimciler bizim platformlarımız üzerinden nasıl ürünlerini farklı ülkelere satabilir, satmak için hangi modelleri kullanmaları lazım, finansal yönetim gibi eğitimlerle kadın girişimcileri destekledik.
2018'de yaptığımız araştırmada 209 bin istihdam yarattığımızı ve o dönemki rakamlarla yaklaşık 15 milyon TL'lik bir katkımız olduğunu görmüştük. Türkiye'de KOBİ ve start up dünyasına destek vermenin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bir de globalde ürün tarafında önceliklerimiz var tabii. Yapay zekâ yatırımlarını artırmayı istiyoruz.
2023 yılının ilk yarısı zorlayıcı bir dönem oldu ama sizin yıl sonu için büyüme ve beklentileriniz nedir?
2023'ün daha iyi bir yıl olacağına inanmak istiyorum. Meta için çok iyi başladı ve bunun böyle devam edeceğini düşünüyorum. İki şeyde büyümeye bakıyorum. Birincisi kullanıcı rakamlarımız. Yaklaşık 3,81 milyar insan her ay Facebook, Instagram, WhatsApp veya Messenger'ı kullanıyor.
Bu inanılmaz bir ölçekte büyüyor. Diğeri de tabii ki bizim reklam verenlerin işlerinin büyümesi. Şu anda o büyüme oranlarına baktığımız zaman da Türkiye'de iyi bir yerde görüyoruz. Büyüme oranlarını tutturmak ve dengeyi korumak bizim için önemli.
2024 için hedef ve beklentiniz nedir?
Artık herkes bütçeleme yapma işlerini haftalığa indirdi. Biz günlük yapma noktasındayız. O nedenle 2024'ü şu an öngörmek çok zor ama Meta'nın şu ana kadar anlattığım bütün yatırımlarına aynı bu eksende devam etme arzusundayız. Bahsettiğim yapay zekâ tabanlı ürünlerin Türkiye'ye daha çok getirilmesi ve tüm ekosistemdeki paydaşların penetrasyonunun yükseltilmesini hedefliyoruz.
“KEŞİF EKONOMİSİNE ODAKLANIYORUZ”
’Bizim kısa vadede en çok odaklandığımız alan keşif ekonomisi. İş ortaklarımız için nasıl talep yaratabileceğimize bakıyoruz. Örneğin daha senin aklında sinemaya gitmek yokken senin aklına sinemaya gitmeyi nasıl sokabiliriz? Biz aslında bu tarz teknolojilere çalışıyoruz.
Yapay zekâ da bu teknolojilerimizle çok destekli çünkü bizim kullanıcılarımızı aslında tanımaya çalışıyor ve tanıdıkça onlara daha iyi şeyler önererek keşfettiriyor. Biz de aslında bu şekilde net olarak bir talep yaratmış oluyoruz ve bu da bizim için ek değer.
Buna keşif ekonomisi diyoruz.’’