Beyaz eşya, mobilya, konut ve otomotivde vergi indirimleri uzatıldı. Kasım ayından bu yana bu sektörlerdeki 26 hisse endeks üzerinde getiri sağlarken, indirimlerin sürmesi ciro ve kârları destekleyebilir. Ancak iç talepte daralma sürerse bu etki sınırlı kalabilir.
CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Piyasalarda hareketlilik devam ederken önceki hafta borsa şirketlerini ilgilendiren bir gelişme yaşandı. Hatırlanacağı üzere, geçen yıl ekim ayının sonunda açıklanan ve 1 Kasım 2018'de yürürlüğe giren karara göre, 2018 sonuna kadar beyaz eşya, mobilya, otomotiv ve konutta ÖTV ve KDV indirimleri getirilmişti.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Ardından bu indirimler 31 Mart'a kadar uzatılmıştı. Önceki hafta Resmi Gazete'de yayımlanan kararla indirimler bir kez daha uzatıldı.
Yeni kararla, beyaz eşyada yüzde 6,7 olan ÖTV yüzde 0, mobilyada yüzde 18 olan KDV yüzde 8 olarak 30 Haziran'a kadar uygulanacak.
Ticari araç satışlarında KDV oranı yüzde 18 yerine yüzde 1'e indirilmiş, motor hacmi 1,600 cc altındaki binek araç satışlarında fiyata bağlı olarak yüzde 45-50 olarak uygulanan ÖTV'de de 15 puanlık indirim yapılmıştı. Bunlar da 30 Haziran'a kadar uygulanacak.
Konut satışlarındaki KDV oranı ise 31 Aralık'a kadar yüzde 8 olarak sürecek. Satın alımlarda gayrimenkul bedelinin yüzde 4'ünden yüzde 3'üne indirilen tapu harcındaki indirim de yıl sonuna kadar devam edecek.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİ UMUTLU
Mobilya sektörü, 2018'in ikinci yarısında yaklaşık yüzde 40 küçülmüştü. Sektörün 37 milyar TL'lik büyüklüğü olduğunu söyleyen Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği (MOBSAD) Başkanı Nuri Gürcan, indirimin uzatılmasıyla 2019'da 40 milyar TL büyüklüğe ulaşabileceklerini kaydediyor.
Gürcan, "KDV indirimiyle iç piyasadaki daralmadan dolayı satışlarımızda düşüş yaşayacağımız dönemde satışlarımızı sabit tutabildik" diyor.
Otomotivde ise 2018'de iç pazar satışları yüzde 35 düşüşle 642 bin adede gerilemişti. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, indirimlerinin iç pazara olumlu etkisi olacağını belirtiyor.
Kanca, Avrupa piyasalarında durgunluğun başladığı bu dönemde, yurtiçi piyasada destek mekanizmasının sağlanmasından umutlu olduklarını söylüyor.
26 HİSSE ÖNE ÇIKTI
Sektör temsilcilerinin görüşleri böyleyken biz de vergi indirimlerinin bilanço bazlı etkilerini inceledik, dört sektöre ait hisselerdeki duruma baktık. İndirimin geçerli olduğu 1 Kasım 2018'den bu yana bu dört sektördeki 45 hisseden 26'sının BİST-100'ün üzerinde performans gösterdikleri görülüyor.
Ahlatcı Yatırım Kıdemli Araştırma Uzmanı Muammer Demir, vergi indirimlerinin 2018 son çeyrekte sınırlı olumlu etkisi olduğunu aktarıyor.
İndirimlerin sürmesinin iç talebin canlanması açısından önemli olduğunu söyleyen Demir, ilk çeyrekte diğer dönemlere göre şirketlerin ciro ve net dönem kârlarını destekleyeceğini öngörüyor. Demir'in portföyünde bu sektör hisselerinden Arçelik, Tofaş Oto ve Vestel Beyaz Eşya var.
GCM Yatırım Ekonomisti Enver Erkan ise TL'deki değer kaybının etkisiyle azalan alım gücü ve tüketici güvenindeki düşüşle bu sektörlerde daralmanın sürdüğünü söylüyor. Sektör hisseleri içinde ihracat girdisi sağlayan, döviz geliri olan Arçelik ve Tofaş ön plana çıkıyor.
Ancak Erkan, ihracat girdisi sağlayan bu gibi şirketlerde Avrupa ekonomisindeki yavaşlamayla avantajların azaldığına da dikkat çekiyor. Erkan, toparlanma için makroekonomik göstergelerde iyileşmenin, alım gücünün artmasının, TL'de istikrarın gerekli olduğunun altını çiziyor.
'OLUMLU YATIRIMCI ALGISI'
Ak Yatırım analistleri, beyaz eşya ve mobilyadaki vergi indirim kararlarının ikinci çeyrekte yurtiçi talebi destekleyeceği görüşüyle Arçelik, Vestel Beyaz Eşya, Vestel Elektronik, Yataş ve Doğtaş Kelebek hisselerinde olumlu etki bekliyor.
Klimasan Klima'nın üretiminin bir bölümü teşvik kategorisinde olduğundan bu hissenin de teşvikten olumlu etkilenebileceği tahmin ediliyor. Ak Yatırım, konuttaki indirimlerin Emlak GYO'da olumlu yatırımcı algısı oluşturabileceği ni aktarırken otomotiv için şu analizde bulunuyor: "Otomotivdeki teşvikler gerileyen araç talebine 2018'in son iki ayında rahatlama getirdi. Ancak
2019 ilk çeyrekte bu etki azaldı. 2019'un ilk iki ayı itibarıyla toplam hafif araç talebi yıllık yüzde 52 düştü. Mevcut şartlar altında bu uzatmayla teşviklerin talebe etkisinin zayıflayacağını düşünüyoruz. Ancak yine de haber otomotiv şirketleri açısından hafif olumlu olarak değerlendirilebilir."
MAKRO TARAFA YANSIR MI?
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, teşviklerin sürmesinin enflasyon üzerinde olumlu etki yaratmasını bekliyor. Kömürcüoğlu, "Şirketlerin vergi teşviklerini nihai fiyatlara yansıtma kararına bağlı olarak, yüzde 16 olan yıl sonu enflasyon tahminimizde 1 puana varacak düşüş öngörüyoruz" diyor.
Muammer Kömürcüoğlu, büyümedeki olumlu etkinin sınırlı olacağı kanaatinde. Teşviklerin uzatılmasıyla vergi kaybının 10 milyar TL'ye ulaşabileceğini hesaplayan Kömürcüoğlu, bunun da milli gelirin yüzde 0,2'si anlamına geldiğini sözlerine ekliyor.
RIDVAN BAŞTÜRK GLOBAL MENKUL DEĞERLER STRATEJİSTİ
"HİSSELERDEKİ VE BİLANÇOLARDAKİ KAYIPLAR SINIRLANABİLİR"
2018 OLUMLU GELİŞME:
Vergi indirimleri dört sektörde daha sert daralmanın önüne geçse de konjonktürü tersine çevirmedi. Hisse bazında Arçelik, Tofaş Oto, Ford ve Emlak GYO'da hareketlilik oluştu.
Biz bu sektörlere ait hisseler arasında Arçelik, Tofaş Oto, Ford'u beğeniyoruz.Teşviklerin uzaması ise olumlu bir gelişme. Hisselerdeki ve bilançolardaki kayıpların sınırlanmasını destekleyebilir. Ancak bunun daha büyük etkiye dönüşmesi için diğer majör konular değişmeli.
2019 İÇ TALEP CANLANMALI:
2018'in ikinci yarısından itibaren TL'deki değer kayıpları, enflasyon ve faizlerin yükselmesi iç talebi daralttı. 2019'un ikinci yarısından önce iç talebin canlanacağı beklentimiz düşük.
Ne zaman enflasyona bağlı olarak Merkez Bankası faizleri düşürür, o zaman iç talep canlanır. İkinci yarıdan itibaren enflasyonda baz etkisiyle düşüş olabilir. Bu, faiz indirimlerinin önünü açabilir. Ancak olası bir kur şoku bu beklentileri öteleyebilir. Bu da indirimlere rağmen sektörler için risk oluşturuyor.