Yabancı yatırımcılar, beş ayda 87 milyon dolarlık hisse sattı. Ocak ayında yüzde 66,2 olan borsadaki yabancı payı yüzde 64'e indi. Yabancıların seçimin ardından ekonomiye dair adımları izleyecekleri kaydedilirken fon girişlerinin sonbaharda hızlanması bekleniyor.
CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Hareketliliğin sürdüğü piyasalar önceki hafta Moody's'in sürpriz kararıyla karşılaştı. Moody's, 14 Haziran'da Türkiye'nin kredi notunu teknik olarak 'yatırım yapılamaz' olarak adlandırılan Ba3'ten 'yüksek derecede spekülatif' olarak adlandırılan B1'e düşürdü. Görünümü de negatif olarak belirledi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Moody's, geçen hafta da 18 Türk bankasının kredi notunu düşürdü. Moody's'in bu kararının ardından biz de Borsa İstanbul'un yükseliş veya düşüşünde etkin olan yabancı yatırımcılar tarafındaki tabloyu değerlendirdik.
Yabancı yatırımcıların gündemindeki konuları, alım için gerekenleri inceledik.
87 MİLYON DOLARLIK SATIŞ
Yabancı yatırımcılar, 2019 Ocak'ta 798,5 milyon dolarlık, şubatta 109,7 milyon dolarlık net hisse alımı, martta 659 milyon dolarlık net hisse satışı, nisanda 8 milyon dolar net hisse alımı yaptı. Mayıs ayında ise yabancıların net satışları 345 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece 2019'un ilk beş ayında net satış 87 milyon dolar oldu.
Yılbaşından mart ayı ortasına kadar global piyasalara paralel yüzde 15 yükselen BİST-100 sonrasında kazancını geri verdi ve hatta eksiye geçti. Geçen haftaki toparlanmayla yaklaşık altı aylık süreçte getiri yüzde 3'e ulaştı.
Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, "Bu, mevduat sahiplerinin net yüzde 10, dolar sahiplerinin yüzde 11 getirisiyle karşılaştırıldığında mühim bir getiri sayılmaz. İlk beş ayda enflasyon da yüzde 5 olduğundan borsada reel olarak getiri oluşmadı" diyor.
Bu süreçte borsanın dalgalanmasında yabancı yatırımcılar büyük etki yarattı. Yunus Kaya, mart ayının ortasına kadar 1 milyar dolarlık hisse alan yabancıların, swap krizi sonrasında başlayan ve İstanbul seçimlerinin ertelenmesiyle geçen 2,5 aylık sürede ise 1 milyar dolarlık hisse sattıkları bilgisini veriyor.
Ocak sonunda yüzde 66,2'ye kadar çıkan borsadaki yabancı payının sonrasında yüzde 63,8'e kadar gerilediğine değinen Yunu Kaya'ya göre, yabancılar nezdinde Türkiye uzaktan izlenecek bir tercih olarak duruyor. Moodys'in 14 Haziran'daki not indirimi de bu tercihin devam ettiğini gösteriyor.
POLİTİK BELİRSİZLİKLER
ÜNLÜ & Co Yurtdışı Satış Yönetici Direktörü Tunç Yıldırım, satışların nedenlerini politik belir-sizlik ve yurtdışı piyasalarda artan dalgalanma olarak sıralıyor. Ancak sonraki dönemde politik risklerin önemli ölçüde fiyatlanmış olmasıyla BİST'te daha olumlu performans gözlemlediğini aktarıyor. Y
ıldırım, bunda ABD Merkez Banka-sı'nın (FED) tekrar faiz indirimlerine başlayacağı beklentisinin ve Merkez Bankası rezervlerindeki toparlanmanın TL'ye olumlu etkisinin rol oynadığına değiniyor.
Global Menkul Değerler Stratejisti Rıdvan Baştürk, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) "Daha fazla faiz indirimi ve yeni bir teşvik yapabiliriz" açıklamasının küresel faizlerin düşmesine neden olduğu bilgisini veriyor. FED'den de gevşeme beklentisi olduğunu belirten Baştürk, bu sürecin Türkiye gibi dış finansmana bağlı ülkeler açısından ilk aşamada olumlu olacağını ifade ediyor.
YENİ YATIRIMCI GELİR Mİ?
BİST, tarihi ortalamalarının altında ve benzer gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) göre iskon-tolu. Ancak Alnus Yatırım'dan Yunus Kaya, bu durumda bile borsaya yeni yatırımcının gelmekte zorlandığını söylüyor.
Kaya, "Eski yatırımcıların kısa vadeli alımlarıyla endeks bir yerlere gitmeye çalışıyor ancak ona da ara sıra gelen satış dal-gaları engel oluyor" diyor.
ÜNLÜ & Co'dan Tunç Yıldırım, uzun vadeli yabancı yatırımcılar için en önemli kriterin seçimlerin geride bırakılmasıyla tekrar ekonomiye odaklanılması olacağı görüşünde.
Yıldırım, GOÜ piyasalarına kıyasla son 25 yılın en düşük seviyelerine yakın seyreden BİST'in bu açıdan fırsatlar sunduğunu kaydediyor. Tunç Yıldırım, yabancılar için merkez bankalarının politikaları yanında bankacılık sektöründeki donuk kredilere ilişkin atılacak adımların önemli olacağını aktarıyor. Bu paralelde, Yıldırım, yabancı yatırımcılardan fon girişinin özellikle sonbahardan sonra artacağını öngörüyor.
RİSK PRİMİ HALA YÜKSEK
Yunus Kaya ise yeni yatırım için ülkeye güvenin artması gerektiğinin altını çiziyor. Özellikle de risk primi seviyesinin… Kaya, Türkiye ile aynı kategoride sayılabilecek Brezilya CDS'leri 180 civarında seyrederken Türkiye CDS'lerinin 500'leri zorladığını vurguluyor.
Yunus Kaya, bu durumun ikinci bir dibe yol açıp açmayacağının izleneceğini söylüyor. Eğer yavaşlama artarsa borsanın da buna katılması gündeme gelebilir.
BARIŞ ÜRKÜN AHLATCI YATIRIM ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ
"ORTA-UZUN VADEDE YABANCI GİRİŞİ GÖRÜLEBİLİR"
2019 'MAYISTA SAT VE GİT'
İBB seçimi belirsizliği, jeopolitik riskler, Türkiye-Rusya ve ABD ekseninde S-400/F-35 meselesi ve CDS risk primindeki artış yabancı yatırımcılar tarafında çıkışlarda etkili oluyor.
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşına dair gelişmeler ve Ortadoğu'daki gelişmelerin de risk iştahında dalgalanmalara yol açtığı görülürken global borsalarda da baskı artıyor. Bu gelişmelerin yatırımcı tarafında endişeleri gündeme taşıması sonrasında küresel borsalarda yaygın söylemlerin başında gelen 'Mayısta sat ve git' durumu birçok ülke borsasında yaşanıyor.
2020 YENİ BİR HİKAYE YAZILABİLİR
BİST, belli rasyo ve çarpanlara göre yüksek iskontolu işlem görüyor. Yurtiçinde risklerin ve belirsizliklerin sona ermesiyle yeni bir hikaye yazılabilir ve yabancı yatırımcıların ilgisi tekrar artabilir.
Orta-uzun vadede yabancı girişi görülebilir. Son dönemde TLdeki normalleşme ve dengelenme süreci olumlu katkı sağlayabilir ancak hala yüksek seviyedeki CDS risk priminde katılığın sona ermemesi buna engel olmaya devam edebilir.