TCMB verilerine göre, yurt dışında yerleşik kişiler yani yabancı yatırımcılar 26 Temmuz’da hissede 129 milyon dolarlık net satışın ardından 2 Ağustos haftasında da hisse senetlerinde 169 milyon dolarlık net satış yaptı. Böylece BİST'te 2024 yılı başından 2 Ağustos haftası dahil toplam yabancı çıkışı net 1,32 milyar dolar oldu. Yurt dışında yerleşik kişilerin 26 Temmuz itibarıyla 40 milyar 588 milyon dolar olan hisse senedi stoku da hissede bu satışlarla 2 Ağustos'ta 39 milyar 23 milyon dolara indi. Ekonomist-Stratejist Tuğba Ekin; yurt içi yerleşik yatırımcıların da temkinli davranış eğilimini sürdürdüğüne ve dolayısıyla hisse senedi piyasasında yeni para girişinin yükseliş için yeterli olmadığına ve zayıf kaldığına dikkat çekiyor.
Hissede satışa ek olarak 2 Ağustos haftasında yabancı yatırımcılar 162,1 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satarken, 16,7 milyon dolarlık Özel Sektör Borçlanma Senetleri (ÖST) aldı. Menkul kıyamet istatistiklerindeki değişimlere baktığımızda ise yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku 13 milyar 696,5 milyon dolardan 13 milyar 484,1 milyon dolara gerilerken, ÖST stokları ise 416,6 milyon dolardan 432 milyon dolara yükseldi.
TAHVİL, ÖST VE DİBS NEDİR, FARKLARI NELERDİR?
Peki, tahvil, ÖST ve DİBS nedir? Tuğba Ekin; bu kavramlara ilişkin şu bilgileri veriyor:
“Tahvil, ÖST ve DİBS genellikle finansal piyasalarda kullanılan ve borçlanma araçları arasında yakından takip ettiğimiz hatta olmuş olanla olmakta olandan yola çıkarak öngörü yaptığımız istatistikleri bize sağlıyor.
Tahvil: Bir şirket veya devlet tarafından ihraç edilen ve belirli bir vade süresi sonunda ana paranın geri ödeneceği, genellikle faiz ödemesi yapılan borçlanma aracıdır. Süresi 1 yıldan uzundur. 1 yılın altında olan borçlanma araçlarına ise ‘bono’ diyoruz.
Özel Sektör Borçlanma Senetleri (ÖST): Özel sektör şirketleri tarafından ihraç edilen tahvillerdir. Devlet tahvillerinden farklı olarak, ÖST'ler özel sektör firmalarının borçlanma ihtiyacını karşılamak için çıkarılır ve genellikle daha yüksek getiri sağlayabilirler. Risk profili daha yüksek yatırımcılar ÖST’leri takip ederler.
Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS): Türkiye'de devlet tarafından iç borçlanma amacıyla çıkarılan tahvillere Devlet İç Borçlanma Senedi kısaca DİBS denir. DİBS'ler, kısa ve orta vadelidir. Devletin borçlanma ihtiyacını finansal piyasalardan karşılamak amacıyla ihraç edilir ve genellikle güvenli yatırım araçlarıdır. Bu üçlü arasında bir getiri sıralaması yapacak olsak başta ÖST, ardından tahviller ve son olarak DİBS yer alır.
NASIL YORUMLANMALI?
Tuğba Ekin; yurt dışında yerleşik kişilerin 2 Ağustos haftasında hisse senedi ve DİBS satarken ÖST almasına ilişkin ise şu analizi yapıyor:
“TCMB Menkul Kıymet İstatistikleri gösteriyor ki yurt dışında yerleşik kişiler, 2 Ağustos haftasında net 169,2 milyon dolarlık hisse senedi ve 62,1 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satarak TL varlıklardan çıkmayı tercih etmiş. Özel sektör tahvillerinde (ÖST) kısmen alım yapanlar ise kurda olabilecek bir dalgalanmadan az etkilenme riski ile yüksek getiri fırsatını değerlendirmek isteyenler. ÖST kısmen artsa da DİBS ile hisse senedi piyasasında kaydedilen çıkış ve ağustos ayının ilk haftasında dolar kurunda bir süredir yatay pozitif olan hareketin hızlanması, yatırımcıları TL varlıkların güvenilirliği anlamında soru işareti ile karşı karşıya bıraktı.
CDS’in 300 üzerine çıkması ve kalıcılığı, TL yatırımlarında çıkışın devamını getirebilir ancak gerilemesi halinde ise yurt dışı yerleşiklerin yeniden TL varlıklara yöneldiğini hızla görebiliriz. Bu nedenle jeopolitik gelişmeleri, TCMB’nin yoğun sterilizasyon çalışmalarını ve rezerv yönetimini yakından takip etmek ve CDS seviyesine göre öngörü yapmak faydalı olacaktır.”